Ρουμανικές μεταμορφώσεις

Του Α. Π. Δημόπουλου

Με τελευταίο επεισόδιό του τον εκλογικό αποκλεισμό της κ. Μαρίν Λεπέν, ο μηχανισμός είναι πλέον γνωστός – ολοένα και συχνότερα, αυτή που αποκαλούμε «αντισυστημική» πολιτική βρίσκει μπροστά της νομικά εμπόδια. Και ενώ είναι γεγονός ότι αυτά τα εμπόδια στο τέλος την ενισχύουν (όπως συνέβη με τις δικαστικές εμπλοκές του Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίες συνέβαλαν αποφασιστικά στο μέγεθος της εκλογικής του νίκης), πάντως αυτό δεν σημαίνει ότι, έτσι παρεμποδιζόμενη, η «αντισυστημική» πολιτική μένει τελείως αλώβητη επίσης.

Έτσι, λ.χ., εάν ο αποκλεισμός της κυρίας Λεπέν παραμείνει ενεργός μέχρι τις προεδρικές εκλογές του 2027, θα καταλήξουμε (το πιθανότερο) στον κ. Bardella και μια τέτοια αναγκαστική μεταμόρφωση, αν και πολιτικά ενισχυτική, θα έχει δυσμενείς συνέπειες επίσης – πολύ απλά, εάν ρωτήσεις τους αντιπάλους της ριζοσπαστικής Δεξιάς στη Γαλλία, θα σου πουν ότι προτιμούν να έχουν απέναντί τους τον κ. Bardella. Το ίδιο αντι-δαρβινικό φαινόμενο αναδεικνύει σαφώς τη δυναμική του και στη Ρουμανία. Γιατί η ματαίωση των προεδρικών εκλογών του περασμένου Δεκεμβρίου στη χώρα (όλα έδειχναν ότι θα τις κέρδιζε ο «ακροδεξιός» Călin Georgescu) αποτελεί την πιο χαρακτηριστική περίπτωση εφαρμογής αυτού του μηχανισμού, που παρεμποδίζει την πολιτική με νομικά μέσα και ήταν αυτή ακριβώς η ματαίωση που οδήγησε τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ J.D. Vance να μιλήσει για έλλειμμα δημοκρατίας στην Ευρώπη. Τόσο η ματαίωση αυτή όσο και όσα επακολούθησαν δείχνουν τη μεικτή (τελικά και παράδοξη) δυναμική του φαινομένου.

Γιατί, βέβαια, από τη μια πλευρά, μετά τη ματαίωση των εκλογών (με το επιχείρημα ότι η Ρωσία είχε στήσει παράπλευρο μηχανισμό αθέμιτης στήριξης του κ. Georgescu, για τον οποίο η βασική κριτική εστιαζόταν στο γεγονός των φιλορωσικών θέσεών του σε μια χώρα που για πολλούς δεν έχει, λόγω γεωγραφίας και Ιστορίας, άλλη επιλογή από το να ανήκει στη Δύση), τόσο ο κ. Georgescu όσο και ο ευρύτερος πολιτικός χώρος της «άκρας Δεξιάς» ενισχύθηκαν ακόμα περισσότερο, μετά δε τον εκ νέου αποκλεισμό του και από τις επαναληπτικές εκλογές του προσεχούς Μαΐου (για τον ίδιο λόγο και αυτή τη φορά και με συναφές εγκληματολογικό υλικό, αφού βρέθηκαν αδιευκρίνιστης προέλευσης εκατομμύρια θαμμένα σε σπίτι σωματοφύλακά του μαζί με έτοιμα εισιτήρια διαφυγής στη Μόσχα), αυτή η ολοένα και μεγαλύτερη δημοφιλία μεταφέρθηκε ομοίως αμείωτη στον επίσης «ακροδεξιό» George Simion, που έγινε πλέον υποψήφιος στη θέση του κ. Georgescu και που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της Ρουμανίας. Όμως από την άλλη, με τον ίδιο τρόπο που ο κ. Bardella δεν είναι Marine Le Pen, έτσι και ο κ. Simion δεν είναι Georgescu – το ίδιο αντιδαρβινικό φαινόμενο λειτουργεί και στη Ρουμανία. Γιατί, ακριβώς, όπως στη Γαλλία, οι αντίπαλοι της κυρίας Le Pen προτιμούν έστω πολιτικά ενισχυμένο τον κ. Bardella, έτσι και στη Ρουμανία οι αντίπαλοι του κ. Georgescu προτιμούν τον κ. Simion.

