Τι να λέμε τώρα…

Γράφει ο Χρήστος Μπολώσης

Σήμερα λέω να περιορίσω στο ελάχιστο τον μονόλογό μου και να αφήσω τις φωτογραφίες να μιλήσουν. Φωτογραφίες που ζωντανεύουν μία ολόκληρη εποχή και μας κάνουν αι μελαγχολούμε για την κατηφόρα, που τίποτα δεν τη σταματά.

Από το Αρχείο της Άννας Μπιθικώτση, της κόρης του αλησμόνητου ερμηνευτή η πρώτη φωτογραφία. Φαίνονται από αριστερά: Αντώνης Ρεπάνης («Χθες το βράδυ στην ταβέρνα», «Παλιατζής», «Αγάπη μου επικίνδυνη»), Πόλυ Πάνου (κορυφαίες ερμηνείες της «Τα Κόκκινα φανάρια» του μεγάλου Σταύρου Ξαρχάκου, και  «Τι σούκανα και πίνεις», των Μίμη Πλέσσα και Λευτέρη Παπαδόπουλου), Μαίρη Λίντα (η κλασική ερμηνεύτρια του Μανώλη Χιώτη με αμέτρητες επιτυχίες. Ξεχωρίζω το «Με κυνηγούν τ’ αδέλφια σου», που δένει τέλεια με τον Ντ. Ηλιόπουλο στον «Ατσίδα» και το «Αχ έχω σουρώσει» από τον «Φίλο μου τον Λευτεράκη» πάλι με τον Ηλιόπουλο),  Γιώτα Λύδια (Ξεχωρίζω δύο τραγούδια «Πανικός» και «Αχ ας μπορούσα» του Γιώργου Κοινούση και του συζύγου της Στράτου Ατταλίδη), Μανώλη Αγγελόπουλος («Τα μαύρα μάτια σου», «Όσο αξίζεις εσύ», είναι μόνο ένα μικρό δείγμα του ταλέντου του), Πάνος Γαβαλάς και Ρία Κούρτη (και μόνο τους «Γλάρους» να είχαν πει έφτανε. Είπαν όμως και το «Κάθε λιμάνι και καημός» και το «Όνειρο δεμένο στο μουράγιο». Αξεπέραστοι),  Στράτος Διονυσίου («Ο Σαλονικιός», «Ένα λεπτό περιπτερά», «Βρέχει φωτιά στη στράτα μου», «Εγώ  ο ξένος»), Γρηγόρης Μπιθικώτσης (Μια κατηγορία μόνος του. Άνευ λοιπών σχολίων), Μανώλης Χιώτης (Ο δεξιοτέχνης που επινόησε την τετράχορδη παραλλαγή του μπουζουκιού και επηρέασε το λαϊκό τραγούδι και την ελληνική μουσική γενικότερα. Έγραψε τραγούδια που έγιναν διαχρονικές επιτυχίες  όπως «Περασμένες μου αγάπες», «Ηλιοβασιλέματα», «Θεσσαλονίκη μου μεγάλη φτωχομάνα» και δεκάδες άλλα).

Φαντάζεστε ένα κέντρο με όλα αυτά τα ονόματα; Κόκοτας, Πουλόπουλος, Ζαμπέτας, Μοσχολιού, Πασχάλης, Μητροπάνος! Δυστυχώς από αυτά τα πρωτοκλασάτα ονόματα μόνο ο Πασχάλης είναι κοντά μας. Οι υπόλοιποι έχουν φτιάξει από καιρό, θεία χορωδία στον ουρανό.

Μίκης Θεοδωράκης (Να γράψεις τα τραγούδια του; Θες τόμους. Να γράψεις τις επιτυχίες του;  Θες διπλούς τόμους), Βίκυ Μοσχολιού («Λευτέρη», «Ξημερώματα», «Χάθηκε το φεγγάρι», «Τα τραίνα που φύγαν», «Πάει πάει», «Τα δειλινά» και δεκάδες άλλα) Σταμάτης Κόκοτας («Βρέχει ο Θεός», «Στου προφήτη Ηλία», «Πες πως μ’  αντάμωσες», «Όνειρο απατηλό», «Ρωμιός αγάπησε ρωμιά»,  «Γιέ μου»), Μίνως Μάτσας (παραγωγός), Καίτη Γκρέϊ, Γρηγόρης Μπιθικώτσης (πού ν’ αρχίσεις και πού να τελειώσεις),  και Λευτέρης Παπαδόπουλος (στιχουργός τσάμπιονς λιγκ με κορυφαίες τις επιτυχίες του «Άπονη ζωή» και «Φτωχολογιά»). Εδώ δεν λες τίποτα. Αν ήταν της εποχής σου, ίσως μελαγχολήσεις, συγκινηθείς και κλάψεις. Αν είναι παλιότεροί σου και δεν τους πρόλαβες, ίσως αναλογιστείς,  συγκρίνεις και… κλάψεις.

Γιώργος Ζαμπέτας. Οααααααα!

Μίκης Θεοδωράκης – Μάνος Χατζηδάκις. Ό,τι και να γράψεις θα το χαλάσεις. Ογκόλιθοι; Ιερά τέρατα; Απλώς αξεπέραστοι!

Τον έχετε ακούσει το δίσκο; Τι να λέμε τώρα;

Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Κώστας Παπαδόπουλος (δεξιοτέχνης του μπουζουκιού), Βίκυ Μοσχολιού, Σταμάτης Κόκοτας, Σταύρος Ξαρχάκος

Σταμάτης Κόκοτας, Γιάννης Σπανός ( «Σαν με κοιτάς», «Οδός Αριστοτέλους», «Σπασμένο καράβι», «Μια φορά θυμάμαι», «Κάτω απ’ τη μαρκίζα,  «Ναύτης βγήκε στη στεριά», «Μια Κυριακή», «Δεν το μπορείς», «Ο τρελός», «Επειδή σ’ αγαπώ», και άλλα…), Λευτέρης Παπαδόπουλος

Μαρινέλα. Μόνο το «Άνοιξε πέτρα» και η «Αλβανία» φτάνουν. Περαστικά της

Φέρενς Πούσκας (προπονητής του Παναθηναϊκού), Σταμάτης Κόκοτας και ο Μίμης Δομάζος, που μασουλάει πασατέμπο. Πάντρεμα ποδοσφαίρου και τραγουδιού στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας

Με τον Σταμάτη Κόκοτα, κάποια Μεγάλη Παρασκευή σε αγώνα Βραδυποριακός-Ταλαιπωριακός, στο γήπεδο της Προοδευτικής

Με τη Ρία Κούρτη, τον Δεκέμβριο του 2019 στο Περιστέρι. Αριστερά η φίλη μου η Μάρθα

Βλέποντας αυτές τις φωτογραφίες, αισθάνεσαι… κάπως και συλλογίζεσαι. Είναι δυνατόν από το εκθαμβωτικό τότε, μέσα σε λίγα χρόνια, να φθάσαμε στο… μη εκθαμβωτικό σήμερα; Ίσως θα πει κάποιος: «άσε μας ρε αρτηριοσκληρωτικέ με το χθες, που όλα τα σημερινά τα βλέπεις στραβά». Κατ’ αρχήν δεν βλέπω όλα τα σημερινά στραβά. Βλέπω τα συγκεκριμένα όμως, θεόστραβα. Ας μου πει κάποιος ποια ήταν η περσινή ή η προπέρσινη μεγάλη ελληνική επιτυχία στο τραγούδι κι εγώ θα του αποκαλύψω ένα μεγάλο μυστικό. Ποιο; Να, θα του πω τι μετέφερε η εμπορική αμαξοστοιχία στα Τέμπη…

Και για να σοβαρευτούμε. Μήπως υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι στο μέλλον, μετά από 20-30 χρόνια θα γίνει κάποια  ταινία ανάλογη με αυτή που έσπασε τα ταμία και αναφέρεται στον Στέλιο Καζαντζίδη ή στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου ή στον Στράτο Διονυσίου; Αστεία πράγματα.

Θα κλείσουμε το σημερινό σημείωμά μας με ένα σχετικό κείμενο, που βρήκα στο «Σπορτ Τάϊμ», στο οποίο περιγράφεται η ιστορία, του τραγουδιού – έμβλημα, που ερμήνευσε (προσοχή: ερμήνευσε όχι τραγούδησε) ο Σταμάτης Κόκοτας. Τους στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, έντυσε με τη μουσική του ο Απόστολος Καλδάρας.

«Γιέ μου». Η τραγική ιστορία που κρύβει το κλασικό τραγούδι

Από το sportime.gr της 23 Μαρτίου 2025

Λευτέρης Παπαδόπουλος – Απόστολος Καλδάρας

Συντάκτης: Κώστας Μπαλαχούτης

Οι αφορμές της καθημερινότητας, το δρομολόι της ζήσης δίνουν τις αφορμές στους μεγάλους τεχνίτες τους λόγου να γράψουν στίχους που να αποτυπώνουν στιγμές τους.

Τα λόγια είναι το προζύμι για τον μελωδό, που αν είναι εμπνευσμένος τα υπογραμμίζει με τον καλύτερο τρόπο. Τότε έρχεται ο ερμηνευτής να απογειώσει το πάντρεμά του.

