Η ρίζα της αμφισβήτησης

Του Μανώλη Κοττάκη

Για τις τεκτονικές αλλαγές που συμβαίνουν στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας τα έχουμε γράψει κατ’ επανάληψιν. Η τελευταία δημοσκόπηση της MRB έδειξε το κυβερνών κόμμα στο 27,9 % και τα τρία κόμματα που βρίσκονται στα δεξιά της, την Ελληνική Λύση, τη Φωνή Λογικής και τη ΝΙΚΗ στο 21%. 27-21 είναι το σκορ. Η παράταξη έχει οριστικά διασπαστεί στη βάση, ασχέτως του αν απέναντι στη Νέα Δημοκρατία δεν βρίσκεται ένας ενιαίος πόλος. Είναι ήδη ιστορικό γεγονός ότι η Ν.Δ. έχει τρία ισχυρά κόμματα στα δεξιά της, σε συνθήκες πολιτικής ομαλότητας. Μεταπολιτευτικά, με εξαίρεση τη θυελλώδη εποχή των Μνημονίων, όταν είχε τρία (Δημοκρατική Συμμαχία, ΑΝ.ΕΛ., Χρυσή Αυγή), από δεξιά είχε πάντα μόνο ένα. Την Εθνική Παράταξη του Θεοτόκη, την ΕΠΕΝ του Δημητριάδη, την Πολιτική Άνοιξη του Σαμαρά, τον ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη, το βραχύβιο κόμμα Αβραμόπουλου. Μοναδικό το κατόρθωμα του κυρίου πρωθυπουργού η διάσπαση της κοινωνικής βάσης της Ν.Δ. Θα καταχωριστεί στο βιογραφικό του.

Τεκτονικές αλλαγές που δεν έχουν αναλυθεί επαρκώς, όμως, συμβαίνουν και στην Κεντροαριστερά. Όπου, ενώ όλοι έχουν τον νου τους στο ποιος από τις παλαιές δυνάμεις θα ηγηθεί αυτής, το ΠΑΣΟΚ. ή ο ΣΥΡΙΖΑ, ο Ανδρουλάκης ή ο Τσίπρας, νέες δυνάμεις άρχισαν δειλά δειλά να αναδύονται και να απειλούν πρωτοκαθεδρίες, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον.

Η τελευταία μέτρηση της εταιρίας του Δημήτρη Μαύρου ανέδειξε πρώτη σε δημοτικότητα τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και δεύτερο τον Δημήτρη Κουτσούμπα. Έδειξε επίσης την Πλεύση Ελευθερίας σε ποσοστά άνω του 7,5%, να απέχει μια αναπνοή από τον ΣΥΡΙΖΑ του 8,9%. Έδειξαν επίσης ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου «κλέβει» ψηφοφόρους, εκτός από το ΠΑΣΟΚ, τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά, ακόμη ακόμη και από αυτή τη Νέα Δημοκρατία! Στον πίνακα των μετακινήσεων ψηφοφόρων εμφανίζεται να έχει εισροές της τάξης του 2,9% από τη… Νέα Δημοκρατία.

Οι αριθμοί αυτή είναι ενδεικτικοί. Μπορεί αύριο να αλλάξουν. Δείχνουν σήμερα όμως μία τάση. Όποιος δεν μένει σιωπηρός μπροστά σε όλα όσα τραγικά συμβαίνουν στην πατρίδα μας και ανεβάζει τη φωνή στη Βουλή κόβει εισιτήρια. Ακόμη και με κλειστό μικρόφωνο.