Μάλιστα στην περίπτωση της αντικατάστασης Georgescu από τον κ. Simion ο λόγος δεν είναι, όπως στη Γαλλία, «βιογραφικός», ότι δηλαδή ο δεύτερος λογίζεται, είτε ως ανθυποψήφιος είτε ως μελλοντικός πρόεδρος, περισσότερο διαχειρίσιμος από τον πρώτο (όπως λογίζεται ο κ. Bardella έναντι της κυρίας Le Pen). Στη Ρουμανία ο λόγος είναι γνήσια πολιτικός. Γιατί, παραδόξως, ενώ ο κ. Simion είναι ένας πολύ πιο καθαρός πολιτικός της «άκρας Δεξιάς» (και με βάση την πολιτική του ταυτότητα αλλά την προσωπικότητά του) και κατά τούτο αντικειμενικά περισσότερο «ακραίος» από τον κ. Georgescu, πάντως, διαθέτει τον «δυτικό προσανατολισμό» και την ετερότητα προς τη Ρωσία που δεν διέθετε ο κ. Georgescu και τον καθιστούσε «μαύρο πρόβατο» έναντι της καθεστηκυίας πολιτικής. Ή, για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του ίδιου του κ. Simion (που δεν θα εκστόμιζε ποτέ ο κ. Georgescu): «Η Ρωσία του Πούτιν ήταν και παραμένει μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την Ευρώπη, ιδίως για εμάς, τις Βαλτικές Χώρες και την Πολωνία» (και δεν είναι περίεργο βέβαια, για έναν Ρουμάνο «ακροδεξιό» να σκέφτεται έτσι, μιλάμε για έναν πολιτικό χώρο, που καλώς ή κακώς έχει ακόμα «μνήμες» από τον προπολεμικό φασισμό και ιρρεδεντισμό του Codreanu αλλά και από την αποτρόπαιη εμπειρία 40 ετών σταλινισμού υπό τον Ceausescu).

Με άλλα λόγια, ενώ στο πρόσωπο του κ. Simion η Ρουμανία ίσως τελικά πράγματι αποκτήσει έναν γνήσιο «ακροδεξιό», ως πρόεδρο (ο κ. Simion είναι το είδος του εθνικιστή που θέλει την ένωση της Μολδαβίας με τη Ρουμανία και το είδος του πολιτικού που όταν ματαίωσαν τις εκλογές, ζήτησε να τους «γδάρουν ζωντανούς στην πλατεία») το «σύστημα» που ματαίωσε τις εκλογές «αντιδαρβινικώς» τον προτιμά.

Και βέβαια ακόμα πιο ενδιαφέρον εντός του ίδιου φαινομένου μεταμόρφωσης που περιέγραψα είναι ότι τελικά ο κόσμος ενεργεί «αποφατικά». Θέλω να πω, η πολιτική αλλαγή από Georgescu σε Simion (έστω εντός του ίδιου νοητού χώρου της «άκρας Δεξιάς») είναι μεγάλη. Και όμως, παρά τις διαφορές, η πολιτική υποστήριξη του ενός μεταφέρθηκε ακέραιη στον άλλον. Γιατί; Μα γιατί για τον κόσμο που θέλει πλειοψηφικά να απαλλαγεί από μια ορισμένη «συστημική» (και αδιέξοδη) πολιτική, σημασία δεν έχει εάν Georgescu και Simion απέχουν για τη Ρωσία και τον Πούτιν, αλλά ότι, καθαρά «αποφατικά», κανένας τους δεν ανήκει σε αυτούς που τους κυβέρνησαν για δεκαετίες και τους οποίους «ζύγισαν επανειλημμένα και βρήκαν ελλιπείς», και τελικά αυτό είναι το μόνο σημαντικό.