Η άνοδος των ακραίων ισλαμιστών στην εξουσία τη φέρνει σε νέα δυσμενή θέση, αναμένοντας διωγμούς και διαδικασίες εθνοκάθαρσης
Από τον Νικ. Σταυρουλάκι
Με το «αιμοσταγές» καθεστώς Άσαντ, την πτώση του οποίου «χαιρέτισε» η Αθήνα, οι χριστιανοί στη Συρία απολάμβαναν σε πλήρη έκταση ελευθερίες, ενώ το Πατριαρχείο Αντιοχείας και η πολυπληθής ελληνορθόδοξη κοινότητα είχαν τη δυνατότητα να αναπτύσσουν απρόσκοπτα δραστηριότητες, χωρίς περιορισμούς. Η «ευτυχής» μεταβολή στη Συρία έφερε αφενός την Τουρκία στο προσκήνιο, σε θέση απόλυτου ρυθμιστή των εξελίξεων, αφετέρου τους ακραίους ισλαμιστές στην εξουσία με δορά προβάτου και τους χριστιανούς της χώρας σε νέα δυσμενή θέση, αναμένοντας διωγμούς και διαδικασίες εθνοκάθαρσης.
Ωραία συχαρίκια! Όμορφη διπλωματία, ισορροπημένη, εύλογη. Διπλωματία του περιθωρίου. «Να ‘ναι η σφαίρα από φελλό και από πίσω απ’ το βουνό και να μη με ‘βρει κιόλα», που λένε στα Επτάνησα. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε με τον Πατριάρχη Αντιοχείας, Ιωάννη Ι, και τον διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα θα υποστηρίξει το Πατριαρχείο στην κρίσιμη περίοδο που θα διέλθει. Πώς θα γίνει αυτό με την Ελλάδα απούσα και την Τουρκία… κέρβερο;
Την ίδια ώρα, σύσσωμη η ηγεσία των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών (ΜΙΤ κ.λπ.), που συνέβαλαν στην ανατροπή του Άσαντ, και η πολιτική ηγεσία του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών βρέθηκαν σε 24 ώρες στη Δαμασκό, ενώ η άμυαλη Ευρώπη της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιχαίρει για δεύτερη φορά που πιάνεται κορόιδο. Πρώτα στην περίπτωση της Ουκρανίας, όπου έπεσε στην παγίδα των ΗΠΑ -και τώρα, επί ημερών Τραμπ, θα κάνει πόλεμο μόνη της με τη Ρωσία-, και τώρα στην περίπτωση της Συρίας, καθώς προσκυνά την Άγκυρα να δείξει έλεος στη χώρα.
Και στη μέση οι χριστιανοί της Συρίας, που θα καθηλωθούν -στην κυριολεξία- από το φιλεύσπλαχνο για την ώρα πρόσωπο των τουρκοκινούμενων τζιχαντιστών. Κάθε ημέρα που περνά αποδεικνύει καθαρά ποια χώρα συνέβαλε καθοριστικά στην κατάρρευση του συριακού κράτους και ποια θα επωφεληθεί από αυτήν. Η ίδια χώρα… Η Τουρκία του Τ. Ερντογάν έχει αφήσει πίσω της χιλιόμετρα την Αθήνα των «μηνυμάτων ειρήνης» και των ήρεμων νερών στο Αιγαίο, κι ας την πουν και… μειοδότη.
Ο νέος ηγέτης, επικεφαλής της οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), Αλ Τζολάνι, που επικράτησε στη Συρία, δήλωσε ήδη ότι «η Τουρκία θα έχει προτεραιότητα στην ανοικοδόμηση της χώρας» και ότι «η νίκη του συριακού λαού είναι και νίκη του τουρκικού λαού» (sic). Ήδη το περιβάλλον άλλαξε άρδην στη Συρία για τους χριστιανικούς πληθυσμούς, που αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονότητα στη χώρα.
Οι χριστιανοί της Συρίας αποτελούν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 10% του πληθυσμού της. Η Εκκλησία με τα περισσότερα μέλη είναι η Ανατολική Ορθόδοξη. Η Συρία υπάγεται στο Πατριαρχείο Αντιοχείας – ο πλήρης τίτλος του είναι Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο της Μεγάλης Θεουπόλεως Αντιοχείας και πάσης Ανατολής. Στους κόλπους του διακονούνται οι αραβόφωνοι χριστιανικοί πληθυσμοί της Μέσης Ανατολής, αλλά και ελληνόφωνοι Άραβες, ακόμα και Έλληνες που ζουν στην περιοχή.
