Εγκατέλειψε τα εγκόσμια εν μέσω κατοχικού ζόφου, αφού πρώτα μας δίδαξε το παρελθόν, το αέναο παρόν και το μέλλον μας
Του Παναγιώτη Λιάκου
Σαν σήμερα το 1943 πέθανε στην Αθήνα ένας σοφός του Γένους, ο Κωστής Παλαμάς (γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859). Με στίχους μας δίδαξε το παρελθόν, το αέναο παρόν και το μέλλον μας. Ο θάνατός του ήρθε μέσα στον ζόφο της Κατοχής και η κηδεία του, που έγινε στις 28/2/1943, μετατράπηκε σε πατριωτικό, αντικατοχικό συλλαλητήριο. Οι μυριάδες των Αθηναίων που αποχαιρέτησαν αυτόν τον τιτάνα της ποίησης, στο τέλος της κηδείας έψαλαν τον εθνικό ύμνο αδιαφορώντας για τις απαγορεύσεις και τα πολυβόλα των Γερμανών.
Για να μην τα λέμε πολλά, κάντε μια χάρη στον εαυτό σας, διαβάστε Κωστή Παλαμά, χαρίστε ποιητικές συλλογές του σε πρόσωπα που αγαπάτε (ή μπορεί και να αντιπαθείτε, αλλά θέλετε να τα εκπολιτίσετε).
Ακολουθούν τα ποιήματά του «Μολώχ» και «Σαΐτεμα», που προέρχονται από τη θρυλική ποιητική συλλογή «Ασάλευτη ζωή»:
Μολώχ
Των Ελλήνων την πατρίδα
βάρβαροι την ατιμάζουν!
Όπου ανθοπετούσαν οι Έρωτες
παραδέρνει η νυχτερίδα.
Στη νυχτιά μας μια πυγολαμπίδα,
των αρχαίων η μνήμη, ψευτοφέγγει·
κι είναι μια νυχτιά που δεν τη διώχνεις,
του παντοτινού μας ήλιου αχτίδα!
Και πατρίδα και ψυχή ρουφάν
βάρβαροι από βάθη και από ύψη.
Κι όταν, μ’ ένα τρίσβαθο ωχ!
των Ελλήνων θεέ, ρωτούμε σε:
«Είσ’ εσύ ο ξανθός Απόλλωνας;»
Αποκρίνεσαι: -«Είμ’ εγώ ο Μολώχ!»
Το σαΐτεμα
Και χαμήλωσες, ω Φοίβε, από τα ύψη
των Ολύμπων των αγνών
προς του χαύνου την πατρίδα,
προς τη χώρα των οκνών.
Κι έπαιξες τη λύρα, ανάβρυσμα
παναρμονικών πηγών!
Λόγια σ’ απαντήσανε βαρήκοων
και περίγελα τυφλών.
Τότε, σα να γύρευες την πλάση
να λυτρώσεις από μόλυσμα,
κι απ’ τ’ ακάθαρτα όλα τον αέρα,
έριξες τη λύρα, κι έγινες
σαϊτευτής, και τα σαΐτεψες
των ανόητων τα κοπάδια πέρα ώς πέρα!
