Του Θάνου Κάλλη
Αρχικά ήταν το «καλάθι της νοικοκυράς», όρος που θεωρήθηκε σεξιστικός και μειωτικός για τις γυναίκες και έτσι μετονομάστηκε σε «καλάθι του νοικοκυριού», το οποίο αναμένεται να εφαρμοστεί καθυστερημένα τον Νοέμβριο και πρόκειται αναμφίβολα για ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα, που επιχειρεί να αμβλύνει την ασφυκτική κοινωνική πίεση, καθώς οι Έλληνες πολίτες έχουν γονατίσει από την οικονομική και ενεργειακή κρίση.
Σύμφωνα με τροπολογία του υπουργείου (υπ)Ανάπτυξης που ψηφίστηκε προ ολίγων ημερών στη Βουλή, το καλάθι του νοικοκυριού δεν οδηγεί καν σε πάγωμα των τιμών, αλλά σε μικρότερες αυξήσεις για 50 βασικά προϊόντα κατανάλωσης. Υπόχρεες συμμετοχής στο συγκεκριμένο μέτρο είναι οι επιχειρήσεις υπεραγορών τροφίμων και άλλων τροφίμων που ασκούν δραστηριότητες λιανικής πώλησης (super market) των οποίων ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών υπερβαίνει τα 90.000.000 ευρώ ετησίως, βάσει των οικονομικών καταστάσεων της προηγούμενης διαχειριστικής περιόδου.
Οι υπόχρεοι εντάσσουν ένα τουλάχιστον προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων που περιλαμβάνεται στο «καλάθι του νοικοκυριού» και διαθέτουν προσιτή τιμή, ιδίως συγκριτικά με τα υπόλοιπα προϊόντα της ίδιας κατηγορίας, ενημερώνοντας τους καταναλωτές που προσέρχονται στα καταστήματά τους, με κάθε πρόσφορο μέτρο.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονιστεί ότι δε θα υπάρχει μείωση τιμών σε αυτά τα προϊόντα, αλλά το κάθε σούπερ μάρκετ θα έχει την υποχρέωση από τα 5 π.χ. γάλατα που έχει να υποδεικνύει για το καλάθι θα επιλέγει αυτό με τη χαμηλότερη τιμή και θα το διατηρεί σε αυτή την τιμή για μια εβδομάδα, ανάλογα και με την κοστολόγηση που κάνει.
Από τα τέλη του καλοκαιριού του 2021, η ελληνική αγορά «βουλιάζει» από την ακρίβεια, καθώς οι τιμές των προϊόντων αυξάνονται εξαιτίας της αισχροκέρδειας και του πληθωρισμού, ενώ ο Έλληνας πολίτης προσπαθεί να περικόψει από όπου μπορεί προκειμένου να ανταποκριθεί στις δυσκολίες της καθημερινότητας. Τα νοικοκυριά, που έχουν να αντιμετωπίσουν τις υπέρογκες αυξήσεις σε βασικά αγαθά και καύσιμα, τους δυσθεώρητους λογαριασμούς ρεύματος και την υπέρμετρη φορολογία, αναζητούν τις πιο φθηνές λύσεις για να γεμίσουν το καλάθι τους.
Στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που ξέσπασε η λαίλαπα της ακρίβειας, η κυβέρνηση υπήρξε απλός θεατής και υποτίμησε το σχετικό φαινόμενο, ενώ αργότερα διαπιστώνοντας τη μεγάλη εκλογική ζημία που της προκαλούσε, προσπάθησε να κάνει -για άλλη μια φορά- επικοινωνιακή διαχείριση του προβλήματος, ρίχνοντας την ευθύνη στον πόλεμο της Ουκρανίας και τον «κακό» Πούτιν.
Αντί να προχωρήσει το κυβερνών κόμμα σε ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας και της πάταξης της αισχροκέρδειας, μειώνοντας τον ΦΠΑ στα τρόφιμα και τον ΕΦΚ στα καύσιμα και να προχωρήσει σε εντατικούς ελέγχους στην αγορά, με το «καλάθι της νοικοκυράς» περιορίζεται απλά σε παρατηρητή των τιμών σε έναν περιορισμένο αριθμό προϊόντων. Ειδικότερα, η συγκράτηση της ανεξέλεγκτης ακρίβειας που σαρώνει πάνω από έναν χρόνο την ελληνική αγορά, εναποτίθεται στην καλή θέληση των επιχειρηματιών και των μεγάλων αλυσίδων τροφίμων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στους έμμεσους φόρους και το φορολογικό σύστημα της χώρας είναι άδικο και αναποτελεσματικό. Σύμφωνα με στοιχεία, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης είναι 12 φορές μεγαλύτερος από τον ελάχιστο φόρο που εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο ειδικός φόρος στην αμόλυβδη είναι δυο φορές μεγαλύτερος, ενώ ο βασικός συντελεστής του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (24%) συγκαταλέγεται στους 3-4 υψηλότερους στην Ευρώπη.
