Του Σάββα Καλεντερίδη
Τις τελευταίες ημέρες οι εξελίξεις μάς δείχνουν ότι η Μέση Ανατολή οδεύει προς μια νέα τάξη πραγμάτων, την οποία περιέγραψε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου σε ομιλία που έκανε σε στρατιωτική σχολή.
Την ίδια ημέρα είχαμε και μια πρωτοφανή δήλωση υψηλόβαθμου στελέχους της Χαμάς, ο οποίος αμφισβήτησε ευθέως τη σκοπιμότητα της εισβολής στις 7 Οκτωβρίου 2023 στο νότιο Ισραήλ.
Συγκεκριμένα, το μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς, Μούσα Αμπού Μαρζούκ, δήλωσε ότι δεν θα υποστήριζε την εισβολή στις 7 Οκτωβρίου 2023 στο νότιο Ισραήλ, αν γνώριζε ποιες θα ήταν οι συνέπειες για τη Λωρίδα της Γάζας, όταν χιλιάδες ένοπλοι, υπό την ηγεσία της Χαμάς, έσφαξαν 1.200 ανθρώπους και πήραν 251 ομήρους.
Ο Μαρζούκ, που έχει έδρα τη Ντόχα του Κατάρ, δήλωσε στους «New York Times» ότι «αν ήταν αναμενόμενο ότι θα συνέβαινε αυτό που συνέβη, δεν θα υπήρχε η 7η Οκτωβρίου», ενώ σημείωσε ότι η επιβίωση της Χαμάς, έπειτα από σφοδρούς βομβαρδισμούς και μάχης, ήταν ένα «είδος νίκης», αλλά τελικά η Χαμάς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι νίκησε το Ισραήλ.
Συνεχίζοντας είπε τα εξής για τη Χαμάς: «Μιλάμε για ένα κόμμα που έχασε τον έλεγχο του εαυτού του και πήρε εκδίκηση για τα πάντα. Αυτό δεν αποτελεί νίκη σε καμία περίπτωση».
Μιλώντας σε άλλο μέσο, στους «Times», είπε ότι η Χαμάς είναι έτοιμη να εξετάσει προτάσεις για αφοπλισμό: «Είμαστε έτοιμοι να μιλήσουμε για κάθε θέμα. Οποιοδήποτε θέμα τίθεται στο τραπέζι, πρέπει να μιλήσουμε γι’ αυτό». Ασφαλώς δεν είναι η μόνη άποψη στη Χαμάς αυτή που εκφράστηκε από τον Μαρζούκ, όμως είναι ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί στους κόλπους της.
Προστάδιο επέκτασης του Ισραήλ
Πάντως, χωρίς να υπονοούμε απολύτως τίποτα, απλώς περιγράφοντας τις εξελίξεις, αποδεικνύεται ότι το Ισραήλ, που παρότι ξεθεμελίωσε τη Λωρίδα της Γάζας δεν κατόρθωσε να εξουδετερώσει πλήρως τη Χαμάς, αφού αντιμετώπισε σοβαρότατες απειλές από τους υπερηχητικούς πυραύλους του Ιράν και των Χούθι, μετά την ανατροπή του Άσαντ θέτει σε εφαρμογή ένα σχέδιο δημιουργίας μιας ευρείας ζώνης ασφαλείας στη νότια Συρία, που από την αραβική και την τουρκική πλευρά θεωρείται ως προστάδιο εδαφικής επέκτασης του Ισραήλ.
Ο Νετανιάχου, μιλώντας στην τελετή αποφοίτησης αξιωματικών του ισραηλινού στρατού, περιέγραψε τη νέα στρατηγική ασφάλειας του Ισραήλ, κάνοντας ειδικές αναφορές στη Λωρίδα της Γάζας, στον Λίβανο και στη Συρία.
