Ο κληρικός, ξάδελφος του Νασράλα αναλαμβάνει τα ηνία, την ώρα που το Ιράν εμφανίζεται φοβικό και αμήχανο μπροστά στις τελευταίες εξελίξεις
Του Βασίλη Γαλούπη
Το Ισραήλ βρίσκεται σε μια κούρσα ενάντια στον χρόνο για να καταστρέψει ό,τι μπορεί από τη Χεζμπολάχ, προτού αυτή προλάβει να ανασυνταχθεί. Και εν πολλοίς τα έχει καταφέρει, αφού εξαφάνισε σχεδόν ολόκληρη τη στρατιωτική ηγεσία της σε διάστημα δύο μηνών.
Από τα μέσα του καλοκαιριού, που οι επιθέσεις στη Γάζα άρχισαν να γίνονται λιγότερο εντατικές, αφότου «ξεδοντιάστηκε» η Χαμάς, το Ισραήλ επιδόθηκε σε σειρά επιθέσεων ενάντια στη Χεζμπολάχ, με αποκορύφωμα μέσα στον Σεπτέμβριο, συμπεριλαμβανομένης της έκρηξης χιλιάδων παγιδευμένων βομβητών αλλά και πολλών αεροπορικών επιδρομών. Μέχρι που στις 28 Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε η δολοφονία του Χασάν Νασράλα, ηγέτη της Χεζμπολάχ επί 32 χρόνια και, πρακτικά, συγκολλητικής ουσίας της οργάνωσης.
Τώρα ο ξάδερφος του Νασράλα, Σαφιεντίν αναλαμβάνει τα ηνία έχοντας να αντιμετωπίσει την πιο επισφαλή στιγμή στην ιστορία των τεσσάρων δεκαετιών της Χεζμπολάχ. Η οργάνωση είναι αποδυναμωμένη και ταπεινωμένη, τόσο που ακόμα και οι επιζώντες αρχηγοί της πιθανώς δεν γνωρίζουν ποια θα είναι τα επόμενα βήματά τους. Ο κόσμος στον Λίβανο είναι μουδιασμένος.
Το υπουργείο Υγείας του Λιβάνου εκτιμά ότι από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς την περασμένη εβδομάδα, που εξουδετέρωσαν πολλούς ανώτατους διοικητές της Χεζμπολάχ, με αποκορύφωμα τον θάνατο του Νασράλα, πάνω από 700 άνθρωποι σκοτώθηκαν. Ο αριθμός των νεκρών αμάχων αναμένεται να αυξηθεί, αφότου οι διασώστες ολοκληρώσουν τις έρευνες στα ερείπια. Κατά την «Washington Post» «ήταν μια επίθεση σκληρότητας που θα εξασφαλίσει στο Ισραήλ περαιτέρω καταδίκη σε ολόκληρο τον κόσμο», αλλά κατά τον υπουργό Άμυνας του Ισραήλ Γιόαβ Γκάλαντ, «ο πόλεμος του Ισραήλ δεν είναι κόντρα στον λιβανέζικο λαό».
Χθες το απόγευμα δημοσιεύθηκε σε πολλά ΜΜΕ ότι αναλαμβάνει την ηγεσία της Χεζμπολάχ ο έτσι κι αλλιώς πιθανότερος διάδοχος του Νασράλα, ο Χασέμ Σαφιεντίν. Ο ξάδερφος του νεκρού Νασράλα επιβίωσε από τους πρόσφατους βομβαρδισμούς του Ισραήλ κι εκτελούσε ήδη χρέη επικεφαλής του εκτελεστικού συμβουλίου της οργάνωσης. Ο 71χρονος σεΐχης Ναΐμ Κάσεμ, αναπληρωτής ηγέτης της Χεζμπολάχ, φέρεται επίσης ότι είναι ζωντανός, αλλά αποτέλεσε, όπως όλα δείχνουν, μια λιγότερο «δυνατή» υποψηφιότητα για την ηγεσία.
Ο Σαφιεντίν έχει στενούς δεσμούς με το Ιράν: Ο γιος του είναι παντρεμένος με την κόρη του Σουλεϊμανί, του Ιρανού στρατηγού που δολοφονήθηκε από την Αμερική το 2020. Ο Σαφιεντίν επιβλέπει τις πολιτικές υποθέσεις της Χεζμπολάχ, αλλά συμμετέχει και στο Συμβούλιο Τζιχάντ, το οποίο διαχειρίζεται τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της ομάδας.