Το τελευταίο δεκάμηνο, τα κρατικά ταμεία έχουν γεμίσει χάρη στην υψηλή έμμεση φορολογία των προϊόντων και τον πληθωρισμό, για αυτό η κυβέρνηση αρνείται να μειώσει τους σχετικούς φόρους. Εμμέσως, έχει επιβληθεί νέα φορολογία, που επιβαρύνει όπως είναι φυσικό, τους πιο ευάλωτους πολίτες.
Οι ελληνικές οικογένειες βρίσκονται σε απελπισία και απόγνωση, καθώς την τελευταία δεκαετία έχουν οικονομικά εξαθλιωθεί από τα μνημόνια και τα αχρείαστα λοκντάουν στην πανδημία και τώρα με το ανεξέλεγκτο κύμα ακρίβειας, δίνουν κυριολεκτικά έναν αγώνα επιβίωσης.
Όμως, το πιο ανησυχητικό σε όλα αυτά είναι ότι ο Έλληνας και η Ελληνίδα έχουν παραιτηθεί τελείως και δεν αντιδρούν σε τίποτα πια, ακόμα και όταν τους κλέβουν τη ζωή και το μέλλον τους και καταδικάζουν τα παιδιά τους στη φτώχεια και στον κοινωνικό αποκλεισμό.
Μόνο η ελπίδα μας σώζει ότι μέσα από αυτή την μη αντίδραση κάτι ξαφνικό ήθελε προκύψει
σε χρόνο προσεχώς.
Όχι δεν δεν έχει ο Έλληνας παραιτηθεί από τα ενδιαφέροντά του.
Έχει κουραστεί από την παρατεταμένη σήψη, από το ίδιο έργο θεατές, από το ίδιο μάθημα
σε επανάληψη.
Υπάρχει και η άλλη μέθοδος, θα μιλήσω την ώρα που η φωνή μου θα έχει νόημα.
Αυτό που ανησυχεί την εποχή που βιώνουμε παραμένει μεγάλη ανησυχία πως και όταν ο Έλληνας
αποφασίσει να μιλήσει, να αντιδράσει,να βγάλει αυτά που έχει μέσα του, τι επιλογές του προσφέρονται ώστε να μην απογοητευτεί ξανά και ξανά.
Αυτό μάλλον έχετε χρέος να αναδείξατε και όχι διαρκώς την ίδια τροφή που δεν προσφέρει δυναμισμό.
Τα σκάνδαλα που παίζουν στα ΜΜΕ 24ωρο σκοπό έχουν αυτό που γράφεται τους κλέβουν την ζωή ………..
Το υγιές κομμάτι της κοινωνίας ουδέποτε έχασε τον βηματισμό του, τον προϋπολογισμό του, την καθημερινότητά του.
Η διαρκής σήψη πολιτικά θέλησε να επιβιώσει μέσα από αυτό το δρόμο.
Θα σας κάνουμε πλύση εγκεφάλου ώστε να μην αντιδράτε σε τίποτα.
Το λάθος η διαρκής σήψη έπεσε μέσα στο λάκκο που η ίδια έσκαψε.
Αναζητά σανίδα σωτηρίας.
Ο λαός ανταποκρίνεται και πως?
{{Όμως, το πιο ανησυχητικό σε όλα αυτά είναι ότι ο Έλληνας και η Ελληνίδα έχουν παραιτηθεί τελείως και δεν αντιδρούν σε τίποτα πια, ακόμα και όταν τους κλέβουν τη ζωή και το μέλλον τους και καταδικάζουν τα παιδιά τους στη φτώχεια και στον κοινωνικό αποκλεισμό}}
Ελεγχοι στην αγορά, διατίμηση κτλ είναι από την εποχή του Καρυωτάκη
“Ο αστυνόμος που διπλώνει για να ζυγίσει μια ελλειπή μερίδα”…..θάνατο τον λέει και έτσι είναι.
