Ο πρώην πράκτορας της CIA Τζον Κυριακού, που αποκάλυψε τα βασανιστήρια των μυστικών υπηρεσιών, περιγράφει το προφίλ του νέου Αμερικανού προέδρου και ανησυχεί για τη δράση της ομάδας του Μασκ
Συνέντευξη στη Νάντια Αλεξίου
Έχει διατελέσει σε θέση αξιωματούχου της CIA, έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ως πράκτορας στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ιδιαίτερα κατά τη θητεία του στην Αθήνα από το 1998 έως το 2000, και έγινε διάσημος όταν αποκάλυψε τα βασανιστήρια των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών προκαλώντας σάλο. Ο Τζον Κυριακού μιλάει αποκλειστικά στη «δημοκρατία» σε μια συνέντευξη που θα συζητηθεί.
Ο Ελληνοαμερικανός αναλυτής και συγγραφέας αναφέρεται στις γεωπολιτικές εξελίξεις, στη δράση των μυστικών υπηρεσιών και στις προκλήσεις της διεθνούς ασφάλειας με αφορμή το Intelligence & Security Forum (ISF) που θα διεξαχθεί την Κυριακή 11 Μαΐου 2025 στο «Intercontinental Hotel» της Αθήνας, στο οποίο θα είναι κεντρικός ομιλητής.
Κύριε Κυριακού, πόσο ενεργές είναι σήμερα οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες στην Ελλάδα;
Λυπάμαι, αλλά δεν μπορώ να απαντήσω σε αυτή την ερώτηση.
Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες εξακολουθούν να παρεμβαίνουν στα εσωτερικά ξένων χωρών; Και με ποιον τρόπο;
Η παρέμβαση της CIA στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών είναι μια πρακτική που ξεκίνησε το 1948, όταν η υπηρεσία επενέβη στις ιταλικές εκλογές για να αποτρέψει τη νίκη του Κομμουνιστικού Κόμματος. Τις επόμενες δεκαετίες υπήρξαν δεκάδες παρεμβάσεις σε όλο τον κόσμο – όχι μόνο για να επηρεάσουν εκλογές, αλλά και για τη δολοφονία ξένων ηγετών, όπως στο Βιετνάμ, στη Χιλή, στη Γουατεμάλα και σε αρκετές αφρικανικές χώρες.
Τα σχέδια του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα πόσο πιθανό θεωρείτε να πραγματοποιηθούν;
Δεν πιστεύω ότι θα υλοποιηθούν ποτέ. Πρώτον, η αναγκαστική απομάκρυνση ενός λαού από τη γη του συνιστά γενοκτονία και απαγορεύεται αυστηρά από τις διεθνείς συμβάσεις. Δεύτερον, ο Τραμπ έχει τη συνήθεια να μιλάει πριν σκεφτεί, και νομίζω ότι αυτό συνέβη και σε αυτή την περίπτωση. Τρίτον, οι αραβικές χώρες θα θεωρούσαν την εξαναγκαστική μετακίνηση των Παλαιστινίων στην Ινδονησία ή την Αλβανία -όπως έχει προταθεί- πράξη πολέμου.
Στη συνάντηση Ζελένσκι – Τραμπ – Βανς στις 28 Φεβρουαρίου οι τόνοι ανέβηκαν μπροστά στις κάμερες. Πώς κρίνετε αυτό το περιστατικό;
Αυτό προκάλεσε τεράστια αντιπαράθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πιστεύω ότι ήταν προσχεδιασμένο, σαν να διάβαζαν ο Τραμπ και ο Βανς από ένα σενάριο. Ο Τραμπ φαίνεται να πιστεύει τη δική του προπαγάνδα, ότι δηλαδή είναι «ειρηνοποιός» και ο μοναδικός που μπορεί να διαπραγματευτεί με τον Πούτιν. Έχει ισχυρή υποστήριξη από μέλη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που θέλουν να σταματήσει η βοήθεια προς την Ουκρανία. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δίκιο όταν λένε ότι αυτή η στάση κάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες να φαίνονται αδύναμες και αναξιόπιστες ως σύμμαχος.
Θεωρείτε ότι η εχθρότητα που εκδηλώνουν ορισμένοι για τον Ντόναλντ Τραμπ ενδεχομένως έχει προκαλέσει κινήσεις που θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπους που δουλεύουν για την αμερικανική κυβέρνηση υπό κάλυψη;
Δεν νομίζω. Συνάντησα τον Ντόναλντ Τραμπ στο Mar-a-Lago πριν από δύο μήνες. Με εξέπληξε το πόσο ζεστός και φιλικός ήταν. Αυτό με έκανε να συμπεράνω ότι μεγάλο μέρος από όσα βλέπουμε στην τηλεόραση είναι ένα θέατρο. Συμπεριφέρεται σαν να παίζει έναν ρόλο. Πιστεύω ότι αντιμετωπίζει την εχθρότητα με ψυχραιμία.
