Η επόμενη ημέρα για τη Συρία

Η πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ φαντάζει περισσότερο σαν ένα δηλητηριασμένο δώρο της Ρωσίας και του Ιράν -που μέχρι πρότινος στήριζαν το καθεστώς- προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δύση, παρά σαν την «επικράτηση του καλού»

Από τη Μαρία Δεναξά

Η κατάκτηση της Συρίας από τους τζιχαντιστές είναι ένα τραγικό γεγονός, όχι μόνο για τους χριστιανούς αλλά και για τις άλλες μειονότητες. Η Δύση και ιδιαίτερα η Γαλλία, που άλλοτε ήταν η κυρίαρχη δυτική δύναμη στην περιοχή, είναι υπεύθυνες γι’ αυτό, κυρίως λόγω των οικονομικών κυρώσεων που εμπόδισαν την ανοικοδόμηση της άτυχης χώρας.

Ύστερα από χρόνια αιματηρής εξέγερσης, η Συρία κρατήθηκε παράλογα και επιζήμια εξαθλιωμένη, ανοίγοντας τον δρόμο με τη βοήθεια της Τουρκίας στους ισλαμιστές, που είναι πλέον ηλίου φαεινότερον πως υποστηρίζονται από αυτούς που την έφεραν σε αυτή την κατάσταση. Μια παράλογη πολιτική, που θα μπορούσε κάλλιστα να στραφεί εναντίον μας, εναντίον της Ευρώπης, παρότι δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση για το αυταρχικό καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ, ο οποίος μετά τον θάνατο του πατέρα του Χαφέζ Αλ Άσαντ αποτέλεσε μια προοδευτική και επαναστατική εξέλιξη στη Μέση Ανατολή. Όμως, με τη σειρά του, εξαιτίας κυρίως των εξωτερικών παρεμβάσεων και της γεωπολιτικής κατάστασης στην περιοχή, βυθίστηκε στην καταπίεση, δίνοντας βήμα στις εξοπλισμένες από τα ξένα κέντρα εξουσίας και στην Τουρκία ισλαμιστικές ομάδες να παρουσιάσουν τους εαυτούς τους ως «απελευθερωτές».

Στην Άγκυρα, στο Ισραήλ και λιγότερο εμφανέστερα στην Ευρώπη και την Αμερική πανηγυρίζουν για την πτώση του Άσαντ, χωρίς να βλέπουν ή να μη θέλουν να λάβουν υπόψη τους τα επακόλουθα, εκτός κι αν τα επιδιώκουν επιβάλλοντας και υποστηρίζοντας τρομοκρατικές ομάδες. Αδιαμφισβήτητα η ανατροπή του Άσαντ αποτελεί μείζον στρατηγικό γεγονός στη Μέση Ανατολή κι αυτό που συνέβη τα ξημερώματα της Κυριακής ήταν ζήτημα χρόνου να συμβεί.

Η χώρα είχε σε μεγάλο βαθμό διαμελιστεί: Είχε χάσει τον έλεγχο του πετρελαίου και της γεωργίας της (αμερικανικός έλεγχος), ο Βορράς είχε περάσει σε τουρκικά χέρια και το Γκολάν ελέγχεται από το Ισραήλ. Την ίδια ώρα, η Συρία παρέμενε ένας σημαντικός κρίκος του ιρανικού συστήματος στην περιοχή, που υποστήριζε τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, ο οποίος τώρα εξαφανίζεται. Ήταν ένα βασικό στοιχείο του λεγόμενου «Άξονα της Αντίστασης», που είχε δημιουργήσει το Ιράν εναντίον του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Όμως, όπως μαρτυρούν τα γεγονότα, εξαιτίας της αποδυνάμωσης του καθεστώτος του Άσαντ, τόσο το Ιράν όσο και η Ρωσία φαίνεται να συνειδητοποίησαν -ίσως από αίσθημα ρεαλισμού- ότι δεν διαθέτουν τα οικονομικά ή στρατιωτικά μέσα για να υποστηρίξουν μια εύθραυστη κατάσταση, που κινδυνεύει να τους παρασύρει άμεσα σε άλλη μια ζώνη σύγκρουσης, η οποία θα ήταν εξαντλητική από πλευράς πόρων και σχεδόν αυτοκτονική. Η επίθεση των τζιχαντιστών ήταν τόσο καλά προετοιμασμένη που ο Άσαντ δεν προσπάθησε καν να κινητοποιήσει τον στρατό του. Η τεχνολογία, η προετοιμασία και η υποστήριξη που έλαβαν οι ισλαμιστές από τους υποστηρικτές τους έκαναν αμέσως τη διαφορά.

Αστάθεια

Το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι ποια θα είναι η επόμενη ημέρα για τη Συρία; Η σύγκρουση παντού διάφορων ισλαμιστικών ομάδων για την επικράτηση, συμπεριλαμβανομένου του ISIS, θεωρείται αναπόφευκτη, όπως στο Αφγανιστάν και στη Λιβύη. Η χώρα αναμένεται τώρα να καταστραφεί παντελώς από τον εμφύλιο πόλεμο. Το αίμα χιλιάδων χριστιανών και μεγάλου μέρους του πληθυσμού της Συρίας θα συνεχίσει να ρέει άφθονο, ενώ η ισλαμιστική τρομοκρατία θα θεριέψει ξανά…

Κατά συνέπεια, η πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ φαντάζει περισσότερο σαν ένα δηλητηριασμένο δώρο της Ρωσίας και του Ιράν -που μέχρι πρότινος στήριζαν το καθεστώς της Συρίας- προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δύση, παρά σαν την «επικράτηση του καλού». Πούτιν και Πεζεσκιάν αφήνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη να προστατεύσουν τον «Ισραηλινό σύμμαχό τους», μέσα στο ιδιαίτερα ασταθές και επικίνδυνο πλαίσιο που δημιούργησαν.

Η Συρία, η Τουρκία, ο Λίβανος, το Ιράκ, η Χεζμπολάχ, το Ιράν, η Εγγύς και η Μέση Ανατολή με λίγα λόγια, είναι μια πυριτιδαποθήκη που ο επόμενος Αμερικανός πρόεδρος και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με τις μαριονέτες της θα πρέπει να αντιμετωπίσουν σε συνδυασμό με τις νέες μεταναστευτικές ροές. Παράλληλα, εν μέσω της επιδεινούμενης αστάθειας, θα πρέπει η Ευρώπη για την αποφυγή ντόμινο να ενισχύσει τη σταθεροποίηση της περιμέτρου των χωρών της ανατολικής Μεσογείου, που συμβιώνουν μέχρι σήμερα ειρηνικά μεταξύ τους. Επιπροσθέτως, αν δεν θέλουν να δεσμεύσουν επιπλέον στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη διπλωματία και σίγουρα να κάνουν παραχωρήσεις στην Ουκρανία, στις απαιτήσεις τους για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και με την Κίνα.

Το μόνο σίγουρο την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές είναι πως άλλη μία φορά θα είναι οι πολίτες της Ε.Ε. που θα πληρώσουν τις οδυνηρές συνέπειες μιας κατάστασης για την οποία δεν ευθύνονται, όπως δεν ευθύνονται και για την υποταγή των χωρών τους στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»