Η ερώτηση που αξίζει να απαντηθεί είναι αν λειτουργεί στην αγορά, ο ανταγωνισμός ή όχι.
Που έχουμε ολιγοπώλια δλδ.
Τα υπόλοιπα είναι για να γελάμε. Εντελώς επικοινωνιακά χωρίς κανένα αντίκρυσμα.
Και μένουν οι φόροι. Που όντως είναι ψηλοί. Αλλά ακόμη έχουμε πρωτογενές έλλειμμα. Που σημαίνει ότι οι φόροι δεν φτάνουν για μισθούς, συντάξεις και επιδόματα και επομένως δανειζόμαστε από το εξωτερικό για να τα πληρώσουμε. Ωστε να τα πληρώσουν τα παιδιά μας δηλαδή κα όχι εμείς!
Η κλασσική “λύση” μας από τη εποχή του Αντρέα και του ΚΚ Β’
Δύο επιλογές υπάρχουν:
Ακόμη περισσότερο κράτος. Που θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερους φόρους. Πάνω και από τα μισά χρήματα από όσα βγάζουμε που δίνουμε σήμερα.
Λιγότερο κράτος. Που θα οδηγήσει σε λιγότερες “παροχές” και λιγότερους φόρους.
Η πολιτική ατζέντα στην Ελλάδα εξαντλείται στη πρώτη επιλογή.
Με τη ΝΔ να θέλει περισσότερο κράτος και το ΣΥΡΙΖΑ να θέλει πολύ περισσότερο κράτος!
Επομένως είναι αστείο να λέμε για μείωση φόρων. Το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να μειωθεί ένας (και να το βροντοφωναζουμε) και να αυξηθεί άλλος (και να το περνάμε στο ντούκου). Αλλά αυτά είναι παπατζίδικα που λίγο πολύ είναι και η πολιτική συζήτηση σήμερα.
Ο “πραγματικός” πληθωρισμός έχει ξεπεράσει το 30% και λίγο λέω. Η φρατζόλα το ψωμί του μισού κιλού από 1€ που είχε πέρυσι έχει πάει στο 1,45€ (αύξηση 45%). Το μοσχαρίσιο κρέας από 9-9.5€/κιλό έχει πάει στα 13-13,5€(αύξηση 50%). Το γάλα (1,5λ) από 1,9€ ανέβηκε στο 2,6€. Το κουζινόχαρτο από 1,9€ έχει 2,5€ (αύξηση 31%). Το τυρί φέτα (συσκ. 400γρ) από τα 4€ ανέβηκε στα 5,5€ (37%). Μάλιστα, κάποια εταιρία από 400γρ, μείωσε τη συσκευασία σε 300γρ στην ίδια τιμή! Μια επώνυμη εταιρεία ανέβασε τη μαρμελάδα (συσκ.600γρ) από 3,6€ σε 4,9€ (36%). Αγόρασα ένα φίλτρο νερού 105€ ενώ πέρισυ το είχα πάρει 82€ (28%). Αυτά που λένε για πληθωρισμό 12% είναι τρίχες!
Αν -τελείως υποθετικά μιλάμε- μετά από κάποια χρόνια ξαναγυρίσουμε σε πληθωρισμό της τάξης 1-2%, θα μας μιλάνε για “επιτεύγματα” και “σταθεροποίηση”. Ναι, αλλά στο μεταξύ ΕΧΟΥΜΕ ΦΤΩΧΥΝΕΙ με τον πληθωρισμό που βιώνουμε και τους καθηλωμένους μισθούς και συντάξεις.
Όσο για το ότι δεν αντιδρά κανείς: Να αντιδράσεις για να πάρει την εξουσία ΠΟΙΟΣ; Ο Τσίπρας είναι τρισχειρότερος από τον Κούλη. Ανδρουλάκηδες, Βαρουφάκηδες, Βελόπουλοι κτλ δεν είναι πρόσωπα που μπορεί να τους πάρει κανείς στα σοβαρα. Υπάρχει -στον ορίζοντα- κάποιος άλλος ικανός και δεν τον βλέπουμε; Αδιέξοδο…
@ Γιώργος από το νότο
Είναι πιο μεγάλο το πρόβλήμα. Ακόμη η πολιτική επιδίωξη όλων των Ελληνικών κομμάτων είναι το κόψιμο χρήματος από την ΕΚΤ. Κάτι που ήδη ‘έγινε με τα QE για να ¨ξεπεραστεί” η προηγούμενη κρίση, η επιδημία, ο πόλεμος και τώρα θέλουν πάλι για το ενεργειακό κόστος. Και το θέλουν ώστε να δίνουν επιδόματα.
Αλλά αν πληρώνεις τους παραγωγούς με monopoly money λογικό δεν είναι αυτοί να ζητούν περισσότερο χαρτί?
Αν τώρα αυξηθούν τα επιτόκια για να σταματήσει το χρήμα να γυρνάει τότε τα (υπε)χρεωμένα κράτη και επιχειρήσεις φαλιμέντο.
Γιατί είχαν δανειστεί σα να μην υπάρχει αύριο μια και η πολιτική της ΕΚΤ ήταν μηδενικά επιτόκια για να “ξεπεραστούν οι κρίσεις” (στην πραγματικότητα για να πάνε πιο πέρα).
Επειδή είναι μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα αποφασίστηκε να μείνει ο πληθωρισμός ως το λιγότερο κακό. Δηλαδή η ακρίβεια. Η ερώτηση δλδ είναι με μισθό που αγοράζει λιγότερα ή άνεργος?
Αυτά όταν χτίζεις στην άμμο παλάτια….και φυσικά η Ελλάδα δεν επιδρά στις πολιτικές που θα ακολουθηθούν. Οπότε ότι κι αν ψηφίσεις για αυτό το θέμα….
@George N
Μερικές παρατηρήσεις στα όσα οξυδερκή γράφεις:
– Ο πληθωρισμός – που υπάρχει και στις υπόλοιπες χώρες- είναι κατά βάση “επιθυμητός” για να “καεί” ένα μέρος τους εισοδήματος των πολιτών, παρά τα κροκοδείλια δάκρυα των αρμοδίων. Απλώς έχει παραξεφύγει (όλοι στην τσέπη μας βλέπουμε 25-30% αυξήσεις) και προσπαθούν(;) να τον μαζέψουν κάπως ενόψει της επερχόμενης προεκλογικής περιόδου. Δεν τολμώ να σκεφτώ τι θα συμβεί μετά τις εκλογές σε περίπτωση που σχηματιστεί “ισχυρή” κυβέρνηση, ειδικά μονοκομματική.
-Δεν βλέπω να δίνουν και μεγάλη σημασία στη γεωργική ανάπτυξη και την παραγωγή τροφίμων, αν κρίνω και από τα ονόματα και τις “ειδικότητες” των υπουργών που θήτευσαν ή βρίσκονται σε αυτή τη θέση (Βορίδης, Λιβανός, Γεωργαντάς). Για παράδειγμα, ελάχιστη σημασία δίνουν στην ελαιοσυγκομιδή η οποία γίνεται με πρωτόγονα συστήματα και επαφίεται στους βαλκάνιους εργάτες (που βρίσκονται σε έλλειψη) ενώ τα νέα παιδιά “ιδρύουν” καφετέριες και μπαρ και απαξιούν να ασχοληθούν με χειρωνακτικές εργασίες. Ή, παίρνουν επιδόματα.
Τέλος, επανέρχομαι στο θέμα ότι καθόμαστε στον καναπέ και δεν αντιδρούμε: Υπάρχει στον ορίζοντα, ένας (1) αποδεδειγμένα άξιος, ο οποίος να προτείνει πρόγραμμα (και όχι εκθέσεις ιδεών) και ο κόσμος να μην τον ακολουθεί; Δυστυχώς με “εκθέσεις” και συνθήματα ο κόσμος ψήφισε Καμένο, Θεοδωράκη, Βαρουφάκη, φύρερ μπάρμπα Νίκο ακόμα και τον … Λεβέντη. Τέτοια απελπισία. Αλλά πουθενά φώς.
Μεγάλη κοροϊδία αυτό το καλάθι Δείτε τις τιμές κιλού στα τυριά και θα καταλάβετε το μέγεθος της κοροϊδίας.