Αν με τη σειρά του έχει χάρισμα, αποδομεί τα υλικά και τα επανασυνθέτει μπολιάζοντάς τα με την προσωπικότητά του.

Το 1977 ο Σταμάτης Κόκοτας συναντήθηκε ξανά με τον Απόστολο Καλδάρα και σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, παρουσίασαν στην Columbia τον δίσκο τους που έφερε τον τίτλο «Τελευταία Νύχτα».

Μεγάλο σουξέ του άλμπουμ το περίφημο μου, «Γιέ μου, γιέ μου», η τελευταία ίσως τόσο τρανταχτή επιτυχία τόσο του συνθέτη όσο και του τραγουδιστή.

Πολλοί πίστευαν ότι το τραγούδι αυτό γράφτηκε για τον θάνατο του γιου του Αριστοτέλη Ωνάση, Αλέξανδρου, μιας και ο Κόκοτας είχε φιλία με τον μεγιστάνα.

Στην εκπομπή «Στην Υγειά Μας» ο Κώστας Καλδάρας, γιος του Απόστολου, είχε τονίσει πως κάποιοι είχαν συνδυάσει το τραγούδι μ’ εκείνον, και τηλεφωνούσαν στο σπίτι για να ρωτήσουν τι έπαθε… Η απάντηση που έδινε ήταν «Ρωτήστε το Λευτέρη, γιατί ρωτάτε εμάς;».

Ο ίδιος ο Σταμάτης Κόκοτας είχε αναφέρει σε συνέντευξή του την πραγματική ιστορία που κρύβεται πίσω από το τραγούδι: «Το τραγούδι γράφτηκε για ένα πατέρα με ναρκομανή γιο. Τότε, τέλη δεκαετίας ’70, άρχισε να μπαίνει η πρέζα στη ζωή μας. Και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος τα λέει όλα εδώ… Είσαι είκοσι χρονών κι όμως γερνάς… Γιε μου, είν’ οι άνθρωποι απάνθρωποι καλέ μου, οι αρχόντοι είν’ εμπόροι του πολέμου και γελούν όταν το δάκρυ μας κυλά. Ως κι οι φίλοι σου χαρήκανε, Θεέ μου που ’χεις πέσει τώρα τόσο χαμηλά… Σε τουρνέ μου στην Αμερική, που έλεγα το “Γιε μου” και πήγε κάποιος ν’ ανάψει το τσιγάρο του – από πόνο, επειδή είχε χάσει το παιδί του – με αποτέλεσμα να πάρουν τα μαλλιά μου φωτιά και ο μπουζουξής να τραβάει το τραπεζομάντιλο για να τη σβήσει».

§ Πόσο δίκιο είχαν, σχεδόν σε όλα, οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Έλεγαν επί παραδείγματι: «Έκαστος εφ’ ω ετάχθη» και εννοούσαν βέβαια, ο καθένας να κοιτάει τη δουλειά του, την οποία – υποτίθεται – ότι γνωρίζει, καθόσον άμα πας να κάνεις τον προφέσορα και είσαι πτυχιούχος Γ΄ Δημοτικού, το αποτέλεσμα θα είναι λίαν αποκαρδιωτικό. Προς τι όλα αυτά; Ιδού. Κυρία που έχει μουσική εκπομπή στο κρατικό ραδιόφωνο, θέλησε, μπαίνοντας σε ξένα οικόπεδα, να σχολιάσει τις Γερμανικές εκλογές και είπε με τον απαραίτητο στόμφο: «Ο Γερμανικός λαός, ύψωσε τείχος προστασίας κατά της Ακροδεξιάς κ.λπ. κ.λπ.». Τώρα το ότι το Ακροδεξιό κόμμα AfD διπλασίασε τη δύναμή του και τερμάτισε δεύτερο στην εκλογική κούρσα, προφανώς αφήνει παγερά αδιάφορη την κυρία. Δεν άφησε όμως αδιάφορους τους καθ’ ύλην αρμοδίους, που είναι βέβαια οι Γερμανοί. Προφανώς η κυρία θα σκέφτηκε: «Τι ξέρουν οι Γερμανοί; Εγώ σε κρατικό μέσο εργάζομαι, ας σταθώ στη σωστή πλευρά της ιστορίας», που όμως είναι τόσο σωστή, όσο  ήταν και η πλευρά δίπλα στον Ζελένσκι. Αν ζούσε ο μακαρίτης ο  Θανάσης Βέγγος, θα τη ρωτούσε: «Ξέρεις από πολιτική;»

