Η δημοκρατία στην Ελλάδα το διακύβευμα των εκλογών

Του Μανώλη Κοττάκη

Το βράδυ των αμερικανικών εκλογών το τηλεοπτικό δίκτυο CNN μετέδωσε μία δημοσκόπηση υπό τύπον exit poll με την οποία υποστήριζε ότι ένα από τα βασικά κριτήρια με τα οποία ψήφισαν οι Αμερικανοί πολίτες και επέλεξαν πρόεδρο ήταν η δημοκρατία. Η υπεράσπιση της δημοκρατίας. Οι σχολιαστές του τηλεοπτικού σταθμού Σκάι στην Ελλάδα και μόνο στο άκουσμα αυτής της πληροφορίας αναθάρρησαν. Θεώρησαν ότι, αν το εκλογικό σώμα εψήφισε με το κριτήριο της δημοκρατίας, θα επωφελούνταν οι…Δημοκρατικοί. Τα πράγματα, όπως απεδείχθη, δεν ήταν ακριβώς έτσι. Στο εκλογικό σώμα της υπερδύναμης ήταν διάχυτη η εντύπωση ότι οι Δημοκρατικοί στην τετραετία της διακυβέρνησής τους υπό τον πρόεδρο Μπάιντεν εργαλειοποίησαν πλήρως τους θεσμούς και έθεσαν τη Δικαιοσύνη στην υπηρεσία τους με τελικό στόχο τον αποκλεισμό του υποψήφιου προέδρου των Ρεπουμπλικάνων από την εκλογική διαδικασία.

Όλα όσα συνέβησαν στην Αμερική μεταξύ 2019 και 2024 ήταν βασικά θέμα δημοκρατίας. Το παράδοξο μάλιστα ήταν ότι οι Δημοκρατικοί έπεσαν στην παγίδα και έθεταν το αυτό ακριβώς δίλημμα προς το εκλογικό σώμα με την ιδέα ότι κάτι τέτοιο ευνοούσε τους ίδιους και έπληττε τον «δικτάτορα» Τραμπ. Ο πρόεδρος Μπάιντεν είχε τεθεί επικεφαλής αυτής της καμπάνιας. Δεν του περνούσε καν από το μυαλό η ιδέα πως οι ψηφοφόροι θεωρούσαν επικίνδυνο για τη δημοκρατία τον ίδιο!

Η νέα αυτή ανάγνωση από την πλειονότητα του εκλογικού σώματος στην Αμερική, ότι εδώ το διακύβευμα είναι η δημοκρατία και η προστασία των θεσμών της που ετέθησαν σε κίνδυνο από τους Δημοκρατικούς, είχε ως αποτέλεσμα την εντυπωσιακή αύξηση της συμμετοχής των συντηρητικών ψηφοφόρων στις εκλογές. Με ελληνικούς όρους, σηκώθηκαν από τον καναπέ. Αν και επιφυλακτικοί, οι πολίτες αυτοί έφθασαν να χρησιμοποιήσουν και την επιστολική ψήφο παρότι λίγες μέρες πριν από τις εκλογές το 40% του αμερικανικού λαού πίστευε ακράδαντα ότι οι εκλογές του 2019 νοθεύτηκαν. Εκατομμύρια επιστολικές ψήφοι υπέρ του Τραμπ θρυλείται ότι βρέθηκαν πεταμένες σε χωράφια αργότερα.

Υπενθυμίζουμε σήμερα τι συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής λίγους μήνες πριν επειδή βρίσκουμε εντυπωσιακές ομοιότητες με ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα. Η υπόθεση των Τεμπών απεδείχθη πως είναι η θρυαλλίδα των εξελίξεων καθώς έβγαλε 1 εκατομμύριο πολίτες στους δρόμους όταν το κυρίαρχο σύστημα είχε αφεθεί να πιστέψει ότι το πεζοδρόμιο στην πατρίδα μας είναι πλέον παρελθόν και ότι ο κόσμος έχει παραιτηθεί από κάθε διεκδίκηση. Απεδείχθη θρυαλλίδα γιατί απειλεί την κοινοβουλευτική πλειοψηφία με πτώση και την εξωθεί σε ακόμα πιο σπασμωδικές πράξεις συγκάλυψης. Απεδείχθη θρυαλλίδα γιατί στην υπόθεση αυτή συμπυκνώνονται όλες οι παθογένειες της αρχιτεκτονικής του πολιτικού μας συστήματος μετά τη Μεταπολίτευση: το Κοινοβούλιο αρνείτο μέχρι την περασμένη εβδομάδα να ελέγξει τον εαυτό του. Τα μέσα ενημέρωσης κάλυπταν την κυβέρνηση και έθαβαν διαρκώς το θέμα. Το περίφημο ηχητικό «δεν έχουμε οξυγόνο» προσεφέρθη σε όλα τα κανάλια από τους συγγενείς των θυμάτων για μετάδοση και όλα έδωσαν αρνητική απάντηση. Η Δικαιοσύνη ολιγωρεί από την πρώτη στιγμή που θα έπρεπε να είχε η ίδια αναλάβει την έρευνα στον χώρο του δυστυχήματος και ελέγχεται για σειρά αμελειών και αργοποριών. Το κράτος καταστρέφει τις αποδείξεις με τα στιγμιότυπα και τα ηχογραφημένα ντοκουμέντα από τους σταθμούς της Θεσσαλονίκης, της Λάρισας και τα κεντρικά γραφεία του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος. Ο πρωθυπουργός υποστήριξε σε τηλεοπτική του συνέντευξη στον Σταύρο Θεοδωράκη ότι η εμπορική αμαξοστοιχία δεν μετέφερε παράνομο φορτίο, ενώ σήμερα τα πορίσματα των εμπειρογνωμόνων αλλά και το επερχόμενο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου τον διαψεύδουν πανηγυρικά.

