Ο έρωτας στα χρόνια της τεχνητής οικειότητας

Του Δημήτριου Νικ. Δασκαλάκη*

H αγωνία της καθημερινής επιβίωσης, η παρατεταμένη οικονομική δυσπραγία, η έλλειψη εμπιστοσύνης, η υποκρισία, ο ατομισμός, η εγωιστική ικανοποίηση των επιδιώξεών μας και, τέλος, η ψυχική σκληρότητα, η αδιαφορία και η αναζήτηση της ευτυχίας μέσα από εύκολες και εφήμερες γνωριμίες συνθέτουν ένα εκρηκτικό κοινωνικό μείγμα, που έχει οδηγήσει σε πλήρη κατάρρευση τις ανθρώπινες διαπροσωπικές σχέσεις, σκορπίζοντας κυρίως μεταξύ των νέων ανθρώπων το άγχος, τη μοναξιά, την ανασφάλεια και την κατάθλιψη.

Την ίδια στιγμή η επικράτηση του αχαλίνωτου πανσεξουαλισμού και της ηδηνοθηρίας, που αποτελούν νοσηρές εκφράσεις του σύγχρονου υλιστικού και ευδαιμονιστικού τρόπου ζωής, έχουν εκμηδενίσει την αξία της συντροφικής σχέσης και επικοινωνίας, θέτοντας σε πρώτο πλάνο την «ερωτική ετοιμότητα» (τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών) εις βάρος της συντροφικότητας και της αγάπης, με αποτέλεσμα τη σεξουαλική αντικειμενοποίηση των γυναικών, αλλά και την αποκτήνωση των ανδρών.

Μολονότι η ικανοποίηση της γενετήσιας επιθυμίας έχει καταστεί στις μέρες ιδιαίτερα ευχερής, εντούτοις παρατηρείται το ανησυχητικό φαινόμενο της εμφάνισης στους δρόμους των ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων (ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια κοινωνικών εκδηλώσεων, μουσικών φεστιβάλ, συναυλιών) ορισμένων «αγελών ερωτικά πεινασμένων λύκων», δηλαδή νεαρών ανδρών, που περιφέρονται άσκοπα, αναζητώντας να κατασπαράξουν σεξουαλικά το πρώτο ανυπεράσπιστο γυναικείο θύμα τους.

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑ

Ο σημερινός άνδρας, θύμα της αδικαιολόγητης έκθεσής του στη διαδικτυακή πορνογραφία, έχει αποκτήσει μια εντελώς εσφαλμένη και παραμορφωμένη εικόνα για το πλέγμα των ερωτικών σχέσεων, με αποτέλεσμα να βυθίζεται στη σκοτεινή πλευρά του διαδικτύου και να συνδέει τη χρήση του internet με την εύκολη και γρήγορη σεξουαλική του ικανοποίηση, η οποία, όταν σταθερά επαναλαμβάνεται, οδηγεί σε συνθήκες ψυχικού εθισμού και πορνογραφικής εξάρτησης. Τούτου λεχθέντος, ο σύγχρονος άνδρας, κατακλυζόμενος από ένα πλήθος διαδικτυακών πορνογραφικών εικόνων, έχει υποβαθμίσει τη σπουδαιότητα της ερωτικής σχέσης από παθιασμένο αγαπητικό συνταίριασμα δύο ετερόφυλων προσώπων, σε πρωτογενή ικανοποίηση βασικών γενετήσιων ενστίκτων, και επομένως μετεξελίσσεται βαθμιαία σε σκληρό, κομπλεξικό και κακοποιητικό «σύντροφο», που προσβάλλει και ταπεινώνει τη γυναίκα του, ασκώντας λεκτική, ψυχολογική και σωματική βία, καθώς έχει εθιστεί να τη μεταχειρίζεται ως πράγμα και σκλάβα του σεξ.

