Του Γιώργου Κ. Στράτου
Το Σάββατο υπήρξε ανέκαθεν μέρα γενικής καθαριότητας για τα σπίτια μας. Η προσμονή της αργίας της Κυριακής με την ατμόσφαιρα χαράς που δημιουργούσε η δυνατότητα «επιστράτευσης» όλου του οικογενειακού δυναμικού από τη μητέρα, δεδομένου ότι πάντα υπάρχει μία δουλειά ταιριαστή για τον καθένα, προσέφερε μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να ξεβρομίσει ο τόπος! Σαββατιάτικη ούσα η στήλη, επιβάλλεται να συμμετάσχει στο πνεύμα αυτό ως εκ του περιβάλλοντος.
Και στο περιβάλλον μας συμβαίνει κάτι πολύ οξύμωρο. Ενώ στον ιδιωτικό μας χώρο παραμένουμε καθαροί και νοικοκύρηδες, ως επί το πλείστον, η δημόσια σφαίρα βυθίζεται ολοένα και περισσότερο στη «μπίχλα». Όπου μπίχλα είναι η λέρα που έχει μείνει ακαθάριστη για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια επιφάνεια και έχει δημιουργήσει ένα στερεοποιημένο στρώμα επικάλυψής της! Αν αυτό σας ακούγεται υπερβολικό ή ανεπίτρεπτη γενίκευση, δεν έχετε παρά να περιδιαβείτε τους τίτλους ειδήσεων της καθημερινότητας. Υποθέσεις διαφθοράς από απλά «λαδώματα» μέχρι ζημιές εκατομμυρίων ευρώ εις βάρος του Δημοσίου, επίορκοι κρατικοί λειτουργοί, περιστατικά βίας και ανείπωτης αγριότητας μεταξύ μελών της ίδιας οικογενείας και συγχωριανών, παιδική και νεανική εγκληματικότητα, θέλετε κι άλλα; Ή μήπως δεν συμβαίνουν αυτά με ρυθμούς καταιγιστικούς;
Όχι μόνο συμβαίνουν, αλλά η «μάκα» των έργων τους παραμένει ανεξίτηλη στα χέρια των δραστών. Για να μας θυμίζει ότι το καθεστώς ατιμωρησίας τους ζει και βασιλεύει. Όπου μάκα η πεπαλαιωμένη μπίχλα που φωλιάζει στα νύχια και στο δέρμα μας όταν είμαστε άπλυτοι για πολύν καιρό. Παλιότερα, όταν οι συνθήκες καθημερινής υγιεινής ήταν πολύ πιο δύσκολες, με ένα μπάνιο την εβδομάδα, στο πλύσιμο των παιδιών, χρησιμοποιούνταν και καλαμποκάλευρο μαζί με το πράσινο σαπούνι, κάτι σαν πίλινγκ (!) για να φύγει με το τρίψιμο η βρόμα από πάνω τους.
Πολύ φοβάμαι ότι το καθάρισμα της δημόσιας μπίχλας απαιτεί πολύ πιο δραστικά μέσα. Το πρώτο που μου ‘ρχεται στο μυαλό είναι το ξέστρο. Το ξέρετε όλοι από τον καθαρισμό στον οδοντίατρο. Είναι το εργαλείο που αφαιρεί την πέτρα από τα δόντια μας. Ενοχλεί αλλά στο τέλος η δουλειά του μας αφήνει ένα αίσθημα μεγάλης ανακούφισης, καθώς νιώθουμε το στόμα μας πολύ καλύτερα. Ξέστρο, από το ξέω, που θα πει ξύνω. Χρήσιμο από τον μελισσοκόμο μέχρι τον γυναικολόγο και από τον επιπλοποιό μέχρι τον ελαιοχρωματιστή. Ενδεικτικά και συμβολικά τα επαγγέλματα, από τα χαρακτηριστικά των οποίων προκύπτουν πολλά που πρέπει να αξιοποιήσουν όσοι «μάστορες» καθορίζουν τον δημόσιο βίο, συνήθως «μαθαίνοντας στου κασίδη το κεφάλι»… Χαρακτηριστικά όπως αγάπη, επιμέλεια, τάξη, υπομονή, προσοχή στις λεπτομέρειες…
Το ξύσιμο θα πάρει τα πολλά και τα χοντρά αλλά από μόνο του δεν φτάνει. Το πουρί έχει ποτίσει για τα καλά τα μάρμαρα αυτά στα οποία κάποτε δεν έπιανε καμιά σκουριά, όπως έγραφε ο μεγάλος μας ποιητής Γιάννης Ρίτσος. Χρειάζεται και σύρμα για το τρίψιμο. Πολύ τρίψιμο, με δύναμη κι επιμονή, όχι χάιδεμα. Μόνο έτσι θα συνέλθουν οι «επιφάνειές» μας. Με σύρμα κουζίνας, και χοντρό και ψιλό. Μόνο έτσι, μαζί με την καθαριότητα, μπορεί να επανέλθει και το φως. Μπας και ξανατραγουδήσουμε ολόκληρο το «Εδώ το φως» του Ρίτσου και του Θεοδωράκη: «Σε τούτα εδώ τα μάρμαρα / κακιά σκουριά δεν πιάνει / μηδέ αλυσίδα στου Ρωμιού / και στ’ αγεριού το πόδι / Εδώ το φως εδώ ο γιαλός / χρυσές γαλάζιες γλώσσες / στα βράχια ελάφια πελεκάν / τα σίδερα μασάνε».
