Απειλείται όντως με διάσπαση ο ΣΥΡΙΖΑ;

Του Ανδρέα Καψαμπέλη

Δεν είναι η πρώτη φορά που -με αφορμή τις εκρηκτικές εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ- ανακύπτει ο κίνδυνος διάσπασης ενός κόμματος.

Όπως δεν είναι όμως και η πρώτη φορά που ο κίνδυνος αυτός «σβήνει» μετά την ολοκλήρωση των εσωκομματικών διαδικασιών.

Η αλήθεια είναι ότι ο χώρος από τον οποίο προέρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ, της κομμουνιστικής αλλά και της ανανεωτικής Αριστεράς, έχει μια παράδοση στις διασπάσεις.

Ίσως και γι’ αυτό η απειλή που επισείεται ιδιαίτερα από το βράδυ της περασμένης Κυριακής δεν προκαλεί και τόσο μεγάλο σοκ.

Αφήστε που υπάρχουν κι εκείνοι που δήλωσαν ήδη ότι κάτι τέτοιο δεν θα είναι και «καταστροφή».

Ωστόσο, καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου τα κόμματα εξουσίας, όσες κρίσεις κι αν βίωσαν, κατάφεραν να απορροφήσουν αυτούς τους κινδύνους ή τουλάχιστον να τους περιορίσουν επαρκώς. Και ο ΣΥΡΙΖΑ το 2012, όπως και να το κάνουμε, μπήκε στο κλαμπ των κομμάτων εξουσίας.

Στην Ελλάδα ειδικά ο κίνδυνος της διάσπασης μεγαλώνει, οσάκις τίθεται θέμα αλλαγής ηγεσίας, έστω κι αν αυτό επικαλύπτεται με ιδεολογικούς ή πολιτικούς μανδύες.

Όσο πιο πίσω ανατρέξει μάλιστα κανείς, θα διαπιστώσει ότι πολλές φορές η ενότητα των κομμάτων έφτασε να κρέμεται από μια κλωστή.

Η πρώτη σοβαρή τέτοια εσωκομματική κρίση, όπως θυμούνται οι παλαιότεροι, είχε σημειωθεί τη δεκαετία του 1980 όταν εξελέγη αρχηγός της Ν.Δ. (το 1984) ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ως «αντι-Ανδρέας».

Όσο κι αν ο Κ. Μητσοτάκης θεωρούνταν «ξένο σώμα» από πολλούς, η μετέπειτα αποχώρηση του αείμνηστου Κωστή Στεφανόπουλου και η δημιουργία της ΔΗΑΝΑ δεν επηρέασε τους συσχετισμούς.

Η επόμενη μεγάλη αναταραχή εκδηλώθηκε στον χώρο του ΠΑΣΟΚ, που με την ασθένεια και τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου βρέθηκε κομμένο σε δύο μεγάλα και σχεδόν ισοδύναμα στρατόπεδα.

Και τότε, το 1996, η συζήτηση περί διάσπασης είχε γίνει πολύ της μόδας.

Παρά την επικράτηση του Κώστα Σημίτη πάντως, η ενότητα διατηρήθηκε.

Η συγκολλητική ουσία της εξουσίας αποδείχθηκε πολύ ισχυρή.

Παρά τις αναταράξεις και τις διαγραφές κορυφαίων στελεχών, δεν απειλήθηκε η ενότητα της Ν.Δ. και μετά την εκλογή του Κώστα Καραμανλή στην ηγεσία της το 1997…

Δεν έπληξε την ενότητα της Ν.Δ. ούτε η δημιουργία κόμματος από την Ντ. Μπακογιάννη το 2010.

Επίσης, έστω και συρρικνωμένο το μνημονιακό ΠΑΣΟΚ, άντεξε στα τέλη του 2014 τη διάσπαση από τον Γ. Παπανδρέου, που αργότερα επανέκαμψε…

Το τελευταίο παράδειγμα κατεγράφη το 2015, όταν μετά την κωλοτούμπα του δημοψηφίσματος έφυγε ο «μισός» ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς όμως αυτή η διάσπαση να βλάψει την «κυβερνητική» -πια- πορεία του.

Το αν παραμένει τώρα κόμμα εξουσίας και (αναζητώντας τον «αντι-Μητσοτάκη» του ή μη) θα μπορέσει να απορροφήσει αυτή την κρίση, μένει να φανεί.