Από την άλλη πλευρά, η αναζήτηση ερωτικών συντρόφων στους διάφορους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης καλλιεργεί την ψευδαίσθηση της συνεχούς σύνδεσης και επαφής με το «έτερον ήμισυ», γεγονός το οποίο συντελεί στην προοδευτική ψηφιοποίηση των σχέσεων και των συναισθημάτων, αλλά στο τέλος της ημέρας καταγράφεται ένα σαφές και βαθύ έλλειμμα ουσιαστικής και αληθινής επικοινωνίας, που επιτείνει το αίσθημα μοναξιάς και ψυχικής απομόνωσης των ανθρώπων.

Στον κυβερνοχώρο παρατηρείται μια ταχέως αναπτυσσόμενη κουλτούρα ψηφιακών γνωριμιών, που καθιερώνει ένα πρωτόγνωρο μοτίβο διαμόρφωσης προσωπικών και σεξουαλικών σχέσεων, το οποίο συνδέεται με την αμοιβαία (σιωπηρή) παραδοχή των εμπλεκόμενων ανθρώπων ότι παραιτούνται προκαταβολικά από τη βαθιά διαπροσωπική δέσμευση, επιλέγοντας τη γρήγορη, εύκολη και κυρίως συναισθηματικά ακίνδυνη, σεξουαλική επαφή και απόλαυση.

Μέσα σε αυτό το ιδιαίτερα βεβαρημένο και νοσηρό κοινωνικό περιβάλλον, όπου ο σύγχρονος άνθρωπος, ευρισκόμενος σε κατάσταση πνευματικής, ψυχικής και ηθικής αποδιοργάνωσης και εξουθένωσης, επιδιώκει απεγνωσμένα να καλύψει το συναισθηματικό του κενό, μέσω της ανεύρεσης και απόκτησης ευκαιριακών σεξουαλικών συντρόφων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την ίδια στιγμή ορισμένοι στην Αμερική και την Ευρώπη αρχίζουν να «φλερτάρουν» με την ανατρεπτική ιδέα της ανάπτυξης και σύναψης σχέσεων τεχνητής οικειότητας (artificial intimacy) με sexbots (ρομπότ του σεξ), τα οποία θα ικανοποιούν πρόθυμα και υπάκουα τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις και φαντασιώσεις. Μάλιστα, οι «ρομποτικοί σύντροφοι» δεν θα επικαλούνται ποτέ προφάσεις για να αποφύγουν την εκπλήρωση των «σεξουαλικών τους καθηκόντων», παρέχοντας στους ανθρώπους-συντρόφους τους μια εύκολη, γρήγορη και προπάντων ασφαλή σεξουαλική συνεύρεση.

Δυστυχώς, η ραγδαία εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας έχει εισβάλει σε κάθε πεδίο της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας των πολιτών, ανατρέποντας εκ βάθρων κάθε γνωστή συνθήκη ζωής και επομένως δεν θα μπορούσε να μη διεισδύσει και στον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης, δηλαδή στο ερωτικό σμίξιμο δύο ανθρώπων.

Τον Οκτώβριο του 2017 διεξήχθη στη Γερμανία και στις ΗΠΑ μια μεγάλη δημοσκοπική έρευνα από την πολυεθνική εταιρία ερευνών της κοινής γνώμης YouGov, η οποία έθεσε στους πολίτες το ακόλουθο τρομακτικά αδιανόητο ερώτημα, ακόμα μία ισχυρή απόδειξη της ηθικά διαβρωμένης κοινωνίας: «Θα κάνατε σεξ με ένα ρομπότ;». Οι απαντήσεις που προέκυψαν ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες, αφού, όπως φαίνεται, έχει ήδη σχηματιστεί ένα αξιοσημείωτο ποσοστό ανθρώπων που αντιμετωπίζει θετικά την αξιοθρήνητη προοπτική της «ερωτικής συνεύρεσης» με ένα ανθρωποειδές ρομπότ.