Τι είναι λοιπόν τα Τέμπη; Η παρακμή της δημοκρατίας μας σε περίληψη. Με τη διαφορά ότι ο κόσμος, συζητώντας στα καφενεία και στις παρέες σιωπηρά τι έχει συμβεί αυτά τα δύο χρόνια, συνειδητοποίησε με τον καιρό ότι το σύστημα είναι αδίστακτο και δεν ορρωδεί προ ουδενός προκειμένου να προστατεύσει τα μέλη του, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα προσβληθούν βάναυσα σοβαροί δημοκρατικοί θεσμοί. Η κυβέρνηση στη θέα αυτής της ήρεμης δημοκρατικής λαοθάλασσας, η οποία δεν κρατούσε κόκκινες κομματικές σημαίες, δεν ήταν συριζαία και δεν καθύβρισε ονομαστικά τον πρωθυπουργό ή άλλα μέλη της κυβέρνησης (για να μπορεί η Νέα Δημοκρατία να την κατασυκοφαντήσει), πανικόβλητη έσπευσε να κάνει και με ανακοίνωση όλα όσα απέκλειε τα προηγούμενα χρόνια, όπως η σύσταση προανακριτικής. Και μάλιστα όχι όλα, αυτά που τη βολεύουν. Όταν η αλήθεια πλησιάζει τις ηγεσίες, εκείνες επιδιώκουν τη σύγχυση, τη θυσία υπουργών, ακόμα και δικών της, για να μπορέσουν να επιβιώσουν πολιτικά και να φτάσουν μέχρι την αυλή των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών τους.

«Σύγχυση = έλεγχος» αναφέρεται στην ταινία για το Watergate και για το βαθύ λαρύγγι που κάρφωσε τον πρόεδρο Νίξον στους δημοσιογράφους για τις υποκλοπές. Έχουμε την αμυδρά εντύπωση, μια και αναφερόμαστε στις Ηνωμένες Πολιτείες, ότι η κυβέρνηση της Ελλάδας βρίσκεται ακριβώς στην ίδια ρότα με την administration του Νίξον. Και εκείνη τη γλίτωσε στις προεδρικές εκλογές από τις υποκλοπές. Τις κέρδισε. Αλλά τα αμείλικτα ερωτήματα δεν σταμάτησαν ποτέ να την κυνηγούν. Και μετά τις εκλογές. Με συνέπεια κάποια στιγμή άνθρωποι που γνώριζαν τι ακριβώς έκνομο είχε συμβεί να μην αντέξουν, να επαναστατήσουν και να διοχετεύσουν στον Τύπο την αλήθεια. Η ταινία για τον Νίξον που μετέδωσε πρόσφατα η Ελληνική Τηλεόραση 3 δείχνει ότι όσο πιο πολύ προσπαθείς να αποφύγεις την αναμέτρηση με την αλήθεια τόσο πιο κοντά έρχεσαι με αυτήν και τόσο πιο πολύ αυξάνεις την πιθανότητα της προσωπικής σου συντριβής και του προσωπικού σου διασυρμού σε σύγκριση με το αν αποφάσιζες ήρεμος να αποχωρήσεις ηρέμως, επικαλούμενος απλώς προσωπικούς λόγους. Είναι οι πολιτικές συναστρίες τέτοιες, που δεν επιτρέπουν πλέον στους επίορκους να γλιτώσουν από την επιορκία τους.

Σε αυτή τη στροφή βρίσκεται η ελληνική κοινωνία. Δεν ξέρουμε ποιους υπουργούς αδύναμους κρίκους θα δώσουν βορά στο ειδικό δικαστήριο για να διασυρθούν ακόμα κι αν αυτοί αθωωθούν έπειτα από μερικά χρόνια, αλλά όσοι επιχειρήσουν να το κάνουν θα βρουν πικρή τιμωρία στις κάλπες των εθνικών εκλογών. Όπου ένα μεγάλο ποτάμι εγκαταλείπει την αποχή για να προσέλθει στις κάλπες και να τους δικάσει . Το αίτημά του θα είναι «δημοκρατία». Η επιστροφή στη δημοκρατία. Η αποκατάσταση της δημοκρατίας.

Η δημοκρατία, όπως έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, είναι η πιο επαναστατική ιδέα στον κόσμο. Εκατομμύρια Έλληνες επαναστάτες που έχουν χρόνια να ψηφίσουν θα σηκωθούν από τον καναπέ για να την υπερασπιστούν. Η δημοκρατία πρέπει να γλιτώσει από αυτή τη Νέα Δημοκρατία.