Το μήνυμα για τον τερματισμό του ένοπλου αγώνα και το τέλος της λειτουργίας του ΡΚΚ αντιμετωπίστηκε με αμηχανία από την τουρκική πλευρά, αφού φάνηκε ότι πιάστηκε στον… ύπνο
Του Σάββα Καλεντερίδη
Ο Αμπντουλάχ Οτζαλάν την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2025, μέσω επταμελούς αντιπροσωπίας Κούρδων πολιτικών που τον επισκέφθηκαν στη φυλακή του Ιμραλί, αφού σημείωσε ότι έκλεισε ο ιστορικός κύκλος του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ), απεύθυνε έκκληση προς τους συντρόφους του να κάνουν συνέδριο και να αποφασίσουν το τέλος του ένοπλου αγώνα και το τέλος της λειτουργίας του κόμματος.
Η έκκληση του Άπο γίνεται χωρίς να θέτει όρους και σαφείς προϋποθέσεις αναγνώρισης δικαιωμάτων των Κούρδων, κάνοντας μια απλή αναφορά στην ανάγκη ύπαρξης μιας δημοκρατικής κοινωνίας στην Τουρκία για όλους. Συγκεκριμένα αναφέρει: «Ο σεβασμός των ταυτοτήτων, η ελευθερία έκφρασης, η δημοκρατική οργάνωση και οι κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές δομές στις οποίες βασίζονται όλα τα τμήματα της κοινωνίας είναι δυνατά μόνο με την ύπαρξη μιας δημοκρατικής κοινωνίας και δημοκρατικής λειτουργίας της πολιτικής».
Μετά την ανάγνωση της έκκλησης του Οτζαλάν, ο βουλευτής Sırrı Süreyya Önder δήλωσε ότι ο Κούρδος ηγέτης είπε στην επταμελή αντιπροσωπία: «Αναμφίβολα, στην πράξη, η κατάθεση των όπλων και η διάλυση του PKK απαιτεί την αναγνώριση της δημοκρατικής πολιτικής και της νομικής διάστασης».
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η έκκληση Οτζαλάν αντιμετωπίστηκε με αμηχανία από την τουρκική πλευρά, αφού μάλλον φαίνεται ανέτοιμη να κάνει κι αυτή από την πλευρά της τα βήματα που απαιτούνται για την «αναγνώριση της δημοκρατικής πολιτικής και της νομικής διάστασης».Εντύπωση προκαλεί επίσης το γεγονός ότι την ώρα που οι επταμελής αντιπροσωπία μετέφερε μέσω τηλεοράσεως το μήνυμα Οτζαλάν στην κουρδική και την τουρκική κοινή γνώμη, ο ηγέτης των Κούρδων της Συρίας συμμετείχε ως κύριος ομιλητής σε εκδήλωση δεξαμενής σκέψης στην Ουάσινγκτον μέσω τηλεδιάσκεψης.
Λίγες ώρες από την ανακοίνωση της έκκλησης Οτζαλάν ακολούθησαν δηλώσεις διεθνών παραγόντων ως εξής:
– Γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες: «Η έκκληση του Αμπντουλάχ Οτζαλάν είναι μια αχτίδα ελπίδας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επίλυση μιας μακροχρόνιας σύγκρουσης».
– Εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών Stephane Dujarric: «Τα νέα από την Τουρκία σχετικά με το κάλεσμα του Αμπντουλάχ Οτζαλάν, ηγέτη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, αντιπροσωπεύουν μια αχτίδα ελπίδας».
– Ο Λευκός Οίκος: Η κυβέρνηση Τραμπ χαιρέτισε το κάλεσμα του Οτζαλάν. Ο εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας Μπράιαν Χιουζ δήλωσε στο CNN την Πέμπτη ότι η έκκληση του Οτζαλάν ήταν «μια σημαντική εξέλιξη και ελπίζουμε ότι θα βοηθήσει να διαβεβαιώσουμε τους Τούρκους συμμάχους μας σχετικά με τους εταίρους των ΗΠΑ κατά του ISIS στη βορειοανατολική Συρία. Πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει στην ειρήνη σε αυτή την ταραγμένη περιοχή».
– Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς: «Η έκκληση του Αμπντουλάχ Οτζαλάν είναι μια ευκαιρία να ξεπεραστεί η βία και να επιτευχθεί διαρκής ειρήνη στο κουρδικό ζήτημα».
Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας: «Η έκκληση του Αμπντουλάχ Οτζαλάν να εκκαθαρίσει το ΡΚΚ και να καταθέσει τα όπλα ανοίγει ένα παράθυρο για να σπάσει η δεκαετία του τρόμου, της βίας και των αντιποίνων. Αυτή η ιστορική ευκαιρία δεν πρέπει να χαθεί».
Βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών: «Ενθαρρύνουμε όλα τα μέρη να συμμετάσχουν σε μια ειρηνική και εποικοδομητική διαδικασία που εγγυάται ασφάλεια, σταθερότητα και σεβασμό για το κράτος δικαίου».
Μάσιμο ντ’ Αλεμα, πρώην Ιταλός πρωθυπουργός: «Αυτή είναι μια θετική εξέλιξη, ένα θαρραλέο μήνυμα και ελπίζω ότι θα εκληφθεί από την τουρκική κυβέρνηση και τον Ερντογάν ως μια συγκεκριμένη δυνατότητα για να τερματιστεί μια μακρά και επώδυνη σύγκρουση και ότι θα είναι ανοιχτοί στην αναγνώριση των δικαιωμάτων των Κούρδων».