Λίγα χρόνια νωρίτερα,  το 2013, το Χόλιγουντ, ως πολυεργαλείο προώθησης κάθε νεοταξίτικου, ηθικά φθοροποιού αφηγήματος, προέβαλε το απειλητικό πρόσωπο του θαυμαστού καινούργιου ψηφιακού κόσμου, επιχειρώντας με ύπουλο τρόπο να εξοικειώσει το νεανικό κυρίως κοινό με την προοπτική ανάπτυξης ρομαντικής-συναισθηματικής σχέσης με ένα προηγμένο υπολογιστικό σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης. Στο πλαίσιο υλοποίησης του πιο πάνω σκοπού εντάσσεται η κινηματογραφική ταινία «Her» (στα ελληνικά «Δικός της»), του Spike Jonze, όπου ο κεντρικός ήρωας του έργου (στον ρόλο ο Joaquin Phoenix), ζώντας μια μοναχική και μονήρη ζωή, προσπαθεί να αναρρώσει από το συναισθηματικό τραύμα ενός πρόσφατου χωρισμού. Λύση στο υπαρξιακό του αδιέξοδο αποτελεί η εγκατάσταση στον προσωπικό του υπολογιστή της προηγμένης έκδοσης του λειτουργικού συστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης, η ενεργοποίηση του οποίου σηματοδοτεί την έναρξη της προσωπικής σχέσης-διεπαφής (Interface) με τη γυναικεία φωνή (Scarlett Johansson) του συστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης.

Στην ψηφιακή πλατφόρμα Character AI, μολονότι στο κάτω μέρος της σελίδας αναφέρεται σαφώς ότι «αυτό είναι ένα Α.Ι. και όχι αληθινός άνθρωπος», εντούτοις το chatbot (πρόκειται για λογισμικό που προσομοιώνει ανθρώπινη συνομιλία μέσω μηνυμάτων και έχει σχεδιαστεί να ανταποκρίνεται στα ερωτήματα των χρηστών χωρίς να μεσολαβεί ανθρώπινη παρέμβαση), με το όνομα «Psychologist» (Ψυχολόγος), είχε δεχθεί κατά τη διάρκεια του προηγούμενου χρόνου ογδόντα εκατομμύρια μηνύματα, γεγονός το οποίο μαρτυρεί όχι μόνο την ολοένα αυξανόμενη επιρροή των συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης στη διαμόρφωση της ανθρώπινης ψυχολογίας, αλλά και την προοδευτική σχέση ενσυναίσθησης που αναπτύσσεται μεταξύ των ανθρώπων και των αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης.

Καθώς τα όρια μεταξύ του ψηφιακού εικονικού κόσμου και της αληθινής ζωής καθίστανται ολοένα και περισσότερο δυσδιάκριτα, η ψηφιακή πραγματικότητα συνεχώς διευρύνεται, μετασχηματίζοντας τη δομή και τη λειτουργία των διαπροσωπικών και κοινωνικών σχέσεων των ανθρώπων.

Σήμερα οι νέοι εισερχόμενοι σε ένα μπαρ αντί να φλερτάρουν, ρίχνοντας κλεφτές ματιές, επιλέγουν να ερωτοτροπούν με την ψηφιακή εφαρμογή γνωριμιών του κινητού τους τηλεφώνου! Όσο περισσότερο η ζωή του πολίτη ψηφιοποιείται, άλλο τόσο συρρικνώνεται το πεδίο της κοινωνικής του συναναστροφής και αλληλεπίδρασης, με αποτέλεσμα τη μοναξιά και την απομόνωση του σύγχρονου ανθρώπου, που εγκλωβίζεται μέσα σε μια ψηφιακή κοινότητα με αναρίθμητους ανθρώπους, αλλά στην πραγματικότητα χωρίς κανένα αληθινό φιλαράκι στο πλευρό του.

ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΣΕΞΟΡΟΜΠΟΤ

Ο πολίτης του 21ου αιώνα, επιχειρώντας διαρκώς να απαντήσει στις υπαρξιακές του αγωνίες μέσα από εφήμερες σεξουαλικές σχέσεις, θα βυθίζεται ολοένα και περισσότερο σε ένα ατελείωτο σπιράλ εσωστρέφειας, άγχους και κατάθλιψης, μπαίνοντας στον πειρασμό να δοκιμάσει τα τελευταία επιτεύγματα της ψηφιακής φρενίτιδας και της τεχνολογικής προόδου.

Η νευροεπιστήμων Μπόμπι Μπανκς δήλωσε ότι τα σεξορομπότ θα καθίστανται με την πάροδο του χρόνου ρεαλιστικότερα και πειστικότερα, λέγοντας -ούτε λίγο ούτε πολύ- ότι σύντομα οι άνδρες και οι γυναίκες θα περιφρονούν ως ξεπερασμένη την ανθρώπινη ερωτική επαφή, χάριν της πολυπόθητης ρομποτικής! Μάλιστα, έφθασε στο σημείο να προβλέψει ότι «η σύναψη ρομαντικών και σεξουαλικών σχέσεων με τα ανθρωποειδή ρομπότ θα είναι διαδεδομένη μέχρι το 2050».

Υπό αυτές τις συνθήκες, διαγράφεται πλέον ορατό το ενδεχόμενο ο σύγχρονος άνθρωπος, τελώντας σε κατάσταση πνευματικής μέθης και συναισθηματικής απόγνωσης, να αναζητήσει μια ψευδεπίγραφη συντροφικότητα και επικοινωνία στη «θερμή αγκαλιά» των ανθρωπόμορφων και «ελκυστικών» sexbots, που φιλοδοξούν να υποκαταστήσουν τους ερωτικούς συντρόφους, επιφέροντας ένα συντριπτικό πλήγμα στην έκφραση της ανθρώπινης σεξουαλικότητας.

Ο σχεδιασμός και η εξέλιξη των sexbots αποτελούν μια τραγική και συνάμα νοσηρή έκφραση της ανθρώπινης μοναξιάς, που αποτυπώνει τον φόβο του σύγχρονου ανθρώπου να δοθεί, να αγαπήσει και να ερωτευτεί, προκρίνοντας τη γρήγορη, ασφαλή και συναισθηματικά ακίνδυνη, αλλά ψυχικά και σεξουαλικά διεστραμμένη σχέση με ένα ανθρωποειδές σεξορομπότ, αντί να αναλάβει το «ρίσκο» μιας αγαπητικής ερωτικής σχέσης, η οποία, ανεξάρτητα από την κατάληξή της, θα του υπενθυμίζει με τη μεγαλύτερη ένταση ότι εξακολουθεί να παραμένει Άνθρωπος, που αντιστέκεται γενναία στην ισοπεδωτική κυριαρχία της ψηφιακής τυραννίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης.

*Δικηγόρος Αθηνών

ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΧΟΛΙΟΥ

Please enter your comment!
Please enter your name here

Τελευταία άρθρα

Η πιθανή μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων στην Ελλάδα

Η δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ περί εκτοπισμού των Παλαιστινίων στην Ιορδανία και την Αίγυπτο, αν και πολιτικά προκλητική, είναι...

«Αποσκότησόν μου»

Οι δείκτες στο σύγχρονο χρηματιστήριο αξιών τόσο της ελληνικής Πολιτείας όσο και της κοινωνίας είναι πασιφανές πως μέρα με...

Η γκλαμουριά της ξεφτίλας

Όλοι οι άνθρωποι στη διάρκεια της ζωής μας θα νιώσουμε με τον δικό μας τρόπο δυο ανάγκες να χτυπούν...

H «αποθεσμοποίηση» και η τραγωδία των Τεμπών

Η τραγωδία των Τεμπών θέτει ερωτήματα ηθικοπολιτικά και αξιολογικά. Λειτουργούν οι θεσμοί με γνώμονα τη ρύθμιση των κοινωνικών σχέσεων...