Του Ανδρέα Καψαμπέλη
Σε έναν Έλληνα δημοσιογράφο ανήκει, δημοσιογραφικά, η επιτυχία της δήλωσης Πούτιν υπέρ της ανάγκης να επιστρέψει, έστω και τώρα, η Ελλάδα σε ένα εθνικό νόμισμα. Μια δήλωση που μπορεί να ξυπνάει σε πολλούς (ανάμεικτες) μνήμες του παρελθόντος, αλλά και υπό τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται στη διεθνή οικονομία θα ήταν λάθος να θεωρηθεί «ξεπερασμένη»…
Αν και η εγχώρια συντεχνιακή μιζέρια απέφυγε να το σημειώσει, ο παλαίμαχος διπλωματικός συντάκτης και για χρόνια ανταποκριτής στη Μόσχα Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος ήταν από τους ελάχιστους τυχερούς Έλληνες που συμμετείχε στο ετήσιο συνέδριο της Λέσχης Βαλντάι, που αποτελεί το πιο βασικό «think tank» της ρωσικής οικονομίας και θεωρείται το «Νταβός» των BRICKS. Τώρα, μάλιστα, που οι BRICKS επελαύνουν, ο ρόλος του αναμένεται να ενισχυθεί κι άλλο για την ανάλυση των διεθνών οικονομικών δεδομένων.
Εκεί, λοιπόν, στο Σότσι, στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, συζητώντας με τον Ρώσο πρόεδρο την τελευταία ημέρα του συνεδρίου ο Κωνσταντακόπουλος τον ρώτησε «εάν έχει έρθει η ώρα, ως συνέπεια του πολλαπλασιασμού των οικονομικών και πολεμικών κρίσεων, για ένα είδος σχεδιασμένης οικονομίας σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο». Και η απάντησή του ήταν καταιγιστική…
Καταρχάς, έχει ενδιαφέρον η πρόβλεψη Πούτιν ότι αυτές οι κρίσεις σε διεθνές επίπεδο «θα επαναλαμβάνονται κυκλικά», κάτι που απαιτεί «πιο ισχυρή κρατική παρέμβαση», κατά τον ίδιο, «για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αναφύονται». Κι η αναφορά του στην Ελλάδα δεν στρεφόταν μόνο στο παρελθόν, αλλά και (κυρίως) στο μέλλον…
«Δεν σας υποδεικνύω κάτι. Απλά, το να έχεις τη δραχμή, ένα εθνικό νόμισμα, μπορεί να είναι μια λογική επιλογή, γιατί θα επέτρεπε μια ρύθμιση των κοινωνικών διαδικασιών, έστω και με κάποιο πληθωρισμό, και θα βοηθούσε να αμβλυνθούν κάποιες κοινωνικές εντάσεις, αντί να θέσει όλο το βάρος των οικονομικών προκλήσεων στον πληθυσμό».
Κρατήστε κι αυτή τη μίνι αποκάλυψη που έκανε αναφερόμενος στην οικειοθελή παραίτηση των ευρωπαϊκών κρατών από τμήμα της κυριαρχίας τους: «Ορισμένοι από τους φίλους και τους συναδέλφους μου από την Ευρωπαϊκή Ένωση -ναι, έχω ακόμα λίγους- μου λένε ότι τώρα στις Βρυξέλλες παίρνουν αποφάσεις για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που είναι πιο δεσμευτικές από αυτές που έπαιρνε το Ανώτατο Σοβιέτ της ΕΣΣΔ, όταν υπήρχε η Σοβιετική Ένωση…».
Με τη Δύση να βρίσκεται σε κατάρρευση, τις ευρωπαϊκές οικονομίες ειδικότερα σε συνθήκες χρεοκοπίας, την Ελλάδα 14 χρόνια έπειτα από την υπαγωγή στα Μνημόνια να εξακολουθεί να αργοπεθαίνει και με τον κίνδυνο στις αμέσως επόμενες δεκαετίες να απειληθεί -εξαιτίας αυτού- και ο εξισορροπητικός γεωπολιτικός ρόλος της στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, ίσως αποδειχθεί ότι ο χρησμός Πούτιν δεν είναι τόσο ρετρό. Μετά και την εκλογή Τραμπ, κάθε άλλο μάλιστα…
Αρχές πολιτικής οικονομίας. Τα κράτη δεν χρεοκοπουν. Μόνο οι επιχειρήσεις. Τα κράτη κάνουν παύση πληρωμών. Οι επιχειρήσεις κάνουν αποκοπή χρέους. Η Ελλάδα δεν χρεοκόπησε το 2010. Αντιθέτως αναγνώρισε ως δημόσιο το ιδιωτικό χρέος και προχώρησε σε μνημόνιο και σύμβαση δανείων ώστε να συνεχίσει να αποπληρώνει το χρέος της, με τις γνωστές ολέθριες συνέπειες. Μέχρι το 2032 που λήγει η περίοδος χάριτος θα πρέπει να έχει τέτοιο παραγωγικό μοντέλο που να της επιτρέπει να λειτουργεί αλλά και να αποπληρώνει χρέη. Όπως όλοι γνωρίζουν, το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας είναι ανύπαρκτο. Όλα είναι υπηρεσίες και φόροι επί αυτών με κυριους φόρους τους έμμεσους. Άρα η λογική λέει αυτό που είπε ο Πουτιν γιατί μόνο εκεί υπάρχει η λύση. Ή θα υπάρξει άμεσα παραγωγικό μοντέλο, το οποίο όμως με την παρούσα φορολογική κατάσταση και την οικονομική κατάσταση των πολιτών ως καταναλωτές, ακούγεται ως κακόγουστο αστείο. Ή θα οδηγηθούμε στη δραχμή εκουσιως ή ακουσιως. Άλλη λύση δεν υπάρχει.