§ Είναι δυνατόν να συμβαίνει το τοιούτον τι; Εάν ναι, τότε είναι να παίρνουμε το «Project (αυτό μας  μάρανε) Ελλάδα 2.0» να το κάνουμε μασούρι και να το…. ας μη γινόμαστε χυδαίοι. Θυμόσαστε το πάλαι ποτέ πιο σύντομο ανέκδοτο; «Αλβανός τουρίστας». Διαβάζουμε και φρίττουμε στο Newsbreak της 2 Μαρτίου, αλλά και σε άλλες ιστοσελίδες: «Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα τόνισε, όπως αναφέρουν τα αλβανικά ΜΜΕ, τις μεγάλες ευκαιρίες που προσφέρει η Αλβανία σε όσους αναζητούν ευκαιρίες απασχόλησης. ‘’Προσφέρουμε θέσεις εργασίας και καλύτερους μισθούς από την Ελλάδα. Η αλβανική οικονομία έχει επεκταθεί και οι ευκαιρίες για επιχειρηματική δραστηριότητα έχουν αυξηθεί’’». Εδώ λοιπόν μας κατάντησε το άθλιο πολιτικό κατεστημένο της χώρας μας. Να μας προσφέρει θέσεις εργασίας και μάλιστα με καλύτερους μισθούς η Αλβανία, την οποία αν έτσι έχουν τα πράγματα και δεν μας δουλεύει ο εντιμότατος κ. Ράμα, οφείλουμε να τη συγχαρούμε. Και ενώ θα πρέπει να συγχαρούμε την Αλβανία, είπαμε εφόσον και εάν ο πονηρούτσικος Έντι λέει την αλήθεια γιατί μια αμφιβολία την έχω, τι να πούμε για εμάς; Θυμάστε επίσης που κάποιοι προφήτευαν  ότι θα γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης; Τώρα λοιπόν τα πράγματα βελτιώθηκαν. Δεν χρειάζεται να τρέχουμε εις τας Ευρώπας. Εδώ δα δίπλα. Στο Αργυρόκαστρο, στους Αγίους Σαράντα, στα Τίρανα. Είδατε το 2.0;

§ Από το ρεπορτάζ της «δημοκρατίας»: Στο Δημοτικό Συμβούλιο Διδυμοτείχου έγινε συζήτηση για φημολογούμενη κατάργηση στρατοπέδου, που εδρεύει στο Κουφόβουνο. Δημοτικός Σύμβουλος της μειοψηφίας είπε, επικαλούμενος πληροφορίες  «από στρατιωτικές πηγές»: «Τρεις μονάδες θα φύγουν για Προβατώνα, δύο για Πρωτοκκλήσι, δύο θα κλείσουν εντελώς και θα μείνει μία, μαζί με μία υποστελεχωμένη που θα έρθει, δηλαδή θα μείνει τελικά 1,5 μονάδα». Ο Δήμαρχος απάντησε: «Αύριο κιόλας θα κάνουμε επιστολή διαμαρτυρίας, διότι οι πληροφορίες που μεταφέρει ο κ. Συνολάκης, τις οποίες εμείς ποτέ δεν ακούσαμε επίσημα, είναι πολύ σοβαρές» Δεν ξέρεις σε ποιόν να πρωτοδώσεις συγχαρητήρια. Στον κ. Συνολάκη, που κατόρθωσε να συλλέξει τέτοιας σοβαρότητος πληροφορίες και μάλιστα «μέσα απ’ τον Στρατό», όπως ισχυρίστηκε, που αφορούν τις σχεδιαζόμενες μετασταθμεύσεις μονάδων; Αν εννοείται είναι έτσι. Να συγχαρείς τις «στρατιωτικές πηγές», από τις οποίες προήλθαν οι πληροφορίες αυτές;  Όπως και να έχει το πράγμα το έχουμε ξαναπεί. Το να εμπλέκονται η τοπικές κοινωνίες στα πόδια του Στρατού, είναι απαράδεκτο, πολύ δε περισσότερο αν αυτό αφορά ευαίσθητες περιοχές της Πατρίδος μας, όπως εν προκειμένω, ο Έβρος. Από εκεί και πέρα και επειδή τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά, όπως είπε και ο κ. Δήμαρχος, μήπως θα πρέπει η στρατιωτική υπηρεσία να λάβει κάποια μέτρα διασφαλίσεως των πληροφοριών;

Αφιερωμένο τον κ. Δένδια, που ανακάλυψε ότι έχουμε πολλούς συνταγματάρχες. Λες και ότι αυτό είναι δημιούργημα των στρατιωτικών και όχι των πολιτικών

Στείρα αντιπολίτευση