Επανυπολογισμός συντάξεων: Πέντε χρόνια υποσχέσεων και αδικιών!

Το κράτος επιδεικνύει ταχύτητα και αποτελεσματικότητα μόνο όταν πρέπει να υπάρξουν περικοπές! Οταν έρχονται αυξήσεις, απαιτούνται δικαστικοί αγώνες με αγωγές και εξώδικα

Από τον Φεβρουάριο του 2020 και την ψήφιση του νόμου Βρούτση πέρασαν πια πέντε και πλέον χρόνια χωρίς οι διαδοχικές κυβερνήσεις Μητσοτάκη να είναι σε θέση να τον εφαρμόσουν. Ο λόγος για τους απαραίτητους επανυπολογισμούς των συντάξεων ώστε αυτές να συμβαδίζουν με τη νομοθεσία, που συνεπάγεται και σημαντικές αυξήσεις. Ωστόσο, επιβεβαιώνεται για πολλοστή φορά πως το κράτος επιδεικνύει ταχύτητα και αποτελεσματικότητα μόνο όταν οι συντάξεις πρέπει να κοπούν. Όταν πρέπει να αυξηθούν, απαιτούνται δικαστικοί αγώνες, με αγωγές και εξώδικα. 

Τελευταίες υποσχέσεις από τη διοίκηση του ΕΦΚΑ αναφέρουν ότι εντός του μήνα θα επανυπολογιστούν και θα αυξηθούν περισσότερες από 40.000 συντάξεις, ενώ οι δικαιούχοι έχουν λαμβάνειν και αναδρομικά που μπορεί να ξεπερνούν τα 11.000 ευρώ. Πρόκειται για συνταξιούχους με παράλληλη ή διαδοχική ασφάλιση, καθώς και επαγγελματίες που ασφαλίζονται στο ΕΤΑΑ (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί κ.λπ.) που δεν έχουν λάβει επανυπολογισμό βάσει των νέων ποσοστών. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, για έναν ανυπολόγιστο αριθμό συνταξιούχων ο επανυπολογισμός θα έχει αρνητικές συνέπειες, καθώς θεωρείται βέβαιο πως θα προκύψει ότι λαμβάνουν μεγαλύτερα πόσα απ’ ό,τι προβλέπει ο νόμος και επομένως θα κληθούν να τα επιστρέψουν! 

Το πρώτο λάθος

Ο νόμος Κατρούγκαλου (ν.4387/16) όριζε ότι από την 1/1/2019 πρέπει να γίνει επανυπολογισμός σε όλες τις κύριες συντάξεις. Στους εργαζομένους αρκετών κατηγοριών είχαν γίνει υψηλότερες κρατήσεις ασφαλιστικών εισφορών λόγω επαγγέλματος (Ολυμπιακή Αεροπορία κ.λπ.). Άρα ο επανυπολογισμός έπρεπε να είχε συνυπολογίσει το επιπλέον ασφάλιστρο και να καταλήξει σε διαφορετικό ύψος τελικής σύνταξης. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη, με ευθύνη του ΕΦΚΑ.

Το δεύτερο λάθος

Τον Φεβρουάριο του 2020 η κυβέρνηση θέσπισε αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους είχαν ασφάλιση άνω των 30 ετών -και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, από τον Οκτώβριο του 2019- έπειτα από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Συνεπώς, και αυτές οι συντάξεις θα έπρεπε να επανυπολογιστούν και να αποδοθούν μεγαλύτερες στους δικαιούχους. Όμως η διαδικασία αυτή δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί για όλους, ενώ για όσες συντάξεις είχαν διαμορφωθεί με βάση τον λανθασμένο πρώτο επανυπολογισμό το τελικό «αποτέλεσμα» ήταν εντελώς εκτός πραγματικότητας, καθώς το τελικό ποσό έφτανε να είναι έως και 300 ευρώ τον μήνα μικρότερο. 

Με δύο ξεχωριστές δικαστικές αποφάσεις, μία από το Συμβούλιο της Επικρατείας και μία από το Πρωτοδικείο Αθηνών, κρίθηκε πως ο επανυπολογισμός των συντάξεων του τέως ΕΤΑΑ είναι άκυρος, επομένως θα πρέπει να γίνει ξανά από την αρχή! Αφορά 50.000 συνταξιούχους γιατρούς, συμβολαιογράφους, δικηγόρους και μηχανικούς, και εκτιμάται πως η διαδικασία θα έχει κερδισμένους και χαμένους. 

Συγκεκριμένα, το ΣτΕ ακύρωσε υπουργική απόφαση του 2021 η οποία όριζε ως συντάξιμο μισθό για τον επανυπολογισμό των συντάξεων των συμβολαιογράφων τα 1.232,09 ευρώ. Καθώς με αυτές τις αποδοχές υπολογίστηκαν όλες οι συντάξεις του τέως Ταμείου Νομικών, για όσους είχαν στην πραγματικότητα μικρότερες προέκυψε αυξημένη σύνταξη και για όσους είχαν μεγαλύτερες, αφού είχαν καταβάλει μεγαλύτερες εισφορές, οι συντάξεις τους ήταν μικρότερες, ενώ κάποιοι έχασαν και τις αυξήσεις που δόθηκαν τα δύο τελευταία έτη λόγω προσωπικής διαφοράς, που όμως δεν ήταν πραγματική. 

