Ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών και η παρένθετη μητρότητα που επεκτείνεται σε μηχανή παραγωγής και σε μια μεγάλη μπίζνα
Του Απόστολου Αποστόλου*
Ο Ζαν Μποντριγιάρ μάς έλεγε ότι ζούμε κάτω από «το όργιο της απελευθέρωσής μας σε όλους τους τομείς». Στην πολιτική, στην επιστήμη, στην ηθική, στην αισθητική, στις ασυνείδητες ενορμήσεις, στην τέχνη, στα σημεία, στα νοήματα, στην επικοινωνία.
Η απελευθέρωση έγινε υστερία και μαζί πανηγύρι ματαιοδοξίας. Μάλιστα, η απελευθέρωση με την ταχύτητά της έσπασε όλα τα κοντέρ και ακολουθεί μια νέα τροχιά προς το κενό.
Αρκεί να δει κανείς πως «η αρχή της ιατρικώς υποβοηθούμενης ανθρώπινης αναπαραγωγής» μέσα από την παρένθετη μητρότητα στην επιτάχυνσή της ακολουθεί μια τροχιά στον απεριόριστο εκτεινόμενο χώρο της, όπως κάθε συμβάν που απελευθερώνεται από μόνο του και όπως κάθε γεγονός στην επιτάχυνσή του, που γίνεται ατομικό, πυρηνικό και ακολουθεί την τροχιά του στο κενό.
Το 2002 (κυβέρνηση Σημίτη) ψηφίστηκε ομόφωνα από όλες τις πτέρυγες του ελληνικού Κοινοβουλίου το νομοσχέδιο της παρένθετης μητρότητας (surrogacy, όπως αναφέρεται στα αγγλικά). Το 2014 η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά τροποποίησε το πρώτο άρθρο του νόμου 3089/2002 για την «ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή», ενθαρρύνοντας τον αναπαραγωγικό τουρισμό της παρένθετης μήτρας, έτσι ώστε παρένθετες μητέρες να μην είναι μόνο όσες έχουν μόνιμη κατοικία την Ελλάδα. Επιπλέον, οι παρένθετες μητέρες να δικαιούνται μια μικρή οικονομική βοήθεια των 10.000 ευρώ. Άλλες χώρες με ένα θολό νομικό πλαίσιο απέρριπταν οποιαδήποτε οικονομική βοήθεια και έβαζαν την «υποβοηθούμενη ανθρώπινη αναπαραγωγή» σε διαδικασία «human trafficking». Ωστόσο, υπάρχουν και χώρες που ενισχύουν με κάθε τρόπο τις παρένθετες. Για παράδειγμα, στην Καλιφόρνια η διαδικασία είναι πλήρως διαφανής, η αμοιβή της παρένθεσης προβλέπεται, και μάλιστα με ένα ποσό που ξεπερνάει τα 100.000 δολάρια, και βεβαίως προστατεύεται απολύτως. Δηλαδή καλύπτεται από τον προσωπικό της δικηγόρο, έχει ασφάλεια υγείας για τη διάρκεια της κύησης, ψυχολογική υποστήριξη και πολλές άλλες παροχές.
Επειδή όμως στη φυγοκέντρωση της απελευθέρωσης τα αίτια και τα αποτελέσματα βραχυκυκλώνονται, έτσι λοιπόν η παρένθετη μητρότητα επεκτείνεται σε μηχανή παραγωγής και σε μια μεγάλη μπίζνα. Με αποτέλεσμα το «human trafficking» να εξαπλώνεται, δεδομένου ότι η παρένθετη μητρότητα σήμερα επιφέρει κέρδη της τάξεως των 14 δισ. Έτσι, τα παιδιά ως αγαθά μπορούν να πουληθούν και να αγοραστούν σε μια νέα αναδυόμενη αγορά με την προστασία των κυβερνήσεων. Αναπτύσσεται λοιπόν παγκοσμίως μια μπίζνα μεγάλης κερδοφορίας.
Το νέο νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών εγείρει και το θέμα της παρένθετης μητρότητας, δεδομένου ότι ο γάμος ταυτίζεται με την απόκτηση παιδιών σύμφωνα και με τον πρωθυπουργό, όπως εξάλλου είναι και φυσικό. Έτσι, ανεξάρτητα αν το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δε συμπεριλαμβάνει την τεκνοθεσία, στον ορίζοντα διαφαίνεται εκείνη η προοπτική μέσω των δικαστηρίων.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι αν στις πλουραλιστικές κοινωνίες μας τα δικαιώματα έχουν καταστεί μια ύποπτη υπόθεση. Μήπως τελικά τα δικαιώματα κρύβουν πίσω τους μια μυστική ατζέντα;
Έτσι κι αλλιώς τα δικαιώματα πλέον εισέρχονται στην κοινωνία μας με τη δύναμη των εμπορικών προϊόντων προς πώληση. Δηλαδή ακολουθούν την αρχή της «αναλογικής επανεισαγωγής», που σημαίνει με όρους επικοινωνίας ότι το μήνυμα των δικαιωμάτων (όπως εξάλλου και των προϊόντων) θα είναι τοποθετημένο σε ένα αξιακό πλαίσιο, το οποίο όμως στην πραγματική τροχιακή τους κατεύθυνση θα κινηθεί σε εντελώς άλλη πορεία. Έτσι τα δικαιώματα εισάγονται αφηγηματικά με έναν αφηρημένο ανθρωπισμό, ενώ η τελική τους μορφή απέχει έτη φωτός από το περιεχόμενό τους. Γνωρίζουμε ότι τα δικαιώματα διαθέτουν μια a priori νομιμοποιητική πρόσληψη, αλλά με την επιταχυνόμενη απελευθέρωσή τους οδηγούνται σε μια σημειακή αντιστροφή. Σήμερα τα δικαιώματα κρύβουν μια μυστική ατζέντα με πολλαπλές ερμηνείες και προωθούν δεύτερους σκοπούς και πολλές εξαιρέσεις. Καλύπτουν εκείνα που προϋποθέτουν με ανθρωπιστικές φιοριτούρες και βελούδινες ωραιοποιήσεις. Φορούν το στέμμα της καθιέρωσης και αποβαίνουν ταμπού, ρίχνοντας το ανάθεμα σε όποιον τολμήσει, έστω και έμμεσα, να τα αμφισβητήσει.
*Καθηγητής Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας
