Του Δημήτρη Γαρούφα*
Στη χώρα μας δυστυχώς λείπουν ο διάλογος και η αντιπαράθεση με επιχειρήματα, ενώ από τον πολιτικό κόσμο δεν προβάλλεται κάποιο ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης της χώρας, ούτε καν συζήτηση για την Ευρώπη που θέλουμε, αλλά υπάρχει καθημερινή σκιαμαχία για θέματα μικροπολιτικής, για το αν ο Μητσοτάκης εννοούσε κάτι διαφορετικό από αυτό που είπε, για το τι είπε ο Πολάκης ή ο Γεωργιάδης.
Αν κάποιος από τρίτη χώρα παρακολουθούσε όσα λέγονται την περίοδο αυτή στην Ελλάδα, μάλλον θα πίστευε ότι η Ελλάδα δεν έχει σοβαρά προβλήματα και γι’ αυτό οι πολιτικοί της ασχολούνται με θέματα μικροπολιτικής, τα οποία ανάγουν σε μεγάλα θέματα με στόχο πόλωση του πολιτικού κλίματος, ενώ ελάχιστα μιλούν π.χ. για το Δημογραφικό, για το Μεταναστευτικό ή για το πρόβλημα με την Τουρκία. Βέβαια, κάποιοι «κακεντρεχείς» λένε ότι την πολιτική στα μεγάλα θέματα την υπαγορεύουν οι δανειστές και απλώς αφήνουν τους Έλληνες πολιτικούς να ασχολούνται με θέματα μικροπολιτικής. Γεγονός είναι όμως ότι οι πολίτες αδιαφορούν για όλα αυτά, γι’ αυτό και η αποχή σε βουλευτικές εκλογές ξεπερνά και το 60%, γιατί οι πολλαπλά απογοητευμένοι πολίτες είναι επιφυλακτικοί και δεν φανατίζονται.
Η οδυνηρή αλήθεια είναι όμως ότι η χώρα αντιμετωπίζει πολλαπλά και σοβαρά προβλήματα. Δεν αναφέρομαι μόνο στο θέμα της πολυπόθητης ανάπτυξης που διαχρονικά ακούγεται μόνο ως σύνθημα στην Ελλάδα, ούτε στο θέμα της ανεργίας και της εξόδου από τη χώρα των νέων που αναζητούν καλύτερη τύχη στο εξωτερικό. Αναφέρομαι στα εθνικά μας θέματα που όποιο λάθος γίνει δεν διορθώνεται γιατί η διόρθωση δεν εξαρτάται μόνο από μας, και δυστυχώς ακούγεται «η μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων», όπως έλεγε ο ποιητής, με τα οποία μάλλον παρεμπιπτόντως ασχολούμαστε. Η επιθετικότητα της Τουρκίας εκδηλώνεται καθημερινά με προκλητικό τρόπο, μιλώντας σχεδόν καθημερινά για τη «Γαλάζια Πατρίδα», ζητώντας πλέον πέρα από τα θέματα ΑΟΖ και «αποστρατιωτικοποίησης» των νησιών του Αιγαίου και θέτοντας σχεδόν ευθέως θέμα συνεκμετάλλευσης του πετρελαίου – φυσικού αερίου που υπάρχει στο Αιγαίο και στοχεύει πλέον μακροπρόθεσμα σε δορυφοροποίηση τη Ελλάδας. Υπάρχει βεβαίως ο άξονας Ελλάδας- Κύπρου – Ισραήλ – Αιγύπτου, με τις ΗΠΑ από πίσω, αλλά αυτό δεν αρκεί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση-αποτροπή του τουρκικού κινδύνου, γιατί τα συμφέροντα των ΗΠΑ μπορούν να αλλάξουν αύριο και να αλλάξει και η πολιτική της. Δεν αρκεί ούτε η εκδηλωθείσα ήδη με το θέμα της κυπριακής ΑΟΖ ευρωπαϊκή συμπαράσταση, γιατί στην πράξη σε κάποιον βαθμό αποτελεί μόνο ευχολόγιο. Γι’ αυτό χρειάζεται να υπάρχει, πέρα από «καλές συμμαχίες», και δική μας ισχυρή αποτρεπτική δύναμη που θα αποθαρρύνει την επιθετικότητα της Τουρκίας.
Επισημαίνω, επίσης, ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αντιμετωπίζει πιο αποτελεσματικά την Τουρκία έχοντας στο πλευρό της τις άλλες βαλκανικές χώρες. Ήδη με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μετά το 1989 δόθηκε η δυνατότητα να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στα Βαλκάνια με αντανακλαστικά αναβαθμισμένο ρόλο και στην Ε.Ε. αλλά και με αναβαθμισμένη την αποτρεπτική ισχύ έναντι της Τουρκίας. Στα χρόνια που πέρασαν υπήρξε ισχυρή ελληνική επενδυτική οικονομική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, που, αν συνοδευόταν και από πολιτιστική, θα έφερνε πλούσιους καρπούς. Αλλά δυστυχώς και αυτά τα οικονομικά ερείσματα που δημιούργησε η χώρα μας στην ευρύτερη βαλκανική περιοχή τα εγκαταλείπουμε με εντολές των δανειστών (έτσι πουλήθηκαν οι θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στις βαλκανικές χώρες) και δυστυχώς το κενό που αφήνουμε εμείς το καλύπτει επιμελώς η Τουρκία που υποκινεί σε κάποιον βαθμό τους γείτονες να προκαλούν προβλήματα στην Ελλάδα. Από αυτή τη στήλη δεν μπορούμε να πούμε περισσότερα, απλώς υπενθυμίζω ότι πρώην πρωθυπουργός της Αλβανίας (ο Μπερίσα) παλιότερα κατηγόρησε τον νυν πρωθυπουργό της Αλβανίας για πολιτική που εξυπηρετεί τα συμφέροντα άλλης χώρας (εννοώντας την Τουρκία), ενώ όσοι παρακολουθούν τις βαλκανικές εξελίξεις βλέπουν ενδείξεις μελλοντικών προβλημάτων αν η Ελλάδα δεν πάρει κάποιες πρωτοβουλίες προλαβαίνοντας τα γεγονότα.
Τελειώνοντας, υπενθυμίζω τους στίχους του Καβάφη, ότι δηλαδή «έρχεται η μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων» αλλά «εις την οδόν έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί», και μάλλον δεν ακούει ούτε και η πλειοψηφία των ηγετών μας που περιορίζονται να σκιαμαχούν για θέματα μικροπολιτικής.
*Δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης