Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στην Ελλάδα, απέδειξε ότι η Αθήνα είναι πρόθυμος και προβλέψιμος εταίρος των ΗΠΑ – Η ελληνική πλευρά προσπαθεί αποτυχημένα να παρουσιάσει την προμήθεια των F-35 ως ανεξάρτητη, ενώ είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αγορά των F-16 από την Τουρκία
Του Νίκου Σταυρουλάκι
Πριν από δύο μήνες, τον Νοέμβριο του 2023 (5/11), ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντόνι Μπλίνκεν βρέθηκε στην Κρήτη, όπως και στα τέλη της περασμένης εβδομάδας. Πολύ μικρό χρονικό διάστημα ανάμεσα στα δύο «περάσματα» από τη Μεγαλόνησο για τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, που δεν επιλέγει να διασχίζει τον Ατλαντικό για… πλάκα.
Τότε, ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ πάτησε το πόδι του μόνο στη Σούδα, προερχόμενος από την Κύπρο και κατευθυνόμενος στην Άγκυρα. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ είχε διευθετήσει τις λεπτομέρειες για την επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή, έναν μήνα μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Παλαιστίνη μεταξύ Ισραήλ – Χαμάς. Ο Α. Μπλίνκεν επισκέφθηκε το Ισραήλ (3/11/23), τη Δυτική Όχθη, όπου συναντήθηκε με τον Μαχμούτ Αμπάς, ενώ συνάντησε και πέντε Άραβες ΥΠΕΞ (Σ. Αραβίας, Κατάρ, ΗΑΕ, Αιγύπτου και Ιορδανίας), αναζητώντας λύσεις για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα…
Μεταξύ Γάζας και Άγκυρας ο Α. Μπλίνκεν «πετάχτηκε», εκτός επίσημου προγράμματος, μέχρι την Κύπρο (εννοείται, όχι τυχαία), όπου στο αεροδρόμιο της Λάρνακας είχε ολιγόλεπτη συνάντηση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, μετά την πρωτοβουλία του Προέδρου της Κύπρου για τη χάραξη διαδρόμου ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή της κρίσης, αλλά και εν όψει της επανεκκίνησης των συνομιλιών στο Κυπριακό.
Σάλος στην Τουρκία
Έλα όμως που προκλήθηκε σάλος στην Τουρκία, μόνο στην ιδέα ότι αεροσκάφος με πτήση από την «Ελληνοκυπριακή Διοίκηση Νότιας Κύπρου» (δηλαδή, την Κυπριακή Δημοκρατία) θα προσγειωνόταν σε τουρκικό αεροδρόμιο! Το σχέδιο πτήσης του αεροσκάφους του Α. Μπλίνκεν, που υποβλήθηκε στην τουρκική υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας από τις κυπριακές Αρχές, ενώ αναμενόταν στην Άγκυρα, έγινε αφορμή για να προκληθεί μείζον διπλωματικό θέμα, με το τουρκικό ΥΠΕΞ σε παροξυσμό, αλλά και στα τουρκικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατίας και δεν αποδέχεται απευθείας πτήσεις από κυπριακά αεροδρόμια, εν προκειμένω της Λάρνακας.
Ο απόστρατος ναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί και εμπνευστής της μπούρδας τής «Γαλάζιας Πατρίδας» από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ξεσήκωσε τον κόσμο, ρωτώντας αν ο ΥΠΕΞ Μπλίνκεν θα πετάξει πράγματι απευθείας από τη «Νότια Κύπρο» στην Άγκυρα… «Κανένα αεροσκάφος από την “Ελληνοκυπριακή Διοίκηση Νότιας Κύπρου” δεν έχει προσγειωθεί, μέχρι σήμερα, στα δικά μας αεροδρόμια. Ελπίζουμε ότι αυτό που δεν συνέβη μέχρι σήμερα δεν θα ισχύσει για τον Μπλίνκεν» έγραφε ο Γιαϊτζί, σύμφωνα με το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Έτσι, ο Α. Μπλίνκεν βρέθηκε στην Κρήτη με πτήση από τη Λάρνακα για να συνεχίσει προς Άγκυρα, μέσω της αμερικανικής βάσης στη Σούδα. Τότε, όμως, δεν συνάντησε κανέναν (επίσημα).
Τώρα, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στην Ελλάδα και ειδικά η μετάβασή του στα Χανιά ως φιλοξενούμενος στο πατρικό σπίτι της οικογένειας Μητσοτάκη προερχόμενος από την Άγκυρα, απέδειξε ότι η Αθήνα είναι πρόθυμος και προβλέψιμος εταίρος των ΗΠΑ.
