Του δρος Απόστολου Κρητικόπουλου*
Η Αυστραλία με μια αποφασιστική κίνηση απαγόρευσε τη χρήση κοινωνικών δικτύων από εφήβους κάτω των 16 ετών, δείχνοντας έναν πρωτοποριακό δρόμο προς την προστασία της νεολαίας. Αυτή η κίνηση, αν και διχάζει την κοινή γνώμη, αποδεικνύει την αναγκαιότητα να δοθεί προτεραιότητα στην υγεία και την ευημερία των παιδιών. Ως γονέας τριών παιδιών, παρακολουθώ καθημερινά την αυξανόμενη εξάρτηση από εφαρμογές όπως το TikTok, όπου η ανεξέλεγκτη ροή σύντομων βίντεο αντικαθιστά δραστηριότητες που κάποτε ενίσχυαν τη δημιουργικότητα ή τη συγκέντρωση.
Η νεολαία σήμερα, εγκλωβισμένη σε έναν ανεξέλεγκτο ψηφιακό κόσμο, εκτίθεται σε περιεχόμενο που συχνά αγγίζει τα όρια του επικίνδυνου ή και ανήθικου. Το νέο μέτρο της Αυστραλίας επιχειρεί να περιορίσει την προσβασιμότητα σε τέτοιες πλατφόρμες, θέτοντας ένα προστατευτικό πλαίσιο. Οι εφαρμογές αυτές όχι μόνο καταναλώνουν αμέτρητες ώρες, αλλά και διαμορφώνουν την ψυχολογία των παιδιών με τρόπους που ενισχύουν τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, την επιθετικότητα ή ακόμα και την απομόνωση.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν φωνές που επικρίνουν το μέτρο ως περιοριστικό για την ελευθερία έκφρασης και επικοινωνίας. Τεχνολογικές εταιρίες, όπως η Meta, επισημαίνουν ότι τέτοιου είδους απαγορεύσεις ενδέχεται να οδηγήσουν τους νέους σε ανεξέλεγκτες περιοχές του διαδικτύου, αυξάνοντας τους κινδύνους. Ωστόσο η αλήθεια παραμένει ότι η ανεξέλεγκτη ελευθερία στο διαδίκτυο έχει ήδη σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνική συνοχή και την ατομική ασφάλεια.
Στην Ευρώπη οι Αρχές προωθούν παρόμοιες ενέργειες, επιδιώκοντας αυστηρότερους κανονισμούς για τις πλατφόρμες. Στην Ελλάδα όμως παρατηρούμε απουσία δράσης από τις αρμόδιες Αρχές, οι οποίες αδυνατούν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο με την απαιτούμενη σοβαρότητα. Η Πολιτεία δείχνει να αδιαφορεί για την επιβολή φίλτρων περιεχομένου ή άλλων μηχανισμών προστασίας, αφήνοντας τα παιδιά εκτεθειμένα σε βλαβερές επιρροές.
Η αυστραλιανή κίνηση, παρά τις αντιδράσεις, φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα της ηθικής ευθύνης. Όπως επιβάλλονται όρια σε θέματα όπως η κατανάλωση αλκοόλ ή η χρήση επικίνδυνων ουσιών, έτσι πρέπει να διαμορφώσουμε όρια και στο ψηφιακό περιβάλλον. Στην Ελλάδα το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) και η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου, καθώς έχουν πάψει να συναισθάνονται τις δραματικές εξελίξεις και τις αρνητικές επιρροές τέτοιων άκρως εθιστικών υπηρεσιών προς τη νεολαία μας, όπως επίσης δεν έχουν μεριμνήσει καθόλου ώστε το internet που σερβίρεται προς τους εφήβους από κεντρικούς τηλεπικοινωνιακούς παρόχους να έχει τα απαραίτητα αυστηρά φίλτρα. Τεχνικές λύσεις υπάρχουν, λείπουν η κοινωνική αντίληψη από την Πολιτεία και το σθένος να τις επιβάλει.
*∆ιευθυντής Πληροφοριακών Συστημάτων (twitter: @kritikopoulos)
