Κομματικό μπάχαλο: Ουδείς τολμάει να θέσει τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων

Του Ανδρέα Καψαμπέλη

Παρά τον κακό χαμό που εξακολουθεί να γίνεται στον ΣΥΡΙΖΑ και τα καθημερινά αναθέματα στον Κασσελάκη, ουδείς -τουλάχιστον έως τώρα- έχει αγγίξει μία (όχι τη μοναδική, γιατί υπάρχουν κι άλλες) από τις αιτίες που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση: Τον τρόπο εκλογής της ηγεσίας…

Η αλήθεια είναι ότι το θέμα αυτό έχει γίνει ταμπού εδώ και χρόνια για ολόκληρο το κομματικό σύστημα. Από τότε που ο Γ. Παπανδρέου εισήγαγε το 2004 την «καινοτομία» της εκλογής (του) από τη βάση του ΠΑΣΟΚ, άρχισαν να την αντιγράφουν το ένα κόμμα μετά το άλλο, υιοθετώντας όμως και όλες τις στρεβλώσεις. Κι ενώ 20 χρόνια μετά διαπιστώνονται σημαντικές αδυναμίες, κανείς δεν έχει πάρει το αναγκαίο πολιτικό μάθημα. Ούτε αυτοί που τώρα διαρρηγνύουν τα ιμάτια που τους έχουν απομείνει εκεί στην Κουμουνδούρου.

Επίσης, η αλήθεια είναι ότι -εκτός από τις σκοπιμότητες που υπεισέρχονται- αυτό το ίδιο το κομματικό σύστημα κυριαρχείται από ένα τεράστιο ενοχικό σύνδρομο. Καθώς στο παρελθόν οι ηγεσίες είτε ήταν δοτές είτε επιλέγονταν από κάποιο ολιγομελές κονκλάβιο, πέρασαν στο άλλο άκρο. Στην απόλυτη αμεσοδημοκρατία, χωρίς απολύτως κανένα φίλτρο. Παρά μόνο με το αντίτιμο του δίευρου ή του τρίευρου.

Κι όμως όλοι συνομολογούν (κατ’ ιδίαν) ότι το σύστημα εκλογής στα κόμματα με ανοιχτό μέχρι την τελευταία στιγμή το μητρώο εγγραφής έχει βγει λάθος. Οι υποστηρικτές του, μάλιστα, προσποιούνται ότι παραγνωρίζουν τι ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν ανάλογα συστήματα.

Το πιο σοβαρό και σταθερό μοντέλο έχει αποδειχθεί αυτό που εφαρμόζει το SPD στη Γερμανία. Εκεί, το μητρώο μελών που έχουν δικαίωμα ψήφου κλείνει έξι μήνες πριν από τις εσωκομματικές εκλογές. Όσοι εγγραφούν μετά δεν έχουν δικαίωμα ψήφου. Το ίδιο ισχύει από τη δεκαετία του 1990 και στο γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Αυτό είναι και μια βασική ασφαλιστική δικλίδα ώστε να μην επηρεάζεται η προθυμία συμμετοχής των μελών και φίλων του κόμματος από το ποιοι είναι κάθε φορά υποψήφιοι πρόεδροι.

Στην Ισπανία διεξάγονται είτε ανοιχτές προκριματικές εκλογές είτε δύο γύροι, μέσω αντιπροσώπων στον δεύτερο. Και στην Ιταλία όλα τα κόμματα διατήρησαν τα συνέδριά τους, μέσω των οποίων επιλέγουν μέχρι και σήμερα τους ηγέτες τους. Με την εξαίρεση των Σοσιαλιστών όπου -διόλου τυχαία- αρχηγός βγήκε ο «θηλυκός Κασσελάκης».

Εκτός από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπου έβγαλαν στην απόγνωσή τους ένα πρόσωπο από το πουθενά, εδώ είδαμε τι συνέβη πρόσφατα και με τις εσωκομματικές εκλογές στο ΠΑΣΟΚ. Αν και η διάλυση των γειτόνων τους βοήθησε να τα κρύψουν κάτω από το χάλι, κι εκεί ξέφραγο αμπέλι ήταν. Ψήφισε ακόμα και η Εύα Καϊλή.

Ανάμεσα σε ένα κλειστό σύστημα κόμματος και σε ένα ανοιχτό μπάχαλο υπάρχει και η μέση λύση. Αλλά ουδείς έχει την τόλμη να θέσει τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων.