Αν και η Φον ντερ Λάιεν εξαίρεσε την Αγκυρα από τα πρώτα 150 δισ. ευρώ του προγράμματος, ο Ερντογάν θα συνεχίσει να αναζητά ανοικτό παράθυρο
Από τον Νικ. Στρυρουλάκι
Αυτή την περίοδο η Ευρώπη ψάχνει να βρει αμυντική ταυτότητα. Η κοντόφθαλμη ευρωπαϊκή ελίτ παραπαίει ανάμεσα σε διάφορα σχέδια συγκρότησης αμυντικού πυλώνα, στα οποία περιλαμβάνονται σκέψεις για κάποιον αμυντικό «συνεταιρισμό» με την Τουρκία. H Άγκυρα επιχειρεί να μπει στην Ε.Ε. από την πίσω πόρτα, τη στιγμή που η Ευρώπη αναζητά την πολεμική της ενοποίηση. Με ενέργειες της Αθήνας, αλλά και με επικράτηση της κοινής λογικής, η περίπτωση σύμπραξης της Τουρκίας στα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα δεν υπάρχει χωρίς αυτό να αποκλείεται στο μέλλον.
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο γεγονός ότι η Άγκυρα, που εξακολουθεί να αναπτύσσει την πολεμική της βιομηχανία με φρενήρεις ρυθμούς και πουλάει, είναι χρήσιμη στην Ευρώπη.
Ωστόσο, η Κομισιόν εξαίρεσε τελικά την Τουρκία από τα πρώτα 150 δισ. ευρώ του συνολικού προγράμματος που ονομάστηκε «ReArm Europe», ύψους 800 δισ. ευρώ. «Χτύπησε», δε, τόσο άσχημα ο όρος, που το σχέδιο έπειτα από μερικές μέρες από την εκπόνησή του μετονομάστηκε σε αμυντική «Ετοιμότητα 2030».
Η Ε.Ε. κινητοποιεί κεφάλαια ύψους 800 δισ. ευρώ για να αναστήσει την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία. Η Φον ντερ Λάιεν «σιχαίνεται» τον Ντ. Τραμπ και αντιστρόφως ο Ντ. Τραμπ θεωρεί την πρόεδρο της Κομισιόν «ανύπαρκτη». Η Γερμανίδα επικεφαλής της Επιτροπής ανακοίνωσε ότι το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα δανεισμού στα κράτη-μέλη μόνο για την ενίσχυση των ευρωπαϊκών αμυντικών βιομηχανιών ή εκείνων από τρίτες χώρες, που όμως έχουν ήδη υπογράψει εταιρικές συμφωνίες ασφάλειας με κράτη-μέλη. Αυτό αποκλείει αυτομάτως βιομηχανίες της Τουρκίας. Η τροπολογία έγινε δεκτή υπό την πίεση της Ελλάδας που πρόβαλε ειδικού τύπου «ανησυχίες» για τη γειτονική χώρα.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα η συγκρότηση μιας πολεμικής οικονομίας εντός της Ε.Ε.; Σε τίνος τα χέρια θα πέσει τελικά η υπόθεση της ευρωπαϊκής άμυνας; Οι εταιρίες όπλων από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία πρόκειται να αποκλειστούν από τους πόρους των 150 δισ. ευρώ που έχει ανακοινώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για το πακέτο αμυντικών επενδύσεων «ReArm Europe»; Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είπαν ότι το πακέτο θα είναι ανοικτό μόνο σε αμυντικές εταιρίες της Ε.Ε. και σε εταιρίες από τρίτες χώρες που έχουν υπογράψει αμυντικές συμφωνίες με την Ε.Ε. Θα αποκλείει, επίσης, οποιαδήποτε προηγμένα οπλικά συστήματα επί των οποίων μια τρίτη χώρα έχει «εξουσία σχεδιασμού» -περιορισμούς στην κατασκευή ή τη χρήση συγκεκριμένων εξαρτημάτων- ή έλεγχο επί της ενδεχόμενης χρήσης τους, πρόσθεσαν οι αξιωματούχοι, αναφέρει ο ιστότοπος άρδην, επικαλούμενος δημοσίευμα των «Financial Times».
Γιατί η Γερμανίδα Φον ντερ Λάιεν σηκώνει λυσσασμένα τη σημαία της αυτόνομης πολιτικής άμυνας, κατασκευάζοντας τη Ρωσία ως «εχθρό» και βαφτίζοντάς την «απειλή για την Ευρώπη»; «Η Γερμανία επέστρεψε» δήλωσε ο Φρίντριχ Μερτς και η φράση είναι αρκετή για να προκαλέσει τρόμο στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτό δεν θα συμβεί… αύριο. Αλλά είναι άλλοθι για την πολιτική που οδηγεί σε επανεξοπλισμό της Γερμανίας, επόμενο στάδιο από την ενοποίησή της.