Η διαρροή στοιχείων ευαίσθητων δεδομένων υπηρεσιών και εργαζομένων στα κοινωνικά δίκτυα πόσο πιθανή είναι; Υπάρχει όντως πρόσβαση ακόμα και σε διαβαθμισμένα δίκτυα από εταιρίες όπως του Ίλον Μασκ;
Αυτή είναι μια σημαντική και επίκαιρη ερώτηση. Από τη μία, υποστηρίζω τη διαρροή διαβαθμισμένων εγγράφων που αποκαλύπτουν εγκλήματα, όπως έκανε το WikiLeaks. Από την άλλη, όμως, ορισμένες πληροφορίες πρέπει να παραμένουν απόρρητες, ειδικά όσον αφορά τις ταυτότητες μυστικών πρακτόρων, τις πηγές και τις μεθόδους. Ο Ίλον Μασκ και η ομάδα του, που αποτελείται κυρίως από 20χρονους, έχουν προχωρήσει τόσο επιθετικά, που έχουν παραβιάσει επανειλημμένα τους νόμους περί απορρήτου. Φυσικά, δεν θα διωχθούν γι’ αυτό. Επιπλέον, πολλές ιδιωτικές εταιρίες λειτουργούν ως εργολάβοι στις μυστικές υπηρεσίες και οι υπάλληλοί τους έχουν ευρεία πρόσβαση σε διαβαθμισμένα δίκτυα. Πάνω από 2 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν διαβαθμισμένη πρόσβαση Top Secret! Αυτό είναι επικίνδυνο και πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Υπάρχει κάτι που γνωρίζετε από τη θητεία στην Ελλάδα και θα είχε ενδιαφέρον να το μοιραστείτε;
Αυτό που θα ήθελα να πω στους Έλληνες είναι ότι μπορούν να είναι περήφανοι για την ΕΥΠ και την Ελληνική Αστυνομία σε θέματα αντιτρομοκρατίας. Οι Έλληνες με τους οποίους συνεργάστηκα ήταν έξυπνοι, ικανοί και αφοσιωμένοι πατριώτες, που ήθελαν το καλύτερο για τον ελληνικό λαό. Τους σεβόμουν και τους εκτιμούσα πραγματικά. Η Ελλάδα έχει σημειώσει τεράστια πρόοδο τα τελευταία 25 χρόνια. Και ενώ υπάρχει ακόμη δουλειά για να διατηρηθεί η χώρα ασφαλής, οι Έλληνες είναι σε καλά χέρια.
Σχετικά με τις χρηματοδοτήσεις της USAID σε Έλληνες δημοσιογράφους γνωρίζετε κάτι;
Λυπάμαι, αλλά δεν έχω καμία γνώση για τη δράση της USAID στην Ελλάδα.
Για την Ελλάδα θεωρητικά το κεφάλαιο τρομοκρατία «έκλεισε» με την εξάρθρωση της 17Ν, ωστόσο ομάδες με χαρακτηριστικά τρομοκρατίας έκαναν την εμφάνισή τους τα επόμενα χρόνια. Θεωρείτε ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας με δεδομένο και το μεταναστευτικό πρόβλημα;
Έχετε δίκιο σ’ αυτό. Πιστεύω ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας παντού τόσο για τις αναρχικές ομάδες που είναι διατεθειμένες να χρησιμοποιήσουν βία όσο και για τις ακροδεξιές ομάδες που επιτίθενται σε πρόσφυγες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες ο κίνδυνος προέρχεται από ακροδεξιές πολιτοφυλακές. Στην Ελλάδα φαίνεται να αφορά περισσότερο αριστερές εξτρεμιστικές ομάδες. Καμία από αυτές τις ομάδες, είτε στην Ελλάδα είτε στις ΗΠΑ, δεν έχει λαϊκή υποστήριξη. Και παρόλο που θα υπάρξει βία κατά καιρούς, δεν πιστεύω ότι αποτελούν σοβαρή απειλή για κυβερνήσεις ή λαούς.
«Οι ΗΠΑ θα στήριζαν Ελλάδα σε πιθανή σύγκρουση με Τουρκία»
Πόσο πιθανό είναι κατά τη γνώμη σας ένα θερμό επεισόδιο Ελλάδας – Τουρκίας; Και σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο ποια στάση πιστεύετε ότι θα κρατούσαν οι ΗΠΑ;
Ως Ελληνοαμερικανός και Έλληνας πολίτης από το 2010 έχω μια προκατάληψη πάνω σε αυτό το θέμα. Πρώτον, δεν πιστεύω ότι είναι πιθανή μια ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ωστόσο, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, πιστεύω ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα στήριζαν την Ελλάδα. Ναι, η Τουρκία είναι μια πολύ μεγαλύτερη χώρα και έχει στρατηγική θέση, αλλά είναι επίσης ένα αγκάθι στο πλευρό του ΝΑΤΟ, δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει άσχημες σχέσεις με τις περισσότερες χώρες της περιοχής, ειδικά στη Μέση Ανατολή.
Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»