Το 2017 το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ τον χαρακτήρισε τρομοκράτη. Ο ίδιος στηρίζει ένθερμα την Παλαιστίνη. Σε μια πρόσφατη εκδήλωση στην Νταχιγιέ, το προπύργιο της Χεζμπολάχ στα νότια προάστια της Βηρυτού, δήλωσε: «Η ιστορία μας, τα όπλα και οι πύραυλοί μας είναι μαζί σας», σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τους Παλαιστινίους.
Ο Νασράλα είχε αρχίσει να προωθεί τον Σαφιεντίν σε διάφορα συμβούλια της Χεζμπολάχ και να του αναθέτει ρόλους. Υπέρ του, για να πάρει τη θέση του ηγέτη της Χεζμπολάχ, μέτρησαν η φυσική ομοιότητα που έχει με τον δολοφονηθέντα Νασράλα και η ιδιότητά του ως κληρικού, δηλαδή απόγονος του Μωάμεθ, όπως θεωρούνται. Πάντως ο διάδοχος δεν αναμένεται να ανακοινωθεί επίσημα πριν από την κηδεία του Νασράλα, που παραμένει άγνωστο πότε θα γίνει.
Η στενή σχέση του Σαφιεντίν με το Ιράν δεν τού διασφαλίζει ότι μπορεί να ποντάρει και σε πραγματική στήριξη από την Τεχεράνη. Άλλωστε η Χεζμπολάχ επί Νασράλα υπήρξε πιστή «συνοδοιπόρος» του Ιράν, γι’ αυτό ήλπιζε ότι η Τεχεράνη θα τον βοηθούσε, ειδικά αφού το Ισραήλ δολοφόνησε τον ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε.
Όμως, οι προσδοκίες του Νασράλα δεν επαληθεύτηκαν. Η Χεζμπολάχ δεν έλαβε σοβαρή βοήθεια στην παρούσα φάση. Όταν μετά τον θάνατο του Νασράλα ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ ανακοίνωσε ότι θα κάνει μια «σημαντική δήλωση», όσα είπε ήταν κούφια και χλιαρά. «Οι επιθέσεις του Ισραήλ δεν θα βλάψουν τη στερεή δομή της Χεζμπολάχ» απεφάνθη ο Χαμενεΐ, σχεδόν σε ρόλο παρατηρητή.
Η αποστασιοποιημένη στάση της Τεχεράνης δεν αναμένεται να αλλάξει ούτε εφόσον οριστικοποιηθεί ότι θα αναλάβει ο Σαφιεντίν το τιμόνι της Χεζμπολάχ. Το Ιράν από τη μια φοβάται ότι οι Ισραηλινοί έχουν καταφέρει να διεισδύσουν και στις δικές του τάξεις, από την άλλη δεν θέλει να ρισκάρει μια άμεση αντιπαράθεση με την Αμερική. Επιπλέον, διστάζει να επενδύσει περισσότερους πόρους στη Χεζμπολάχ, δεδομένου ότι φαίνεται να χάνει τον πόλεμο εναντίον του Ισραήλ.
Μπορεί η αποσταθεροποιημένη Χεζμπολάχ να χρειαστεί χρόνια για να ανασυνταχθεί, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο Σαφιεντίν θα κληρονομήσει μια οργάνωση που το Ισραήλ έχει εξουδετερώσει πλήρως. Η Χεζμπολάχ εκτιμάται ότι διαθέτει ακόμη 150.000 έως 200.000 ρουκέτες και πυραύλους καθώς και 40.000-50.000 καλά εκπαιδευμένους μαχητές. Εκτός από το έργο της ανοικοδόμησης της οργάνωσης, ο Σαφιεντίν έχει ακόμα μία δύσκολη αποστολή. Θα πρέπει να ξεκινήσει και το κυνήγι για τους προδότες μέσα στις τάξεις της οργάνωσης, αφού το Ισραήλ κατάφερε να διεισδύσει τόσο βαθιά ώστε να εντοπίσει τους ανώτερους ηγέτες της Χεζμπολάχ με μεγάλη ακρίβεια και να οργανώσει βομβαρδισμούς με υψηλή αποτελεσματικότητα.
Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»