Αντί τρόμου, ο επανεξοπλισμός της Γερμανίας προκαλεί στην ανόητη ευρωπαϊκή ελίτ ανακούφιση και ενθουσιασμό. Η ανεκδιήγητη Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κάνει λόγο για «εξαιρετική στιγμή» στην ευρωπαϊκή Ιστορία η δήθεν μετάβαση της Ε.Ε. σε πολεμική οικονομία ως δεύτερο στάδιο, μετά την οικονομική της ενοποίηση. Η επίσης κοντόφθαλμη γαλλική πολιτική ελίτ χαιρετίζει το εξοπλιστικό πρόγραμμα των 500 συν 100 δισ. ευρώ της Γερμανίας ως την «καρδιά» της νέας αμυντικής αρχιτεκτονικής της Ευρώπης και της στρατηγικής απεξάρτησής της από την Αμερική του Τραμπ. Αυτά όλα μπορεί να κρατήσουν όσο υπάρχουν σε θέσεις εξουσίας ο Τραμπ και η Φον ντερ Λάιεν. Ωστόσο, κάτι θα μείνει που μπορεί να αποβεί επικίνδυνο για την Ελλάδα, αν δεν έχει τα μάτια της ανοιχτά. Αν, για παράδειγμα, το γραφειοκρατικό κατεστημένο στις Βρυξέλλες ξυπνήσει μία ημέρα και πει ότι οι χώρες της Ε.Ε. μπορούν να προμηθεύονται οπλικά συστήματα μόνο ευρωπαϊκής προέλευσης, τότε η περίφημη στρατηγική συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ ποια κατάληξη θα έχει; Συστοιχίες Patriot, πλατφόρμες F-35 και δεκάδες άλλα συστήματα αμερικανικής προέλευσης τι θα απογίνουν;
Η Βρετανία ξαφνικά θυμήθηκε ότι είναι κι αυτή κομμάτι της Ευρώπης
Οι εξοπλιστικές δαπάνες-μαμούθ τόσο της Γερμανίας όσο κι εκείνες του «ReΑrm Europe» θα πάνε κατά απόλυτη προτεραιότητα στους Ευρωπαίους κατασκευαστές οπλικών συστημάτων, οι μαζικές επενδύσεις στην άμυνα θα γεννήσουν ανάπτυξη και η ανάπτυξη θα φέρει νέες θέσεις εργασίας, διαφημίζουν οι αφελείς Ευρωπαίοι, καθοδηγούμενοι από μία κοντόφθαλμη υστερική Γερμανίδα πρόεδρο της Κομισιόν. Για την ώρα, οι μετοχές των αμυντικών βιομηχανιών απογειώνονται και μόνο η Rheinmetall προβλέπει ότι οι πωλήσεις θα αυξηθούν κατά 40% μέσα στο 2025.
Ο αποκλεισμός του Ηνωμένου Βασιλείου και της Τουρκίας προκαλεί πονοκεφάλους στις μεγάλες ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρίες με στενούς δεσμούς με παραγωγούς ή προμηθευτές στις υπ’ όψιν χώρες. Το Λονδίνο, μέσω αξιωματούχων, δηλώνει ότι «είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε για την ευρωπαϊκή άμυνα προς το συμφέρον της ευρύτερης ευρωπαϊκής ασφάλειας, ώστε να αποτρέψουμε τον κατακερματισμό των ευρωπαϊκών αμυντικών αγορών και να δημιουργήσουμε νομικές δομές που θα επιτρέπουν στα κράτη-μέλη να συνεργάζονται με τρίτες χώρες… Βλέπουμε τεράστιες ευκαιρίες και είναι σωστό το Ηνωμένο Βασίλειο να θεωρείται μέρος της Ευρώπης. Αλλά αν η Ε.Ε. και ιδιαίτερα η Γαλλία πρόκειται να είναι συναλλακτική σε αυτό το θέμα, υπονομεύει ολόκληρη τη φιλοσοφία μιας κοινής και ενοποιημένης Ευρώπης από πλευράς άμυνας και ασφάλειας».
Τώρα θυμήθηκαν ότι είναι μέρος της Ευρώπης. Όταν κυριαρχούσε το Brexit, έλεγαν: «Εμείς έχουμε νικήσει δύο φορές τη Γερμανία. Δεν θα την αφήσουμε να μας κάνει ό,τι θέλει». Το ευρωπαϊκό «κουβάρι» θα ξετυλίξει η ίδια η Ιστορία, φτάνει να μην επαναληφθεί ως… τραγωδία.
Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»