Δύο Πατριαρχεία
Το Βατικανό δεν απουσιάζει από τη Συρία. Δεύτερη σε αριθμό πιστών είναι η Μελχιτική Ελληνική Καθολική Εκκλησία, μία από τις 14 Ανατολικές Καθολικές Εκκλησίες, και βρίσκεται σε πλήρη κοινωνία με την Αγία Έδρα στην Ρώμη, ως μέρος της παγκόσμιας Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Οι μελχίτες είναι καθολικοί που ακολουθούν τον βυζαντινό λειτουργικό τύπο – η γνωστή ουνία, μέσω της οποίας το Βατικανό επιχειρεί από αιώνες να διεμβολίσει την Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία. Στο ποίμνιό της περιλαμβάνονται μεσογειακής (λεβαντίνικης), αλλά και ελληνικής καταγωγής πιστοί. Η Αντιόχεια, πρώην τμήμα της Συρίας και έπειτα της Τουρκίας, βρίσκεται στη νότια πλευρά της Τουρκίας, η οποία τεχνηέντως «κατέχει» δύο ορθόδοξα Πατριαρχεία στο έδαφός της, το Οικουμενικό Κωνσταντινουπόλεως και το Παλαίφατο Πατριαρχείο Αντιοχείας.
Στη Συρία επίσης υπάρχει σημαντική προτεσταντική και «καθαρή» ρωμαιοκαθολική μειονότητα. Η πόλη με τους περισσότερους χριστιανούς στη Συρία είναι το Χαλέπι, πρώτος στόχος των τζιχαντιστών στην τελική επίθεση κατά της Δαμασκού του Άσαντ. Δεν είναι τυχαίο ότι το Ισλάμ κυριαρχεί σταδιακά και επεκτείνεται πάνω σε χριστιανικά εδάφη, υπό την έννοια ότι σε αυτά τα χώματα ζουν από αιώνες Έλληνες, ελληνόφωνοι, αυτοπροσδιοριζόμενοι ως Ρωμιοί.
Ραγδαία μείωση των χριστιανών στη Μέση Ανατολή
Ήδη οι χριστιανικοί πληθυσμοί της ευρείας περιοχής έχουν υποστεί στη διάρκεια των αιώνων απηνείς διωγμούς και διώξεις, σε μια πορεία συνεχούς συρρίκνωσης. Κατά το τέλος της Οθωμανικής περιόδου, μεγάλο ποσοστό των Σύρων χριστιανών μετανάστευσε από τη Συρία, ειδικά μετά τις αιματηρές διώξεις που υπέστησαν, όπως οι σφαγές του 1860 και η Γενοκτονία των Ασσυρίων. Την επόμενη περίοδο, περίπου 900.000 χριστιανοί μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες ανάμεσα στο 1899 και το 1919.
Όπως αναφέρει ο Ιωάννης Μπαλτζώης, πρόεδρος του ΕΛΙΣΜΕ, το φαινόμενο της ραγδαίας μείωσης των χριστιανών στη Μέση Ανατολή δεν είναι πρόσφατο. Συμβαίνει συνεχώς τα τελευταία χρόνια, χωρίς η χριστιανική Δύση να κόπτεται. Ο Ι. Μπαλτζώης παραθέτει στατιστικά στοιχεία του δημοσιογράφου Γκάι Μπεσόρ (2015), σύμφωνα με τα οποία:
– Στο Ιράκ, οι χριστιανοί έχουν μειωθεί από 1,5 εκατομμύρια το 2003 σε 250.000.
– Στη Συρία, οι χριστιανοί έχουν μειωθεί από 1,75 εκατ. το 2010 σε 450.000.
– Στην Αίγυπτο, οι κόπτες χριστιανοί έχουν μειωθεί κατά 1,25 εκατομμύρια σε σχέση με τα 9 εκατομμύρια το 2011.
– Στον Λίβανο, οι χριστιανοί, που ανέρχονται σε 1 εκατομμύριο, ζούσαν υπό τη σκιά του σιιτικού ισλαμικού καθεστώτος που είχε εγκαθιδρύσει η Χεζμπολάχ, πριν εξαϋλωθεί από το Ισραήλ.
Ακόμα και στην Παλαιστίνη, στους Αγίους Τόπους, παρατηρείται μείωση του χριστιανικού πληθυσμού. Δυστυχώς, η εχθρότητα απέναντι στους χριστιανούς δεν παρατηρείται μόνο από την πλευρά του Ισλάμ. Ο ισραηλινός Τύπος έχει ασχοληθεί επανειλημμένα με τις επιθέσεις υπερορθόδοξων Εβραίων σε χριστιανικούς ναούς.
Σύμφωνα πάντως με πρωτογενείς πληροφορίες από την περιοχή, επίσημα -επί του παρόντος- δεν ασκείται καμία πίεση στις χριστιανικές κοινότητες, εκτός από σποραδικές ληστείες και πλιάτσικο. Στο Χαλέπι, τη μεγαλύτερη χριστιανική πόλη της Συρίας, τελούνται οι θείες λειτουργίες κανονικά. Γενικά, ωστόσο, έγινε γνωστό πως απαγορεύτηκαν ο εορτασμός των Χριστουγέννων και όλες οι σχετικές εορταστικές εκδηλώσεις. Εάν αυτό είναι ένα πρώτο δείγμα πολιτικής, σημαίνει ότι ο παραδοσιακός εορτασμός των Χριστουγέννων στη Συρία λαμβάνει οριστικά τέλος υπό τη νέα ηγεσία των ισλαμιστών.
Δημοσιεύεται στην «κυριακάτικη δημοκρατία»