Η αβάσταχτη ελαφρότητά μας

Του Γιώργου Κ. Στράτου

Άλλο η πληροφορία και η είδηση, άλλο η γνώση και η ανάλυση. Γι’ αυτό έφαγαν τη ζωή τους οι πρόγονοί μας αναζητώντας πίσω από τα πράγματα και τα γεγονότα τις αιτίες που τα προκαλούν. Και το έκαναν γιατί αντελήφθησαν νωρίς πως μόνο μέσα από αυτή τη διαδικασία θα μπορούσαν να βάλουν σε μία τάξη τόσο την προσωπική τους ζωή και συμπεριφορά όσο και την οργάνωση της πόλης τους. Όσο το επιτρέπει η ζωή και η ανθρώπινη φύση, φυσικά. Γι’ αυτό και αυτήν τη μελέτησαν βαθιά στα θεατρικά τους έργα.

Διαισθάνομαι ότι ο όγκος των ειδήσεων που λαμβάνουν οι πολίτες αυξάνεται αντιστρόφως ανάλογα με την ικανότητά τους να αντιληφθούν την ουσία του περιεχομένου τους. Μακάρι να αυταπατώμαι, αλλά πώς να εξηγήσω διαφορετικά το πέπλο θορυβώδους αδιαφορίας που σκεπάζει πολυάνθρωπα στρώματα, ενώ δίπλα τους εξελίσσονται δραματικά γεγονότα; Θα μου πείτε, και τι περιμένεις να κάνουν; Σας απαντώ, μα πώς να κάνουν αν δεν γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται;

Μία πάρα πολύ μικρή μειοψηφία θα μπορούσε να απαντήσει συγκεκριμένα για το τι ακριβώς συμβαίνει στον κόσμο και στην πατρίδα μας. Γιατί έγινε ο πόλεμος στην Ουκρανία; Τι κερδίζουν και τι χάνουν η Ρωσία, η Ουκρανία, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη; Έχει νόημα η συνέχισή του και ποιον ευνοεί περισσότερο; Τι εμποδίζει την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους; Γιατί οι Άραβες σήμερα δεν στηρίζουν ουσιαστικά τους αδελφούς τους; Από πού κρατάει τις ΗΠΑ το Ισραήλ και μέχρι πού εκτείνεται το δικαίωμα της αυτοάμυνάς του; Και για να πάμε και στα δικά μας: τι προοιωνίζεται για την Ελλάδα η διχοτόμηση της Κύπρου; γιατί είναι σημαντική η ΑΟΖ μας και τι συνέβη στην Κάσο το καλοκαίρι; Τι δουλειά κάνει το τουρκικό προξενείο στην Κομοτηνή και πώς αντιμετωπίζεται από εμάς; Ποιοι ευθύνονται για τα Τέμπη; Γιατί γίνονταν οι υποκλοπές;

Τεράστια ευθύνη για την άγνοια των πολιτών φέρουν κατεξοχήν η πολιτική και η δημοσιογραφία. Συνιστά εγκληματική αμέλεια το γεγονός ότι τα κόμματα δεν έχουν καταφέρει να εκπονήσουν, το καθένα κατά την ιδεολογία του, σχέδιο για τα μεγάλα διεθνή και για τα εθνικά ζητήματα. Σχέδιο που να περιλαμβάνει τα δεδομένα του προβλήματος, τις πιθανές εξελίξεις και την προτεινόμενη ενδεδειγμένη στάση για την προάσπιση των συμφερόντων μας. Και αφού κανένα δεν έχει σχέδιο, πώς να υπάρξει διάλογος και πώς να προκύψει ενιαία εθνική πολιτική, τουλάχιστον στα μείζονα; Το ακριβώς αντίθετο από εμάς κάνουν και εφαρμόζουν μακροχρόνια όλοι οι άλλοι, φίλοι κι εχθροί μας!

Ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις κρατούν ψηλά τη σημαία της δημοσιογραφίας. Λιγοστές εφημερίδες, ιστοσελίδες, αρθρογράφοι, αναλυτές και ρεπόρτερ δίνουν έναν άνισο και επικίνδυνο, συχνά, αγώνα για να φωτίσουν εκείνα που κάποιοι θέλουν να κρατήσουν στο σκοτάδι. Είναι το πολύ φως που τυφλώνει κι αυτό το ζούμε διαρκώς με τον τρόπο κάλυψης των γεγονότων, όπου αντί να εστιάσει στην ουσία διαχέεται σε συναισθηματικές αναφορές που αποσυντονίζουν τον δέκτη.

Η εικόνα μας είναι επικίνδυνα ανησυχητική. Ασορτί με όσα γίνονται γύρω μας. Άλλοτε δίχως να τα παίρνουμε χαμπάρι και άλλοτε, το χειρότερο, κάνοντας πως δεν τρέχει τίποτα. Η παρατεταμένη επίδειξη ελαφρότητας ποτέ δεν βγαίνει σε καλό. Και εμείς σαν να το ‘χουμε παραρίξει στο σορολόπ! Δεν συμπαθώ την… Κασσάνδρα, αλλά δεν θα ‘θελα και να μας ξυπνήσει καμία συμφορά, όπως ισχυρίζονται ευλόγως αρκετοί. Γιατί πιθανόν η βλάβη μετά να είναι ανήκεστος…