Του Νίκου Παπουτσόπουλου
Ύστερα από την οικονομική κρίση και ύστερα από τη λοιμική, σεισμικές δονήσεις στις νήσους του Αιγαίου πλήττουν και πάλι την ευαίσθητη ελληνική μονοκαλλιέργεια, όπου ακριβώς εναποθέτουν ελπίδες ανάπτυξης οι ελληνικές κυβερνήσεις. Στο επίκεντρο των δονήσεων η Σαντορίνη ή άλλως η «ναυαρχίδα» του ελληνικού τουρισμού, από όπου τον Ιούνιο του 2020 ο κ. πρωθυπουργός προ της εντυπωσιακής εικόνας της καλδέρας του ηφαιστείου της Θήρας είχε εκπέμψει μήνυμα προς τους τουρίστες όλου του κόσμου πως «το ελληνικό καλοκαίρι είναι άποψη και τίποτα δεν μπορεί να μας αφαιρέσει αυτά τα συναισθήματα. Η Ελλάδα είναι ανοιχτή και, όπως ξέρετε, ο τουρισμός είναι πολύ σημαντικός για την ελληνική οικονομία και το γεγονός ότι μπορούμε να έχουμε τουριστική περίοδο φέτος είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αυτή η σκληρή δουλειά θα διασφαλίσει αυτό το ιδιότυπο καλοκαίρι να είναι ασφαλές για όλους».
Η σύντομη τουριστική περίοδος έληξε άδοξα, ένα δεύτερο κύμα της ίωσης έπληξε το άτρωτο πρόσωπο της κυβέρνησης, η οποία αναζήτησε ευθύνες στην αμέλεια και «απερισκεψία των πολιτών» και στο ελληνικό φιλότιμο, το «εμβόλιο».
Με την οικεία οίηση ο κ. Μητσοτάκης αναζήτησε ευθύνες «κυρίως σε τραγικό ανθρώπινο λάθος», στο μήνυμα που απηύθυνε αμέσως ύστερα από την εθνική τραγωδία των Τεμπών, την 1η Μαρτίου 2023. Πρόσθεσε ασμένως πως «ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, αναλαμβάνοντας την αντικειμενική πολιτική ευθύνη, υπέβαλε αμέσως την παραίτησή του. Το ίδιο και οι επικεφαλής του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ». Μικρόν προ του δυστυχήματος των Τεμπών, ο πρώην υπουργός Κ. Αχ. Καραμανλής είχε δηλώσει στη Βουλή πως «μία υπεύθυνη Πολιτεία δεν μπορεί να παίζει με την ασφάλεια των επιβατών. Οι ίδιες προδιαγραφές ασφαλείας, που ισχύουν για το δρομολόγιο, παραδείγματος χάριν, Αθήνα – Θεσσαλονίκη, ισχύουν και για το τρενάκι του Πηλίου» (σημ. σχετικά με την ένταξη του -τουριστικού, πλέον,- τρένου του Πηλίου στις Υποχρεώσεις Δημόσιας Υπηρεσίας,για τη «διασφάλισηκαλύτερων υπηρεσιών, καλύτερης δυνατής τιμής και καλύτερης εξυπηρέτησης των πολιτών»).
Σερραίες και Σερραίοι επανεξέλεξαν τον Κ. Αχ. Καραμανλή βουλευτή του νομού στις εκλογές του 2023, ύστερα από την εθνική τραγωδία των Τεμπών, ο οποίος σε σχετική δήλωση είχε αναφέρει: «Σε αυτές τις εκλογές αναμετρήθηκαν δύο πολιτικές σχολές: Από τη μία πλευρά, η σχολή της υπευθυνότητας, του προγράμματος και των έργων. Απέναντι στη σχολή του λαϊκισμού, της εχθροπάθειας και της δημαγωγίας… Τούτη την ώρα, όμως, πέρα από τη μεγάλη χαρά για την ιστορική νίκη της παράταξης, δεν μπορώ να κρύψω και τη βαθιά μου συγκίνηση για την ηχηρή απάντηση που έδωσαν οι Σερραίες και οι Σερραίοι στις χωρίς μέτρο προσωπικές επιθέσεις που δέχτηκα». Στις 27 Μαρτίου 2024 από το βήμα της Βουλής, κατά τη διάρκεια της συζήτησης επί της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης με αφορμή την τραγωδία των Τεμπών, ο Κώστας Αχ. Καραμανλής υπογράμμισε πως «στόχος σας δεν είμαι εγώ. Είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι η κυβέρνηση της Ν.Δ. Πενήντα χρόνια μετά την ίδρυση της παράταξής μας, που ισχυροποίησε τη δημοκρατία, που έβαλε τη χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που εγγυάται διαχρονικά τη σταθερότητα, δεν θα παραδώσει τη χώρα στους θυρωρούς των συμφερόντων. Δεν έχω να κρύψω κάτι, ούτε και να φοβηθώ, με απόλυτο σεβασμό στις μνήμες όσων χάθηκαν. Όποιος έχει κατηγορίες να σταματήσει να κραυγάζει και ας τις φέρει. Είμαι εδώ. Είμαστε όλοι εδώ». Οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας καταχειροκρότησαν τότε με ενθουσιασμό τον Κ. Αχ. Καραμανλή, επειδή «παραιτήθηκε το πρώτο δευτερόλεπτο από εκείνη την ημέρα», σύμφωνα με δήλωση του υπουργού Υγείας.
«Τρενάκι του Πηλίου», «οδοντωτός των Καλαβρύτων», «τρένο της Πελοποννήσου», «τρένο της Δυτικής Στερεάς», διαδρομές που παραπέμπουν σε διαδρομές εγκατάλειψης και απαξίωσης, όπως εκείνη που συνδέει την πρωτεύουσα με τη βόρεια Ελλάδα. Διαδρομές τις οποίες απαξιώνει και λοιδορεί και χλευάζει ο τουριστικός θρίαμβος των νήσων του Αιγαίου, ή η εθνική μονοκαλλιέργεια και η καταμέτρηση κεφαλών των αφίξεων των αλλοδαπών εφήμερων επισκεπτών.
«Διασφαλίζουμε την ασφάλεια» είχε τονίσει μικρόν προ της εθνικής τραγωδίας των Τεμπών ο τότε υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Αχ. Καραμανλής, ενώ ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και νυν υπουργός Υγείας δικαιολόγησε τον κ. Καραμανλή σε τηλεοπτική εκπομπή με το αλήστου μνήμης κυνικό απόφθεγμα: «Είσαι ο υπουργός Μεταφορών. Μπορείς να πας στη Βουλή και να πεις “ναι, έχουν πρόβλημα ασφάλειας τα τρένα”; Αν το πεις αυτό, δεν θα μπει αύριο άνθρωπος στα τρένα».
Ωστόσο, τις πάνδημες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για την εθνική τραγωδία των Τεμπών η κυβέρνηση τις θεώρησε «κυματισμούς», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε στις τελευταίες ημέρες του Ιανουαρίου ο κ. πρωθυπουργός: «Κλείνει σήμερα μια δύσκολη εβδομάδα με τη σφραγίδα της τραγωδίας των Τεμπών. Ξέρετε, δεν είναι η πρώτη φορά που συναντάμε κυματισμούς.Θα τους ξεπεράσουμε όμως και πάλι. Έχοντας οδηγό την αλήθεια και τη δράση. Αυτό το οποίο, λοιπόν, χρειάζεται σήμερα είναι ένα συνολικό κάλεσμα εγρήγορσης και επιτάχυνσης. Και αυτό με τη σειρά του σημαίνει πως ένα έργο το οποίο μπορεί να απαιτούσε έναν χρόνο να γίνει, τώρα πρέπει να υλοποιηθεί μέσα σε λίγους μήνες».
