Του Σάββα Καλεντερίδη
Το Ισραήλ είναι ο μεγάλος κερδισμένος με τις εξελίξεις στη Συρία, γιατί μετά την ανατροπή του Άσαντ αποχώρησαν από την περιοχή οι Ιρανοί αξιωματικοί σύμβουλοι και χάθηκε η δυνατότητα να μεταφέρουν οπλικά συστήματα στη Χεζμπολάχ, τα οποία αποτελούσαν απειλή για την εθνική ασφάλεια του Ισραήλ. Η Χεζμπολάχ, απομονωμένη και αποκλεισμένη από ξηράς, αέρος και θαλάσσης, δεν μπορεί να απειλεί πλέον το Ισραήλ, όπως το έκανε όταν το Ιράν ήταν παρόν στη Συρία, επί Άσαντ.
Ο δεύτερος κερδισμένος είναι οι ΗΠΑ, γιατί η Ρωσία δεν μπορεί να ασκεί πλέον επιρροή στην περιοχή, ακόμα και αν διατηρήσει τις βάσεις της στη Συρία, κυρίως τη βάση στην Ταρτούς. Μετά το Ισραήλ και τις ΗΠΑ ο επόμενος κερδισμένος είναι η Τουρκία, η οποία τώρα θα προσπαθήσει να θερίσει ό,τι έσπερνε αυτά τα 13 χρόνια του πολέμου στη Συρία, χρηματοδοτώντας και εξοπλίζοντας τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως το Ισλαμικό Κράτος, η Χαγιάτ Ταχρί αλ Σαμ και ο λεγόμενος Συριακός Εθνικός Στρατός.
Η συνέντευξη του Γκολάνι στην εφημερίδα «Γενί Σαφάκ», επικοινωνιακή «ναυαρχίδα» του Ερντογάν, είναι χαρακτηριστική. Σε ένα σημείο της συνέντευξής του μάλιστα λέει ότι η Τουρκία ήταν η χώρα που άνοιξε τις πύλες της στους Σύρους πρόσφυγες κατά τη διάρκεια του 13ετούς εμφυλίου πολέμου, επισημαίνοντας ότι οι προτεραιότητες της Τουρκίας θα ληφθούν υπόψη στην ανασυγκρότηση της Συρίας: «Η Τουρκία έχει πολλές προτεραιότητες στην οικοδόμηση του νέου συριακού κράτους. Θα υπάρξουν επίσης αμοιβαίες εμπορικές σχέσεις. Εμπιστευόμαστε ότι η Τουρκία θα μεταφέρει την εμπειρία της για την οικονομική ανάπτυξη της Συρίας. Θα διατηρήσουμε τους κοινωνικούς δεσμούς. Θα μοιραστούμε τις κοινές μας στιγμές με αγάπη και ειλικρίνεια… Η επανάσταση πέτυχε, και αυτή η νίκη δεν είναι μόνο νίκη του συριακού λαού αλλά και του τουρκικού λαού».
Άρα, αυτό που πρέπει να περιμένουμε είναι ότι η Τουρκία θα επιχειρήσει να έχει κέρδη μέσω της ανοικοδόμησης της χώρας και με λεφτά της Ε.Ε. και του ΟΗΕ, μέσω της νέας οργάνωσης και εξοπλισμού των κατεστραμμένων ενόπλων δυνάμεων της Συρίας, μέσω του αγωγού φυσικού αερίου που θα ξεκινά από το Κατάρ και μέσω Σαουδικής Αραβίας, Ιορδανίας, Συρίας και Τουρκίας θα μεταφέρει καταριανό φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
Όμως υπάρχει και ένα άλλο θέμα, που άπτεται των συμφερόντων της Κύπρου και της Ελλάδας, και αυτό είναι το ενδεχόμενο η Τουρκία να επιδιώξει να υπογράψει συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ – υφαλοκρηπίδας με τη Συρία, κατά τα πρότυπα του τουρκολιβυκού μνημονίου. Μια τέτοια εξέλιξη θα έχει καταστροφικές συνέπειες για τον Ελληνισμό, αφού εκτός από την κλοπή της κυπριακής ΑΟΖ, η Τουρκία με τη συμφωνία αυτή θα έχει να επιδεικνύει και να επικαλείται δύο συμφωνίες οριοθέτησης με εφαρμογή διεθνούς δικαίου αλά τούρκα και όχι με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Ας ελπίσουμε το ΥΠΕΞ, που είναι κατά της «ακινησίας» στα ελληνοτουρκικά, να αναλογιστεί το λάθος που διέπραξε μη οριοθετώντας ΑΟΖ – υφαλοκρηπίδα με την Κυπριακή Δημοκρατία. Όμως ποτέ δεν είναι αργά.
Η Τουρκία προσδοκά πολλά κέρδη από την ανατροπή του Άσαντ και έχει ανομολόγητο στόχο να κυβερνά η ίδια τη Συρία, μέσω παρένθετων προσώπων. Όμως τα κέρδη αυτά μπορεί να υπονομευθούν από την πορεία του Κουρδικού και συγκεκριμένα από την επιβίωση του κουρδικού κράτους που λειτουργεί de facto στη ΒΑ Συρία, ανατολικά του Ευφράτη, με την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Η Τουρκία θεωρεί μια τέτοια εξέλιξη μείζονα απειλή για την ασφάλειά της, αφού ένα δεύτερο κουρδικό κράτος στα σύνορά της, ύστερα από αυτό του Β. Ιράκ, φέρνει πιο κοντά την ίδρυση του τρίτου και του τέταρτου αυτόνομου κουρδικού κράτους στο Ιράν και την Τουρκία, χωρίς να είναι σίγουρο πιο θα προηγηθεί. Γι’ αυτό η Τουρκία έχει κάνει όλες τις απαραίτητες επιχειρησιακές προετοιμασίες και προσπαθεί να εισβάλει στη Ροζάβα, όπως αποκαλούν οι Κούρδοι την αυτοδιοικούμενη περιοχή τους στη ΒΑ Συρία. Όμως, ενώ ήδη έχουν αρχίσει αψιμαχίες και οι προετοιμασίες συνεχίζονται, δύο γερουσιαστές των ΗΠΑ, ο δημοκρατικός Κρις βαν Χόλεν και ο ρεπουμπλικάνος Λίντσεϊ Γκράχαμ, απειλούν ευθέως τον Ερντογάν ότι αν επιτεθεί στους Κούρδους, μεταξύ άλλων κυρώσεων στον ίδιον, σε άλλους αξιωματούχους και σε διάφορους τομείς, θα ζητήσουν από τις αμερικανικές Αρχές να ερευνήσουν την προσωπική περιουσία του Ερντογάν.
Αν δεν έχει τίποτα να κρύψει και να φοβηθεί ο Ερντογάν, γιατί να βάλουν αυτόν τον όρο οι γερουσιαστές στην τροπολογία που προετοιμάζουν; Τελικά τα κλεμμένα ίσως αποτελούν την «αχίλλειο πτέρνα» και του Ερντογάν. Οψόμεθα.