Ουκρανία και Παλαιστίνη
Σύμφωνα με τις ίδιες διαρροές από την ελληνική πλευρά, η συνάντηση Μητσοτάκη – Μπλίνκεν στο οικογενειακό σπίτι του πρωθυπουργού δεν είχε «πρώτο πιάτο» τα Ελληνοτουρκικά. Αυτά έχουν πάρει τον δρόμο τους, ελέω Ουάσινγκτον, και η επίσκεψη στην Άγκυρα απλώς επαναβεβαίωσε τα συμβαίνοντα. Η συνομιλία τους επικεντρώθηκε στα καυτά ζητήματα στις δύο εμπόλεμες περιοχές, Ουκρανία και Παλαιστίνη, στο πλαίσιο της γενικότερης στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ. Το Κυπριακό δεν έλειψε από τη συζήτηση, με αφορμή τον διορισμό της Αγγέλα Μαρία Ολγκίν Κουεγιάρ ως προσωπικής απεσταλμένης του Α. Γκουτέρες, στην προσπάθεια επανεκκίνησης των συνομιλιών.
Στις συνομιλίες συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η σύμβουλος του πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη και η διπλωματική σύμβουλος του πρωθυπουργού Άννα-Μαρία Μπούρα.
Ωστόσο, στη συνάντηση, που διήρκεσε μιάμιση ώρα, εκτός από τις ευχαριστίες Μπλίνκεν στον πρωθυπουργό για τη στάση της Ελλάδας στη νέα μεσανατολική κρίση και την ελληνική πρόθεση για διευκόλυνση των διόδων παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ κατέθεσε και τα αιτήματά του. Ανάμεσα σε αυτά, η ετοιμότητα της χώρας μας να συμμετάσχει στην αποστολή «Prosperity Guardian», για τη διασφάλιση της ασφαλούς, ελεύθερης ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα, ειδικά στα στενά του Ορμούζ.
Εθνικό συμφέρον
Να δεχθούμε ότι η Ελλάδα έχει εθνικό συμφέρον να προστατεύσει τις περιουσίες των Ελλήνων πλοιοκτητών, ως χώρα με έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς στόλους στον κόσμο (ο ελληνικός εμπορικός στόλος αποτελεί στρατηγικό μέγεθος στους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ παγκοσμίως). Ήδη η Αθήνα έχει στείλει φρεγάτα στην περιοχή, σε μια αποστολή με ιδιαίτερα υψηλό ρίσκο. Συνεπώς, εύλογη η αποστολή φρεγάτας.
Αλλά η επιχείρηση «Prosperity Guardian» επεκτείνεται πλέον, με σχέδια χερσαίων επιχειρήσεων στην Υεμένη, στη δυτική προσπάθεια για τη συντριβή του κινήματος των ανταρτών Χούθι στην Υεμένη. Και η Αθήνα υποχρεούται να ανταποκριθεί. Οι στρατηγικές σχέσεις χρειάζονται δύο, με υποχρεώσεις ενίοτε βαριές…
Για το συγκεκριμένο θέμα, ο Α. Μπλίνκεν έκανε ιδιαίτερη αναφορά και στις δηλώσεις του στο αεροδρόμιο, πριν αναχωρήσει από την Κρήτη, καθώς για τις ΗΠΑ θεωρείται σημαντικό να συμμετέχει η Ελλάδα στην αποστολή, την ώρα που άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε. έχουν εκφράσει απροθυμία.
Τα αιτήματα Μπλίνκεν επεκτάθηκαν, σύμφωνα με πληροφορίες από στρατιωτικές πηγές, και στο μέτωπο της Ουκρανίας, με την Ουάσινγκτον να ζητά περισσότερα όπλα για το Κίεβο, σε μια φάση όπου η διεθνής κοινότητα «γυρίζει την πλάτη» στον ανίκανο Ζελένσκι και αναζητά οδούς συνεννόησης με τη Μόσχα. Όποιος στείλει όπλα τώρα στην Ουκρανία γίνεται ο χρήσιμος ηλίθιος της υπόθεσης.
Τώρα, ο Α. Μπλίνκεν, σύμφωνα με διαρροές, έδωσε θάρρος ξανά στην Αθήνα στο θέμα της προμήθειας των μαχητικών F-35, χωρίς όμως το θέμα να προχωρεί εδώ και 18 μήνες! Με υποσχέσεις, «σχέσεις» δεν στήνονται…
Είναι φανερό ότι η ζυγαριά περιλαμβάνει F-35 για την Αθήνα και F-16 για την Άγκυρα. Η ελληνική πλευρά προσπαθεί, μάλλον αποτυχημένα, να παρουσιάσει την προμήθεια των F-35 ως ανεξάρτητη, ενώ είναι γεγονός ότι η αγορά των F-35 από την Ελλάδα είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αγορά των F-16 από την Τουρκία. Δεν χρειάζεται φιλοσοφία…