Τους κυματισμούς ή τις σεισμικές δονήσεις που προκάλεσαν στην κοινωνία τα λάθη των κυβερνητικών χειρισμών κατά τη διαχείριση της τραγωδίας των Τεμπών προσπάθησε αδόκιμα και με την οικεία οίηση να διασκεδάσει ο κ. πρωθυπουργός στη διάρκεια της συζήτησης με τον δημοσιογράφο Βαγγέλη Πλάκα στο Thessaloniki Summit (Φεβρουάριος) 2025, όπου έθεσε και το «αναπάντητο» ερώτημα: «Ποια είναι η εναλλακτική πρόταση που υπάρχει στη χώρα σήμερα;»
Στην παντελή έλλειψη άλλης θεσμικής ή πολιτικής εναλλακτικής, ο κ. πρωθυπουργός θεωρεί τις αντιδράσεις των πολιτών «μια προσπάθεια να βουλιάξει η πολιτική ζωή του τόπου σ’ έναν βούρκο», με έναν στόχο μόνο: τελικά να υπάρχει πολιτική αποσταθεροποίηση και να πληγεί η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός προσωπικά. Θεωρεί επίσης πως οι διαμαρτυρίες και τα συλλαλητήρια και οι πορείες δημιουργούν ατμόσφαιρα «χυδαίας τοξικότητας», η οποία «ξεπερνάει κάθε όριο». Άλλωστε, όπως ακριβώς δήλωσε, «μια ανείπωτη τραγωδία να τη χρησιμοποιούν κάποιοι όχι για να μάθουν την αλήθεια, όχι για να ξεκινήσει η δίκη. Νομίζω κανέναν δεν ενδιαφέρουν αυτά, ούτε να αποδοθούν ευθύνες, όχι για να φτιάξουμε τα τρένα μας, αλλά προκειμένου να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον μεγάλης αναταραχής». Ή, όπως είχε πει ο κ. αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας στον Νίκο Χατζηνικολάου από τον Real 97,8 (Νοέμβριος 2023), «σήμερα στην Ελλάδα πόσοι πιστεύετε από τους 100 συμπολίτες μας, άμα τους ρωτήσουμε, ενδιαφέρονται για εξεταστική ή για προκαταρκτική επιτροπή για τα Τέμπη; Και πόσοι ενδιαφέρονται για την ακρίβεια, πόσοι ενδιαφέρονται για το αν θα βρει το παιδί τους δουλειά, πόσοι ενδιαφέρονται για το Μεταναστευτικό, πόσοι ενδιαφέρονται για την ασφάλεια…»
Στα λάθη της κυβέρνησης, στην ομολογία των σφαλμάτων και των αστοχιών διαχείρισης, στη σπουδή των επιχωματώσεων ή των παιδαριωδών δικαιολογιών, η Πολιτεία απώλεσε την εμπιστοσύνη των πολιτών, και οι διαμαρτυρίες γέμισαν και πάλι «τις πλατείες των αγανακτισμένων», τις οποίες μνημόνευσε ο κ. πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη (Thessaloniki Summit). «Πλατείες αγανακτισμένων» πολιτών, στην εποχή της πτωχοποίησης και της πενίας, στην εποχή της εκποίησης «αντί πινακίου φακής» και των αποκλεισμών, στις «πλατείες των Τεμπών», με κυρίαρχο αίτημα την απονομή δικαιοσύνης, όπου στα εγκλήματα της πολιτικής τάξης οι πολίτες αναζητούν οξυγόνο.
Η εθνική τραγωδία των Τεμπών κατέδειξε και πάλι την ανικανότητα της πολιτικής τάξης, τα τραγικά λάθη της οποίας εξοφλούν αιματηρά οι πολίτες τούτης της χώρας. Ο κ. πρωθυπουργός ανακαλύπτει όψιμα τις ανεπάρκειες και τις παθογένειες ενός κράτους βαθέος που συντηρεί η κομματική αλαζονεία. Στα θύματα της τραγωδίας ο κ. Μητσοτάκης απαντά πως «η ανάταξη των τρένων είναι προτεραιότητα». Αλλά, «τα σκέφτηκες αυτά ή η μόνη σου έγνοια/ είναι στρατάρχης να είσαι και με σκήπτρο/ να τριγυρνάς; Εσύ ένα δίκιο λόγο/ έπρεπε στους Αργείους να πεις: «Ποθείτε,/ Αχαιοί, ταξίδι στων Φρυγών τη χώρα;/ Με κλήρο ορίστε τίνος παιδί πρέπει/ να σκοτωθεί» (Ευριπίδης, Ιφιγένεια εν Αυλίδι, στιχ. 1194/98, μτφ. Θρ. Σταύρου).