Παράλληλα, το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθήνας έκανε δεκτή την προσφυγή συνταξιούχου αυτοαπασχολούμενου μηχανικού του ΤΣΜΕΔΕ ο οποίος υποστήριξε ότι η εγκύκλιος Φ.80000/οικ.9187/183/2018 όριζε διαφορετικό υπολογισμό της σύνταξης από όσα ανέφερε ο νόμος Κατρούγκαλου. Και επειδή, ως γνωστόν, μία εγκύκλιος ποτέ δεν μπορεί να αλλάζει όσα αναφέρει ένας νόμος, ο ασφαλισμένος δικαιώθηκε. Σε πρακτικό επίπεδο, η εφαρμογή της εγκυκλίου και όχι του νόμου από τον ΕΦΚΑ είχε ως συνέπεια ο συγκεκριμένος συνταξιούχος να παίρνει μικρότερη του ορθού σύνταξη και σε μία ευρύτερη έννοια να ευνοούνται οι μισθωτοί μηχανικοί και να ζημιώνονται οι αυτοαπασχολούμενοι. Αυτό που πρέπει τώρα να κάνει ο ΕΦΚΑ, για πολλοστή φορά, είναι ο ορθός επανυπολογισμός των συντάξεων, να δοθούν οι αυξήσεις και τα αναδρομικά σε όσους κακώς ζημιώθηκαν και να αναζητηθούν ως αχρεωστήτως καταβληθέντα τα υπερβάλλοντα ποσά των συντάξεων που δόθηκαν από το 2018 έως σήμερα! 

Ποιες εκκρεμότητες θα καλυφθούν έως τα τέλη του μήνα

Τούτων δοθέντων, η διοίκηση του Ταμείου έχει προγραμματίσει έως το τέλος του μήνα τη διεκπεραίωση σειράς εκκρεμοτήτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, έως τα τέλη του μήνα αναμένεται να λάβουν αναδρομικά περίπου 6.000 συνταξιούχοι της Ολυμπιακής και τραπεζοϋπάλληλοι. Παράλληλα, άλλοι περίπου 35.000, κυρίως συνταξιούχοι με παράλληλη ή διαδοχική ασφάλιση, καθώς και επαγγελματίες που ασφαλίζονταν στο πρ. ΕΤΑΑ (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί κ.λπ.) θα δουν τις συντάξεις τους αυξημένες, καθώς ολοκληρώθηκε για αυτούς ο επανυπολογισμός και θα πρέπει να περιμένουν τους επόμενους μήνες να εισπράξουν και τα αναδρομικά που τους αναλογούν. 

Υπενθυμίζεται ότι έως σήμερα: 

-Τον Ιούνιο του 2024 καταβλήθηκαν αναδρομικά ποσά ορθού επανυπολογισμού σε 7.002 συνταξιούχους του τέως ΤΑΠ-ΟΤΕ με ποσό που κατά μέσο όρο ανέρχεται στα 607 ευρώ. Εκκρεμεί η καταβολή αναδρομικών επανυπολογισμού για ένα μέρος αυτής της κατηγορίας, το οποίο θα ελεγχθεί από τον τέως φορέα με φυσικό φάκελο.

-Τον Νοέμβριο του 2023 ολοκληρώθηκε η διόρθωση του τακτικού υπολογισμού για το μεγαλύτερο μέρος των συνταξιούχων πρώην εργαζομένων στην τέως Ολυμπιακή Αεροπορία, οι οποίοι ανάλογα με την ειδικότητά τους κατέβαλλαν επιπλέον εισφορές. Για τη συγκεκριμένη κατηγορία, τον Μάρτιο του 2024 καταβλήθηκαν τα αναδρομικά ποσά του ορθού επανυπολογισμού. Εκκρεμεί καταβολή αναδρομικών επανυπολογισμού για ένα μέρος αυτής της κατηγορίας που παρουσιάζει ιδιαιτερότητες.

-Τον Απρίλιο του 2024 καταβλήθηκαν αναδρομικά ποσά, κατόπιν ορθού επανυπολογισμού, για τους συνταξιούχους του τέως ΗΣΑΠ. 

-Το Μάιο του 2024 έγινε καταβολή των αναδρομικών ποσών ορθού επανυπολογισμού συνταξιούχων τέως ΤΣΠ-ΑΤΕ και τον Ιούνιο του 2024 για τους συνταξιούχους του τέως ΤΑΠΙΛΤ.

-Για τους συνταξιούχους υπαλλήλους των ΝΠΔΔ καταβλήθηκαν αναδρομικά ποσά ορθού επανυπολογισμού τον Απρίλιο του 2024 και τον Μάιο του 2024, για τον χρόνο ασφάλισης για τον οποίο κατέβαλαν υπό την ισχύ του προϊσχύοντος νομοθετικού καθεστώτος εισφορές ανώτερες από τις προβλεπόμενες στο κοινό καθεστώς του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

Δημοσιεύεται στην «κυριακάτικη δημοκρατία»