Η Κωνσταντοπούλου, ανεξάρτητα από τις συμπάθειες ή τις αντιπάθειες που τη συνοδεύουν, κόβει. Κόβει, διότι το ΠΑΣΟΚ είναι αφόρητα συστημικό και έχει φοβική ηγεσία. Κόβει, διότι ο ΣΥΡΙΖΑ και η Νέα Αριστερά είναι αφόρητα συστημικοί και ευγενικοί. Οι αρχηγοί τους θα μπορούσαν να είναι κάλλιστα μητροπολίτες παρά κομματικοί ηγέτες. Κόβει, διότι έχει αρχίσει να γίνεται κοινή πεποίθηση πλέον ότι το ΚΚΕ εξυπηρετείται από την παραμονή της κυβέρνησης Μητσοτάκη στην εξουσία, καθώς έως τώρα η δράση της συνέτριβε την υπόλοιπη -μισητή σε αυτό- Αριστερά. Ακόμη και την προηγούμενη εβδομάδα τα έντυπά του προσπαθούσαν να στρέψουν την προσοχή στα «άλλα Τέμπη της καθημερινότητας», που είναι βεβαίως υπαρκτά, για να μην επικεντρώνονται στα πραγματικά Τέμπη, στο μεγάλο σκάνδαλο. Θυμίζουμε ότι η κυβέρνηση έκανε αποδεκτή την πρόταση του ΚΚΕ για την εξεταστική επιτροπή πριν από δύο χρόνια, όταν πιεζόταν από όλη την κοινωνία για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής. Μόνο στα εθνικά θέματα έχει κάνει ουσιαστική κριτική ο Κουτσούμπας – εκεί, μάλιστα, του βγάζουμε το καπέλο.

Τίποτε λοιπόν δεν μένει και δεν περνά απαρατήρητο στον κόσμο της Κεντροαριστεράς, όπου αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μεγάλη εξέλιξη μια τεράστια ανακατανομή δυνάμεων. Οι ηγεσίες της επιμένουν να αμφισβητούν την κυβέρνηση με κλασικούς κοινοβουλευτικούς τρόπους κλειστού δωματίου, όπως οι προτάσεις μορφής, οι οποίες εξυπηρετούν κατά βάση το Μέγαρο Μαξίμου να συσπειρώσει την Κοινοβουλευτική του Ομάδα, ενώ η συγκυρία, όπως φάνηκε από τις μεγάλες διαδηλώσεις, απαιτεί εκτόνωση, διαμαρτυρία, ξέσπασμα. Είμαι βέβαιος ότι κάποιες από τις ηγεσίες της Αριστεράς θα ενοχληθούν από το σημείωμα αυτό, που καταγράφει τις συνέπειες που έχει το να είναι κανείς «συνοδοιπόρος». Και θα μας επιτεθούν. Μας είναι αδιάφορο. Αποστολή δική μας είναι να περιγράφουμε ό,τι βλέπουμε. Κι αυτό που βλέπουμε είναι μια διπλή ανακατανομή δυνάμεων σε δύο παραδοσιακούς άξονες της ελληνικής πολιτικής ζωής, στην Κεντροδεξιά και την Κεντροαριστερά. Στην Κεντροδεξιά με το 21% των δεξιών κομμάτων και την Κεντροαριστερά με τις αναδυόμενες αντισυστημικές δυνάμεις, οι οποίες υποστηρίζονται από πολίτες που βαρέθηκαν την αντιπολίτευση του λαπά και των λαπάδων. Την αντιπολίτευση των σκοπιμοτήτων και των βολικών προτεραιοτήτων. Το 2025 είναι μια ιδρυτική χρονιά για το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Οι ρίζες αυτού που συμβαίνει τώρα ας αναζητηθούν στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2015. Το 62%, το οποίο έλαβε τότε σε αυτό το «μαϊμού» δημοψήφισμα το «Όχι» για να παραμείνει στην καρέκλα ο Αλέξης Τσίπρας, συγκροτήθηκε κατά 35% από ψήφους της Αριστεράς στο σύνολό της και κατά 30% περίπου από διάσπαρτες ψήφους συντηρητικών ψηφοφόρων της Νέας Δημοκρατίας και των υπόλοιπων δεξιών κομμάτων. Το γεγονός ότι η επανάσταση κατεστάλη με το τρίτο Μνημόνιο και με την επαναφορά σε κυβέρνηση συνεργασίας δεν σημαίνει ότι εκείνη η ρίζα της αμφισβήτησης μαράθηκε. Αντιθέτως, φούντωσε. Πήρε, βεβαίως, μία δεκαετία, αλλά φούντωσε.

Θέλω να θυμίσω ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου, στην πρώτη της εμφάνιση σε εκλογές το 2019, έλαβε 2% και δεν μπήκε στη Βουλή, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ 32%. Σήμερα, το κόμμα της, η «άτακτη» Πλεύση Ελευθερίας, εμφανίζεται ισοδύναμο με τον «φρόνιμο» ΣΥΡΙΖΑ. Αν μη τι άλλο, θα ζήσουμε ένα ενδιαφέρον 2025.