Στους πιο πάνω και κυρίως στον @George N, για το περισσότερο κράτος και το λιγότερο κράτος, αναρτώ ένα απόσπασμα από ένα άρθρο:
Να λείπουν οι «κρατικοδίαιτες» ιδιωτικές επενδύσεις (https://www.euro2day.gr/specials/dr_money/article/2155178/na-leipoyn-oi-kratikodiaites-idiotikes-ependyseis.html)
…Αναπτυξιακό Νόμο.
Ο τελευταίος ψηφίσθηκε τελικά στις αρχές του 2022 και φθάνει να επιχορηγεί μέχρι το 75% του επενδυτικού σχεδίου, δίνοντας στον φορέα την επιλογή είτε ιδίων κεφαλαίων είτε τραπεζικού δανείου για το υπόλοιπο. «Το διάβασες αυτό; Θέλουν να βάζουν επενδυτικά σχέδια στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο με κρατική επιχορήγηση έως 75% χωρίς ιδία συμμετοχή και δεν μιλάει κανένας… Πάλι τα ίδια θα έχουμε. Η Ελλάδα δεν αλλάζει», θυμόμαστε χαρακτηριστικά τα λόγια του. (Παρένθεση: Ο άνθρωπος είναι φιλικά διακείμενος προς τον κυβερνητικό χώρο, από όσο ξέρουμε).
Θέλαμε να γράψουμε κάτι τότε γι’ αυτό αλλά το ξεχάσαμε στην πορεία. Μας ήλθε στο νου χθες, που διαβάσαμε τις αντιδράσεις του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην είδηση ότι υπό ίδρυση μονοπρόσωπη ΙΚΕ με μετοχικό κεφάλαιο 5.000 ευρώ, που ανήκει στη σύζυγο βουλευτή της ΝΔ, έλαβε έγκριση για υπαγωγή επενδυτικού σχεδίου στον Αναπτυξιακό Νόμο με κρατική επιχορήγηση 4,2 εκατ. ευρώ και τραπεζική προέγκριση δανείου ύψους 6,5 εκατ. ευρώ. Για την ιστορία, ο βουλευτής δήλωσε στη συνέχεια ότι «ήταν άσκηση επί χάρτου» και το επενδυτικό σχέδιο δεν θα υλοποιηθεί………………
@Γιώργος από το νότο.
Το πρόβλημα με την γεωργική μας παραγωγή ειναι οι ντιρεκτίβες της Ε.Ε. που έχουν ψηφίσει και ενσωματώσει όλες οι κυβερνήσεις μέχρι σήμερα.
Οι ποσοστώσεις και τα πρόστιμα που πέφτουν από την .Ε άν τις υπερβείς είναι ασύλληπτες.
Εμείς έχουμε ακριβά γεωργικά εφόδια που κάνουν ασύμφορή την παραγωγή. Οι επιδοτήσεις για να συμφέρει τον αγρότηνα μείνει στο χωράφι και να καλλιεργήσει απογορεύονται
Αντί λοιπόν τα κονδύλια για την ενίσχυση της ντόπιας παραγωγής να πηγαίνουν στους αγρότες, δίνονται στους εισαγωγές και στους εμπόρους.
Επειδή έχω σχέση με την επαρχία, ένα τρανό παράδειγμα από το εκατοντάδες.
Εδώ και 25 χρόνια και σύμφωνα με την ποσόστωση, κανείς Έλληνας δεν μπορεί να καλλιεργήσει αμπέλια. Μόνο μέχρι ένα στρέμμα γιά ίδια χρήση. Και το πατιτίρι παρανομεί αν αγοράσει σταφύλια από νέο αμπέλι με εξοντωτικά πρόστιμα.
Τα ίδια και στα καπνά στην βιομηχανική ντομάτα, αφού οι κυβέρνήσεις έχουν υποταγμένες και ευρωλιγούρηκες έχουν φροντίσει να μην υπάρχουν εργοστάσια μεταποίησης πλέον.
Όσο για τα σιτηρά, εκεί κι αν ήταν ασύμφορο. Γιά να σπείρεις και να πάρεις την ελαχιστη επιδότηση που δίνεται ακόμα, πρέπει να αγοράσεις πιστοποιημένο πανάκριβο σπόρο της “μοσάντο” που σου επιβ’αλλει η Κοινή Αγγροτική Πολιτική (ΚΑΠ)
Και αν λόγω συγκυρίας με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την έλλειψη μπορεί κάπως να συμφέρει, μόλις ομαλοποιηθούν τα πράγματα, πάλι στα ίδια θα καταλήξουμε.