Όταν ο Καραμανλής έστειλε τον Μητσοτάκη στον εισαγγελέα

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις στην ευρωπαϊκή λίστα κατάταξης στην επιστήμη και την τεχνολογία

Του Αλκιβιάδη Κεφαλά*

Η απόφαση του ιερατείου των Βρυξελλών για τη διάθεση δισεκατομμυρίων ευρώ στην ανάπτυξη της αμυντικής ευρωπαϊκής βιομηχανίας συνεπάγεται και τη διάθεση πακτωλού χρημάτων στην τεχνολογική έρευνα. Έτσι, μετά τα «εμβόλια», τα funds, τις ΜΚΟ, τις ανεμογεννήτριες και τη ληστρική φορολογία ο Μητσοτάκης αποπειράθηκε να επιστρέφει στις ξεχασμένες από το 2000 ερευνητικές του ανησυχίες μέσω της τοποθέτησης νέου υφυπουργού Έρευνας και Καινοτομίας, ο οποίος όμως παραιτήθηκε μετά 33 ώρες.

Ο παραιτηθείς είναι οικονομολόγος και συνεπώς η κατανόησή του επί των προβλημάτων και των οραμάτων της σύγχρονης τεχνολογικής και επιστημονικής έρευνας είναι ισοδύναμη με την κατανόηση του Μητσοτάκη για τη φυσική των στοιχειωδών σωματιδίων. Στην εποχή των κβαντικών υπολογιστών, της κβαντικής τηλεμεταφοράς, της τεχνικής νοημοσύνης, των ρομποτικών συστημάτων, της αεροδιαστημικής και της διεπιστημονικότητας μόνο στην Ελλάδα θα μπορούσε να τοποθετηθεί υφυπουργός Έρευνας και Καινοτομίας οικονομολόγος το επάγγελμα. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, η Ελλάδα είναι ουραγός στην επιστήμη και την τεχνολογία στην Ευρώπη. Ο λόγοι της επιστημονικής και τεχνολογικής ελληνικής ερήμου είναι πολλοί, με κυριότερους τον κοινό παρονομαστή του ελληνικού πολιτικού και διοικητικού βίου, δηλαδή τη διαφθορά, την κομματικοποίηση και την αναξιοκρατία. Αυτό που άπαντες στην Ελλάδα κατανοούν ως επιστημονική και τεχνολογική έρευνα δεν είναι τίποτε περισσότερο από μεθοδεύσεις λεηλασίας ευρωπαϊκών χρημάτων που διατίθενται για την έρευνα και την τεχνολογία μέσω των λεγόμενων «ευρωπαϊκών προγραμμάτων», ΕΣΠΑ κ.λπ. Τα διάφορα προγράμματα «ερευνών» συνιστούν διοικητικά και επιχειρησιακά εργαλεία, με τα οποία εδώ και 40 χρόνια τα πολιτικά κόμματα μεταφέρουν τον πακτωλό των ευρωπαϊκών χρημάτων στους αφισοκολλητές τους.

Και τι δεν έχουν σκεφτεί για να βάλουν το δάχτυλο στο μέλι… Επιστημονικές έρευνες για το ψυχολογικό στρες των λαθρομεταναστών, για τη διατροφική αξία της φρουτάλιας ή ακόμα για τη δυνατότητα σιδηροδρομικής σύνδεσης Αθήνας – Βλαδιβοστόκ το 2003. Σχεδόν καμία από τις εκατοντάδες χιλιάδες «επιστημονικές έρευνες» στην Ελλάδα δεν έχει ως παραδοτέο την κατασκευή κάποιου μηχανήματος, ενώ η ερευνητική δραστηριότητα στη σχεδίαση, κατασκευή και ολοκλήρωση αμυντικών συστημάτων είναι σχεδόν μηδενική. Οι έρευνες επικεντρώνονται σχεδόν αποκλειστικά σε θέματα που δεν έχουν σχέση με την εθνική οικονομία και την άμυνα. Ο κύριος σκοπός της έρευνας είναι τα επιμίσθια των συμμετεχόντων, ενώ τη μερίδα του λέοντος απολαμβάνουν οι δήθεν «τεχνολογικές εταιρίες», που στην ουσία συνιστούν μεσάζοντες μεταξύ πολιτικών κομμάτων και αρχών χρηματοδότησης. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν υπάρχει ολοκληρωμένο εθνικό σχέδιο έρευνας.

Λόγω μακροχρόνιας εμπειρίας στην επιστημονική έρευνα, δεν γνωρίζω κανένα σημαντικό «ερευνητικό πρόγραμμα» να έχει ανατεθεί σε φορέα χωρίς πολιτική παρέμβαση και διαπλοκή. Άλλωστε επιχορηγούνται σχεδόν πάντα με σημαντικά χρηματικά ποσά για επιστημονικές έρευνες τα ίδια άτομα. Μεταξύ των ετών 2001 και 2003 αυτή τη χρυσή αγελάδα προσπάθησε να αρμέξει και ο Μητσοτάκης. Έτσι, λοιπόν, την άρση της βουλευτικής ασυλίας του Μητσοτάκη ζήτησε το 2008 ο εισαγγελέας για υπόθεση επιδοτήσεων στο πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ προς την εταιρία IVEN, της οποίας ο Μητσοτάκης ήταν πρόεδρος (https://www.e-forologia.gr/cms/viewContents.aspx?id=30336). Μετά τις εκλογές του 2004 ο τότε γενικός γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας, καθηγητής Γιάννης Τσουκαλάς αμφισβήτησε τη νομιμότητα των δραστηριοτήτων της εταιρίας, με αποτέλεσμα η IVEN Α.Ε. να τεθεί σε εκκαθάριση και ο Τσουκαλάς, δηλαδή ο Καραμανλής, να στείλει το 2008 τον Μητσοτάκη στον εισαγγελέα. Η εταιρία IVEN Α.Ε. Έλαβε 2,2 εκατομμύρια ευρώ επί ΠΑΣΟΚ μέσω «ερευνητικού προγράμματος» από τη ΓΓΕΤ για να κατασκευάσει υποδομές τεχνοβλαστών. Αναγκάστηκε όμως να επιστρέψει τα χρήματα λόγω μη εκτέλεσης των παραδοτέων.

Όταν στην Ελλάδα μέχρι και οι «Μητσοτάκηδες» διαχειρίζονται «ερευνητικά προγράμματα» για να διεξάγουν «επιστημονική έρευνα», δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται  στις τελευταίες θέσεις στην ευρωπαϊκή λίστα κατάταξης στην επιστήμη και την τεχνολογία.

*∆ιδάκτωρ Φυσικής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, UK, τ. διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»