Του Κωνσταντίνου Σχοινά
Όλοι ήταν μαζί σαν ένα σώμα στους δρόμους την Κυριακή που μας πέρασε! Κι αυτό είναι το μεγάλο κέρδος και μια μεγάλη παρακαταθήκη της 26ης Ιανουαρίου 2025.
Με μια καλύτερη ματιά, όμως, θα δει κανείς ότι δεν επενδύουν όλοι με τον ίδιο ενθουσιασμό στο ενωτικό κλίμα που σηματοδότησε η μέρα. Κλίμα το οποίο επ’ ουδενί επιθυμώ να χαλάσω, αλλά οι αναγνώσεις των γεγονότων έχουν συχνά εξίσου μεγάλη σημασία με τα γεγονότα καθαυτά.
Εξηγούμαι: Αν βγείτε τώρα που μιλάμε και ρωτήσετε πέντε περαστικούς τι παρόμοιο φέρνουν στη μνήμη τους από τους αθηναϊκούς δρόμους, το πιο πιθανό είναι να λάβετε την απάντηση πως παραλληλίζουν τις συγκεντρώσεις με τη μεγάλη συγκέντρωση του 2018 για τη Μακεδονία. Και θα σας το πουν με ικανοποίηση, εκφράζοντας παράλληλα το αίσθημα μιας εθνικής υπερηφάνειας και ανάτασης, καθώς βλέπουν τον Έλληνα να δείχνει νεύρο και γερά αντανακλαστικά σε δύο μεγάλες υποθέσεις. Ωστόσο, διαβάζω σε τίτλους, για παράδειγμα, ότι οι συγκεντρώσεις ήταν «πρωτοφανείς» ή ότι «η συγκέντρωση στην Αθήνα δεν είχε προηγούμενο τα τελευταία 14 χρόνια». Δυστυχώς για μια -όχι μικρή- μειοψηφία η Μακεδονία δεν είναι «πρόβλημα» όσο τα Τέμπη ή, ακόμα χειρότερα, είναι ένα πρόβλημα για λίγους, είτε αυτοί οι λίγοι λέγονται Βορειοελλαδίτες είτε Θεσσαλονικείς είτε ακροδεξιοί είτε… μακεδονομάχοι. Τι κι αν δεν ήταν το περιθώριο στους δρόμους, αλλά ολόκληρες πόλεις και χωριά.
Στο ίδιο μήκος κύματος αξίζει να θυμηθούμε ότι με παρόμοιο τρόπο αντιμετωπίζονται και τα δακρυγόνα της Αστυνομίας. Μεγάλες μερίδες συμπολιτών μας θυμούνται πολλές και διάφορες περιπτώσεις ρίψης, αλλά σπανίως θα σου αναφέρουν τα γεγονότα του 2018. Κι όμως, τότε δεν ήταν καν μια υπόθεση λίγων λεπτών σε ένα περιορισμένο τμήμα της πορείας στο οποίο ξαφνικά εμφανίστηκαν… μπαχαλάκηδες. Τη μέρα υπογραφής της Συμφωνίας των Πρεσπών στη Θεσσαλονίκη τα δακρυγόνα έσκαγαν με συχνότητα… αναστάσιμων βαρελότων ήδη από πολύ νωρίς. Ακόμα ο κόσμος μιλάει για μεγάλο ξεστοκάρισμα από τις αποθήκες των ΜΑΤ και όχι για απλή χρήση χημικών. Ξεκίνησαν από την Εγνατία και τα χημικά σύννεφα καπνού κατευθύνονταν προς το Σέιχ Σου μόνο χάρη στη θαλάσσια αύρα που έπνεε. Ειδάλλως, εάν έπαιρναν την αντίθετη κατεύθυνση προς την παραλία, όπου διαδηλωτές ήδη ανακατεύονταν με απλούς περιπατητές, πιθανόν να είχαν αφήσει πίσω τους σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα.
Τελικά, αν και στον δρόμο την Κυριακή βρίσκονταν οι πάντες, μήπως μερικοί προσπάθησαν να φανούν περισσότερο και να το παρουσιάσουν για δικό τους έργο; Στις πόλεις της περιφέρειας οι συγκεντρώσεις, όπως τις αποτύπωσε ο φωτογραφικός φακός, φαίνονται εξαιρετικά «αχρωμάτιστες». Στις μεγάλες πόλεις, πάλι, δεν έλειψαν κάποιες σημαίες εδώ, κάποιες σημαίες εκεί. Όχι γαλανόλευκες, πάντως.
Κάποιοι δεν παρέλειψαν να σχολιάσουν και το εξής. Μερικά πανό, δηλαδή, που έριχναν την ευθύνη στον καπιταλισμό και στα κέρδη. Δεν είναι παντελώς αδικαιολόγητη ή ανεξήγητη η θέση τους. Πάντως, στις μέρες μας δεν μπορείς να περιγράψεις και με σιγουριά ποιος είναι ποιος και τι είναι τι. Όταν λέμε καπιταλισμός, εννοούμε ελεύθερη οικονομία ή τα ολιγοπώλια και τα καρτέλ που βουλιάζουν στις αθέμιτες συναλλαγές με το κράτος; Οι Ιταλοί που εμπλέχθηκαν στα του σιδηροδρόμου μας είναι επιχειρηματίες ή χώθηκαν εδώ για λόγους γεωπολιτικούς, μόνο και μόνο για να μην προλάβουν να βάλουν χέρι στον ελληνικό σιδηρόδρομο οι Κινέζοι, όπως λέει μια άποψη; Και κατ’ επέκταση, αυτοί τουλάχιστον ούτε καν ασχολήθηκαν με την αύξηση της κερδοφορίας, όπως μαρτυρούν και οι απειροελάχιστες κινήσεις εκσυγχρονισμού που έκαναν στο δικό τους κομμάτι;
Τα τελευταία ερωτήματα ίσως παραείναι δύσκολα τέτοιες ώρες, αλλά καλό θα ήταν να είμαστε ακόμα πιο ενωμένοι από όσο φάνηκε την Κυριακή, για να αρχίσουν να φανερώνονται οι απαντήσεις.