Ειδικά για τη Συρία ο Νετανιάχου επιβεβαίωσε ότι το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει στη Hay’at Tahrir al-Sham και τον υπό συγκρότηση Νέο Συριακό Στρατό να εισέλθουν στην περιοχή νοτίως της Δαμασκού, δηλαδή στη νότια Συρία, ζητώντας ταυτοχρόνως την απομάκρυνση όλων των όπλων από τα απομεινάρια του συριακού στρατού αλλά και των ενόπλων της Hay’at Tahrir al-Sham από τις επαρχίες Κουνέιτρα, Ντεράα και Σουάιντα.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι το ισραηλινό κράτος δεν θα επιτρέψει καμία απειλή κατά της κοινότητας των Δρούζων στη νότια Συρία, που αριθμεί από 600.000 έως 800.000 κατοίκους. Αυτό ευθυγραμμίζεται με τις παρατηρήσεις που έκανε ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατζ εντός της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης πριν από περίπου δύο εβδομάδες, υποδεικνύοντας ότι η νότια Συρία θα βρίσκεται υπό ισραηλινή επιτήρηση ασφαλείας.
Ομοσπονδιακό κράτος
Επίσης, ενδεικτικό των προθέσεων του Ισραήλ είναι οι δηλώσεις που έκανε ο ΥΠΕΞ Γιδεών Σάαρ στις Βρυξέλλες ενώπιον των ΥΠΕΞ της Ε.Ε., ο οποίος είπε ότι για το Ισραήλ ο Αχμέτ αλ Σάρα και η Hay’at Tahrir al-Sham είναι τζιχαντιστές τρομοκράτες που κατέλαβαν με τη βία την εξουσία, ότι παραβιάζουν τα δικαιώματα των Αλαουιτών και των Δρούζων, ότι κάνουν κακό στους Κούρδους και ότι η Συρία θα πρέπει να γίνει ένα ομοσπονδιακό κράτος.
Μετά τις δηλώσεις ακολούθησαν οι… πράξεις επί του πεδίου. Την Τρίτη αεροσκάφη της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας βομβάρδισαν το στρατόπεδο όπου εδρεύει η 1η Μεραρχία του συριακού στρατού, σε προάστιο ΝΔ της Δαμασκού, ενώ ακολούθησαν αεροπορικές επιθέσεις σε στρατιωτικούς στόχους στην Κουνέιτρα, στη Ντεράα και τη Σουάιντα.
Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατζ δήλωσε για τις επιθέσεις αυτές ότι η πολεμική αεροπορία «επιτίθεται δυναμικά στη νότια Συρία στο πλαίσιο της νέας πολιτικής που έχουμε ορίσει για την αποστρατιωτικοποίηση. Δεν θα επιτρέψουμε η νότια Συρία να γίνει ο νέος νότιος Λίβανος», εκφράζοντας την ανησυχία ότι το έδαφος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως ορμητήριο για επιθέσεις όπως αυτές που πραγματοποιεί εδώ και δεκαετίες η λιβανέζικη πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ κατά μήκος των βόρειων συνόρων του Ισραήλ.
Παράλληλα με όλα τα παραπάνω, οι Δρούζοι ανακήρυξαν την αυτονομία τους, δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να δεχτούν επάνδρωση των κρατικών υπηρεσιών στην επαρχία της Σουάιντα, μέχρι να εξασφαλιστούν συνταγματικά κατοχυρωμένα τα δικαιώματα της αυτονομίας της περιοχής τους, ενώ, για καλό και για… κακό, διατηρούν έναν στρατό που αριθμεί τους 10.000 μαχητές.
Ακολούθησε η ανακοίνωση ίδρυσης της «Αυτόνομης Περιφέρειας της Ουγκαρίτ» στις ακτές της Συρίας, η οποία περιλαμβάνει τη Λατάκια, την Ταρτούς και το νησί Αρουάντ (Άραδος, Αντιόχεια της Πιερίας), ενώ ακόμα και ανάμεσα στις χριστιανικές κοινότητες της Συρίας παρατηρήθηκε κινητικότητα, με σκοπό την επιτάχυνση ενός ολοκληρωμένου χριστιανικού συνεδρίου που περιλαμβάνει όλα τα χριστιανικά δόγματα της Συρίας.
Όσον αφορά τους Κούρδους, αυτοί διατηρούν ένα de facto αυτόνομο κράτος που λειτουργεί για πάνω από δέκα χρόνια, με την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Αυτή είναι η κατάσταση που επικρατεί στο πεδίο, με την Άγκυρα να ανησυχεί σφοδρά μήπως και η ίδια κολλήσει από αυτήν τη μεταδοτική «επιδημία» της ομοσπονδοποίησης.
Πάμε, που έλεγε και ο… Γιώργος…