Από τις ανακοινώσεις, ορισμένες των οποίων παρατέθηκαν παραπάνω, εξαιρετικής σημασίας είναι αυτή του Λευκού Οίκου, η οποία στην ουσία λέει ότι η πρωτοβουλία του Οτζαλάν θα αφαιρέσει από την Τουρκία το επιχείρημα της ύπαρξης «τρομοκρατών του ΡΚΚ» στη ΒΑ Συρία. Παραθέτουμε ξανά: «…θα βοηθήσει να διαβεβαιώσουμε τους Τούρκους συμμάχους μας σχετικά με τους εταίρους των ΗΠΑ κατά του ISIS στη βορειοανατολική Συρία. Πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει στην ειρήνη σε αυτή την ταραγμένη περιοχή».
Για την Τουρκία το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η υποστήριξη του Ισραήλ και των ΗΠΑ στους Κούρδους της Συρίας, μια υποστήριξη που μπορεί να οδηγήσει στην αναγνώριση αυτονομίας από την κυβέρνηση της Δαμασκού. Αυτό η Τουρκία το θεωρεί μια εξέλιξη που απειλεί την «επιβίωση της χώρας», υπό την έννοια ότι θα δημιουργηθεί προηγούμενο, που πιθανόν να οδηγήσει την Άγκυρα να χορηγήσει κι αυτή αυτονομία στους «δικούς» της Κούρδους, κάτι που όντως θα θέσει τέρμα στο κράτος που στηρίζεται στο δόγμα «ένα κράτος, ένα έθνος, μια γλώσσα, μια θρησκεία».
Αυτός είναι και ο λόγος που ο Ομέρ Τσελίκ, εκπρόσωπος του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), μετά την έκκληση Οτζαλάν δήλωσε ότι όλοι οι Κούρδοι μαχητές στο Ιράκ και τη Συρία, περιλαμβανομένων των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων, πρέπει να καταθέσουν τα όπλα τους έπειτα από την έκκληση για αφοπλισμό που απηύθυνε ο φυλακισμένος ηγέτης του PKK Αμπντουλάχ Οτζαλάν. Είπε συγκεκριμένα: «Ανεξάρτητα από το όνομα που χρησιμοποιεί, η τρομοκρατική οργάνωση πρέπει να καταθέσει τα όπλα της και να αφοπλιστεί, μαζί με όλες τις συνιστώσες και επεκτάσεις της στο Ιράκ και τη Συρία», διευκρινίζοντας ότι δεν θα υπάρξει διαπραγμάτευση ή παζάρεμα με το PKK για παραχώρηση δικαιωμάτων.
Πάντως ο Εκρέμ Ιμάμογλου, ο βασικός πολιτικός ανταγωνιστής του Ερντογάν, δήλωσε για το θέμα: «Βρίσκουμε πολύτιμη την έκκληση Οτζαλάν. Ωστόσο, η ευθύνη δεν είναι μόνο στη μία πλευρά, αλλά και στους ώμους αυτών που κυβερνούν αυτή τη χώρα».
Όσον αφορά δε τους Κούρδους της Συρίας, ο ηγέτης τους Μαζλούμ Αμπντί δήλωσε στο Αλ-Μόνιτορ, στη δημοσιογράφο Αμπερίν Ζαμάν: «Επιτρέψτε μου να είμαι πολύ σαφής: Εάν η εξάλειψη του καθεστώτος μας στη ΒΑ Συρία γίνει αντικείμενο οποιωνδήποτε ειρηνευτικών συνομιλιών, αυτές οι συνομιλίες θα αποτύχουν. Ωστόσο, εάν υπάρξει αλλαγή στην κουρδική πολιτική της Τουρκίας και αναπτυχθεί λύση εντός της Τουρκίας, οι Κούρδοι της Συρίας θα υποστηρίξουν επίσης αυτή τη διαδικασία λύσης. Αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο στην πολιτική λύση στη Συρία. Το κουρδικό πρόβλημα της Τουρκίας πρέπει πρώτα να λυθεί εντός των συνόρων της Τουρκίας. Υποστηρίζουμε ολόψυχα μια ειρηνική επίλυση του κουρδικού ζητήματος στην Τουρκία. Μια επιτυχημένη έκβαση θα έχει θετικές επιπτώσεις για τους Κούρδους της Συρίας αλλά και για τους Κούρδους άλλων περιοχών. Οι σχέσεις μας με την Άγκυρα σίγουρα θα βελτιωθούν και αυτό θα επηρέαζε τις προσπάθειές μας να καταλήξουμε σε μια δίκαιη συμφωνία με τη Δαμασκό. Πάντα λέγαμε ότι θέλουμε ειρηνικές σχέσεις με τους γείτονές μας και ότι δεν τρέφουμε εχθρικές προθέσεις απέναντί τους. Αλλά, επαναλαμβάνω, η διάλυση της διοίκησής μας στη ΒΑ Συρία δεν είναι ούτε ρεαλιστική ούτε αποδεκτή και θα αντισταθούμε σε μια τέτοια κίνηση. Είμαστε Κούρδοι της Συρίας και η διεύθυνση για τη λύση του κουρδικού προβλήματος στη Συρία είναι η Δαμασκός, όχι η Άγκυρα».
Στην ερώτηση δε της Αμπερίν Ζαμάν «Τι θα κάνατε, αν ο Οτζαλάν σας ζητούσε να συμμορφωθείτε με τα αιτήματα της Άγκυρας και να διαλύσετε τη διοίκησή σας;» ο Μαζλούμ Αμπντί απάντησε: «Ο Οτζαλάν δεν θα έκανε ποτέ τέτοιο αίτημα σε εμάς».
Το «μπαλάκι» είναι τώρα στην Άγκυρα…
