Η ευρωπαϊκή απάντηση στις απειλές του Ντόναλντ Τραμπ

Οι κινήσεις των Βρυξελλών στον εμπορικό πόλεμο που ετοιμάζει εναντίον τους ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ

Από τη Μαρία Δεναξά

Με τον Αμερικανό πρόεδρο να απειλεί συνεχώς με εμπορικό πόλεμο και την επιβολή πρόσθετων τελωνειακών δασμών, η παρακμάζουσα Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να λειτουργήσει αντισταθμιστικά, καθώς πρόσθετοι φόροι στις ευρωπαϊκές εξαγωγές της τάξης του 10 ή 20%, για παράδειγμα, θα μεταφράζονταν άμεσα σε απώλεια πλούτου για πάρα πολλές ευρωπαϊκές εταιρίες, οι χώρες των οποίων βρίσκονται στη δίνη της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης.

Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν πως, αν ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ κάνει πράξη τις απειλές του, τότε θα μπορούσε να χαθεί έως  1% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. Αυτό το ποσοστό μπορεί να μη φαίνεται μεγάλο, αλλά στην πραγματικότητα είναι τεράστιο ως ποσοστό του ευρωπαϊκού πλούτου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες χώρες της Ε.Ε. είναι πιο ευάλωτες, αυτές θα επηρεαστούν πολύ περισσότερο σε σχέση με άλλες, ανάλογα με τα προϊόντα που ο Αμερικανός πρόεδρος θα αποφασίσει να φορολογήσει.

Αν, για παράδειγμα, αποφασίσει να αυξήσει τους δασμούς στην ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, τότε θα τιμωρήσει τη Γερμανία, την Ιταλία και τη Γαλλία. Αν επιπλέον επιβάλει φορολογικές επιβαρύνσεις στα κρασιά και τα αλκοολούχα ποτά, τότε θα τιμωρήσει διπλά τις γαλλικές εξαγωγές.

Ενημερωτικά, οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχονται σε 1,5 τρισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, που αντιστοιχεί στο 30% του παγκόσμιου εμπορίου. Ένας τεράστιος αριθμός ευρωπαϊκών υλικών, συστατικών ή εξαρτημάτων εμπεριέχονται μέσα σε αμερικανικά προϊόντα και, αντιστοίχως, αμερικανικά υλικά σε ευρωπαϊκά προϊόντα.

Έτσι, εταιρίες και βιομηχανίες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού φοβούνται τις αλυσιδωτές συνέπειες ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης, που επί της ουσίας θα πλήξει και τις δύο επικράτειες.

Στάση αναμονής στην Ε.Ε.

Στις Βρυξέλλες οι ευρωπαϊκές Αρχές τηρούν στάση αναμονής. Έχουν υιοθετήσει μια ιδιαίτερα προσεκτική στρατηγική, επιλέγοντας να μην αντιδρούν υπερβολικά σε όλες τις δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου, που για την ώρα είναι μόνο απειλές. Γνωρίζουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πολύ προκλητικός στις διαπραγματεύσεις. Αρχίζει σκοπίμως από μια πολύ υψηλή διαπραγματευτική βάση, ώστε να επιτύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τα συμφέροντα της χώρας του.

Θίγοντας το ζήτημα πρόσφατα πρώτη φορά, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαμήνυσε ότι θα είναι «ρεαλίστρια» στις συζητήσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά «η Ευρώπη δεν πρόκειται να παραιτηθεί από την προστασία των συμφερόντων και των αξιών της προκειμένου να διαπραγματευτεί».

Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπενθύμισε, επίσης, τον μεγάλο βαθμό στον οποίο οι δύο οικονομίες είναι αλληλοεξαρτώμενες. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η Ευρώπη επιτρέπει σιγά σιγά στον εαυτό της να γίνει πιο επιθετική στον επερχόμενο «διάλογο» με τον Ντόναλντ Τραμπ, στον οποίο θα επισημανθεί πως «αν οι Βρυξέλλες θέσουν σε εφαρμογή τα ίδια μέτρα που θέλει να εφαρμόσει εκείνος, αυτό θα τιμωρούσε εκτός από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και τις αμερικανικές εταιρίες».

Το ενδιαφέρον είναι ότι οι ευρωπαϊκές Αρχές σκοπεύουν να τοποθετηθούν ως ίσο προς ίσο απέναντι στις αμερικανικές απειλές, υπογραμμίζοντας πως «αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες γίνονται πιο επιφυλακτικές και υιοθετούν τον προστατευτισμό, τότε και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα προσπαθήσει να ενισχύσει τις συνεργασίες της με άλλες δυνάμεις του πλανήτη», όπως με τις χώρες εκείνες που έπεσαν θύματα της δασμολογικής πολιτικής του Τραμπ, όπως είναι ο Καναδάς και το Μεξικό.

Μάλιστα, η Ε.Ε. μόλις δημιούργησε μια εμπορική εταιρική σχέση με το Μεξικό και σκοπεύει να κάνει το ίδιο με την Ινδία, την οποία θα επισκεφθεί σύντομα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Την ίδια ώρα μέσα στα σχέδια των Ευρωπαίων είναι η επανεκκίνηση των συζητήσεων με πολλές χώρες της Αφρικής, της Ασίας – Ειρηνικού, της Λατινικής Αμερικής και της Mercosur, καθώς αρκετές από αυτές είναι απογοητευμένες με τα νέα αμερικανικά δεδομένα.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ρίχνει «γέφυρες» στην Κίνα 

Τα τελευταία χρόνια η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και γενικότερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχαν διαμορφώσει την ευρωπαϊκή πολιτική των εξωτερικών εμπορικών συναλλαγών της Ε.Ε. σε συνδυασμό και με βάση τη σταθερότητα των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία είχε πολύ ισχυρούς και ιδιαίτερους δεσμούς με την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήταν πολύ αυστηρή απέναντι στην Κίνα, αλλά όχι με την Ευρώπη. Την ίδια ώρα οι Ηνωμένες Πολιτείες περίμεναν από τους Ευρωπαίους εταίρους τους να κάνουν το ίδιο, να τις ακολουθήσουν δηλαδή στον περιορισμό του εμπορίου με την Κίνα.

Και τώρα αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι η Φον ντερ Λάιεν για πρώτη φορά είναι πολύ πιο διαλλακτική, λέγοντας ότι είναι καιρός «να προσπαθήσουμε να επανεφεύρουμε τη συνεργασία μας με τις κινεζικές Αρχές».

Βασικά, επιθυμία των Ευρωπαίων φέρεται ότι είναι να αφεθούν στην άκρη τα προβλήματα του παρελθόντος και να γίνουν από κοινού συμβιβασμοί. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε την τάση να διεξάγει επικριτικές έρευνες για την υπερβάλλουσα παραγωγική ικανότητα των Κινέζων, ώστε να εμποδίσει την ασιατική χώρα να συνεχίσει να εξάγει υπερβολικά επιδοτούμενα ηλεκτρικά οχήματα στην Ευρώπη. Έτσι, όσον αφορά αυτό το θέμα έλαβε αυστηρότερα μέτρα κατά του Πεκίνου.

Ωστόσο τώρα, πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια, βλέπουμε τη διάθεση των Ευρωπαίων να αυξήσουν τις εμπορικές συμφωνίες και συνεργασίες τους με την Κίνα. Και αυτό είναι μια πραγματική μεταστροφή στον τρόπο με τον οποίο οι Βρυξέλλες βλέπουν και εκφράζονται για το Πεκίνο.

Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»