«Μερικές φορές, όταν χάνεις μια μάχη, βρίσκεις έναν νέο τρόπο να κερδίσεις τον πόλεμο». Ντόναλντ Τζ. Τραμπ
Του Απόστολου Αποστόλου*
Τι ηττήθηκε με τη νίκη του Τραμπ; H πολιτική ορθότητα, που εμπόδιζε να σκέφτεται ο πολίτης διαφορετικά και τον έβαζε να σκέφτεται λανθασμένα. Η δήθεν σωστή πλευρά της Ιστορίας. Η διαχείριση της συγκυρίας που καλείται κρίση. Δηλαδή, όλες εκείνες οι κρίσεις που σάρωναν τους πολίτες του πλανήτη (επιδημική κρίση, ενεργειακή κρίση, κλιματική κρίση, κρίση πολέμων, κρίση τροφίμων – ουκ έστιν αριθμός των κατασκευασμένων κρίσεων). Η ασπόνδυλη κουλτούρα (woke) του αποπροσανατολισμού της φύσης του ανθρώπου, που διεκδίκησε μια διεθνοποιημένη και παγκοσμιοποιημένη εξουσία. Η αποχαυνωτική «τηλεδημοκρατία», που έθετε τους γνωστικούς χάρτες της πολιτικής. Τα τεχνοκρατικά φρικιά της πολιτικής, που περιθωριοποίησαν όσο ποτέ άλλοτε τους πολίτες και τους κατέτασσαν σε μη εγγυημένους, περιθωριοποιημένους και ψεκασμένους. Ο γύψος του γραφειοκρατικού κοσμοπολιτισμού, που αναπαράγει το εξουσιοϊεραρχικό σύστημα. Οι εγωπαθείς σταρ του Χόλιγουντ, δηλαδή εκείνα τα γκλάμορους μηδενικά που πουλάνε την ψύχωσή τους και τις ακράτειές τους για τέχνη, και στήνουν μέτωπο κάθε φορά που βλέπουν ότι μπορεί να αλλάξει το ισχυρό κατεστημένο. Η γκαλοποκρατία με τις σφυγμομετρήσεις της, η οποία διαστρέφει τις αλήθειες, θέλοντας να δημιουργήσει ρεύμα υπέρ των αφεντικών της.
Κάποιοι έβλεπαν και συνεχίζουν να βλέπουν τους λαούς ως μάζες, ως πλήθος, ως αδράνεια, χωρίς ενότητα και βούληση. Όμως, δεν έχουν καταλάβει ότι ακόμη και οι μάζες παίζουν παιχνίδια μυστικής πανουργίας. Και καταφέρνουν να ξαφνιάζουν τις ηγεσίες, εκεί όπου εκείνες έχουν ναρκωθεί από τη θαλπωρή της εξουσίας τους. Οι μάζες, όμως (όπως έλεγε ο Μπράσμαν το 1970), λειτουργώντας έξω από το αναγνωρισμένο σύστημα της κοινωνικής και πολιτικής κυριαρχίας, αιφνιδιάζουν με τρόπο έξυπνο, γιατί διαθέτουν μια πλούσια βιταλιστική ενέργεια.
Έτσι αιφνιδιάστηκαν οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ – πίστεψαν ότι είναι παντοδύναμοι και, μέσα στην παλιμπαιδική χαύνωσή τους, δεν κατάλαβαν ότι έρχεται η συντριβή τους. Κάπως έτσι θα έρθει και η συντριβή των Ευρωπαίων πολιτικών. Και θα έρθει, γιατί πλέον απελευθερώνονται οι πολίτες, καταλαβαίνουν σιγά σιγά τις υπερεκτιμημένες πολιτικές δικαιολογίες που προβάλλουν οι ηγετίσκοι τους και διεκδικούν με τόλμη τις ριζικές ανάγκες τους.
Το παγκόσμιο σύστημα που διαμορφώνει τα πρότυπα διακυβέρνησης έχει αρχίσει και μπάζει. Η αποδοχή μιας υποτελούς σχέσης με τις ντιρεκτίβες των διευθυντηρίων από τους πολίτες χάνει έδαφος. Οι μηχανισμοί περιορισμού και εξουσιοφρένειας έχουν ρετάρει. Ενώ η διάρκεια της ιστορικής επαλήθευσης (αυτό που λέει ο κ. Μητσοτάκης «είμαστε με τη σωστή πλευρά της Ιστορίας»), όσο και αν βεβαιώνεται από αξιωματούχους της εξουσίας, δεν βρίσκει έδαφος στις συνειδήσεις των πολιτών. Οι πολίτες ξέρουν ότι κάτι τρίζει στο παγκόσμιο πολιτικό σύστημα, που δεν μπορεί να ενοποιήσει τις σκέψεις τους και τις προθέσεις τους, και πως μπορούν (οι πολίτες) να ενεργούν χωρίς να ακούνε τα εξουσιαστικά παραγγέλματα.
Έτσι κι αλλιώς, οι πολιτικές φωνές ναυαγούν χωρίς να έχουν να πουν κάτι. Υπόσχονται τα ίδια πράγματα και παρκάρουν στην απουσία μορφών της πολιτικής ζωής. Ίσως όμως ήρθε η ώρα να υποψιαστούν κάποιοι πολιτικοί, που επιθυμούν την επιβολή της παγκοσμιοποιημένης κυβέρνησης (Γ. Α. Παπανδρέου, Α. Διαμαντοπούλου, Αλ. Τσίπρας και πολλοί άλλοι), ότι όλα αυτά λειτουργούν ως ασκήσεις επί χάρτου. Να καταλάβουν ότι ο πλανήτης δεν είναι κρεοπωλείο και οι πολίτες δεν είναι ακέφαλα σώματα. Επίσης, ότι η σχέση των πολιτών με τα γεγονότα δεν είναι μόνο μια έμμεση σχέση χρηστικής αποδοτικότητας, αλλά κάτι πολύ περισσότερο. Η νίκη του Τραμπ δίνει μαθήματα στη σκηνή της πολιτικής.
*Καθηγητής Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας
