Του Βασίλη Γαλούπη
Δείχνει να το έχει πάρει απόφαση ο Έντι Ράμα ότι η Αλβανία χάνει τις ελπίδες της να μπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κι όχι μόνο επειδή η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να ασκήσει βέτο στην ενδεχόμενη ένταξη μετά τη σκανδαλώδη υπόθεση Μπελέρη και τις καταγγελίες της ελληνικής μειονότητας κατά του αλβανικού καθεστώτος.
Ο Ράμα, σαν άλλος Ερντογάν, θέλει να εξελιχθεί η Αλβανία στον πιο σκληρό μουσουλμανικό θύλακα των δυτικών Βαλκανίων. Γι’ αυτό και σκοπεύει, όπως αποκάλυψαν οι «New York Times», να φτιάξει τη δική του «Μικρή Μέκκα» μέσα στην Ευρώπη ή, αλλιώς, ένα ξεχωριστό «κράτος» εντός της αλβανικής επικράτειας, όπως το Βατικανό για τους καθολικούς στην Ιταλία ή το Άγιον Όρος για τους ορθοδόξους στην Ελλάδα.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως, δεν υπάρχει καμία χώρα-μέλος που να θεωρείται ισλαμοκρατούμενη. Η Ε.Ε. αποτελεί, κατά βάση, μια «χριστιανική ένωση», όπως αποδεικνύουν και οι αριθμοί. Αυτός, άλλωστε, είναι κι ένας από τους βασικούς λόγους που το σενάριο πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ευρώπη έχει εγκαταλειφθεί από πολύ νωρίς.
Το 72% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι χριστιανοί, το 24% είναι άθεοι, αγνωστικιστές κ.ά., ενώ μόλις το 1,8% είναι μουσουλμάνοι. Κανένα κράτος-μέλος δεν έχει πάνω από 5% μουσουλμάνους στην επικράτειά του, με εξαίρεση τη Βουλγαρία που είναι στο 7,7%, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία.
Αν ο Ερντογάν επιδιώκει -ασφαλώς και με τη στάση του στη σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς-, να γίνει ο ηγέτης του Ισλάμ στην ευρύτερη περιοχή, υποκαθιστώντας το Ιράν, ο φίλος του Τούρκου προέδρου Έντι Ράμα θέλει να χτίσει τον δικό του μουσουλμανικό πόλο εντός Ευρώπης.
Ενισχυμένος τα τελευταία χρόνια από την Τουρκία, η οποία έχει γεμίσει με τζαμιά και ιδρύματα την Αλβανία σε συνεργασία με τον Ράμα, αλλά και στοχεύοντας στην ολοένα αυξανόμενη επιρροή στα Σκόπια και γενικά στα Βαλκάνια, ο Αλβανός πρωθυπουργός απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τις αρχές και τους δείκτες συνοχής της Ε.Ε.
Οι «New York Times» αποκάλυψαν τα σχέδια Ράμα, δημοσιεύοντας ένα ρεπορτάζ για το «μικρότερο κράτος του κόσμου», με την ονομασία «κυρίαρχο κράτος της σέχτας των Μπεκτασήδων». Θα γίνει στο ανατολικό τμήμα των Τιράνων, σε έκταση 27 στρεμμάτων.
Πρόκειται για σιίτες που ανήκουν στο Σούφι Ισλάμ. Μαζί με τους Μεβλεβί και τους Νακσμπαντί θεωρούνται οι πλέον γνωστές κατευθύνσεις του σουφισμού την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κατά την επικράτηση της τελευταίας στα Βαλκάνια και στην Ανατολία. Η σέχτα των Μπεκτασήδων ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα στην Τουρκία.
Να σημειώσουμε ότι, κατά τη θρησκευτική απογραφή του 1967, ο πληθυσμός της Αλβανίας είχε 75% μουσουλμάνους, 15% ορθόδοξους χριστιανούς και 10% ρωμαιοκαθολικούς. Σήμερα, οι ισλαμιστές κυμαίνονται λίγο πάνω από το 50%-55%. Συνολικά στον πληθυσμό της Αλβανίας οι Μπεκτασήδες αντιπροσωπεύουν ποσοστό άνω του 10%, σύμφωνα με τα αμερικανικά ΜΜΕ.
Σε συνέντευξή του ο Ράμα είπε ότι στόχος του νέου, ανεξάρτητου κράτους θα είναι να προωθήσει μια πιο ανεκτική εκδοχή του Ισλάμ για την οποία υπερηφανεύεται η Αλβανία. Ένα φανερά μετριοπαθές ισλαμικό μικροκράτος, είπε ο Ράμα, θα έστελνε το μήνυμα «μην αφήσετε το στίγμα των μουσουλμάνων να καθορίσει ποιοι είναι οι μουσουλμάνοι».
Η περιοχή όπου ο Ράμα θέλει να φτιάξει το κρατίδιο είναι σε μια συνοικία παλιών σπιτιών που τα ενοίκια είναι ήδη πολύ χαμηλά και θα έχει το 25% του μεγέθους του Βατικανού. Ηγέτης του νέου κράτους θα είναι ο 65χρονος Μπάμπα Μόντι, πρώην αξιωματικός του αλβανικού στρατού.
Ερωτηθείς για τις εξελίξεις, ο Μπάμπα Μόντι είπε ότι «το μέγεθος δεν έχει σημασία», προσθέτοντας «δεν χρειάζεται να είμαι δικτάτορας – μόνος σημαντικός περιορισμός στην εξουσία μου θα είναι ο Θεός. Μόνος Αυτός δεν κάνει λάθη».
Οι Μπεκτάσι μετέφεραν την έδρα τους στα Τίρανα από την Τουρκία, όταν μετά την επικράτηση του Κεμάλ Ατατούρκ αναγκάστηκαν να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους. Από τους συντηρητικούς σιίτες και σουνίτες θεωρούνται «αιρετικοί», όμως έχουν καταφέρει να εξαπλώσουν την επιρροή τους στο Κόσοβο και στα Σκόπια.
Μια ομάδα νομικών εμπειρογνωμόνων, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων ξένων δικηγορικών γραφείων, συντάσσει ήδη τη νομοθεσία που ορίζει το κυρίαρχο καθεστώς του νέου κράτους εντός της Αλβανίας. Αυτό θα πρέπει να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο, που ελέγχεται από το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ράμα. Παραμένει ασαφές ποιες χώρες θα αναγνωρίσουν το κρατίδιο.
Ο Ράμα είναι καθολικός, αλλά, όπως δηλώνει, αρκετά χαλαρός: «Είμαι καθολικός. Η γυναίκα μου είναι μουσουλμάνα. Τα δύο μεγαλύτερα παιδιά μας είναι ορθόδοξα. έχουμε έναν νεότερο που μπορεί να επιλέξει να είναι Εβραίος – αυτό θέλει». Γνωρίζοντας ότι η πλειονότητα της χώρας του αποτελείται από μουσουλμάνους και έχοντας γεωστρατηγικές βλέψεις για την περιοχή, έχει ανοίξει πρώτα τις πύλες για τον Ερντογάν, ενώ τώρα προχωρά στην ίδρυση του θεοκρατικού κρατιδίου.
Σύμφωνα με τα τουρκικά ΜΜΕ, για να προχωρήσει στις αποφάσεις του ο Ράμα έχει προνοήσει πρώτα να πάρει την… ευλογία του Ερντογάν. Η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας (Diyanet) έχει χρηματοδοτήσει το χτίσιμο μεγάλων τζαμιών στην Αλβανία, όπως και σε άλλες 25 χώρες.
Αν και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αλεβιτών Μπεκτασήδων στην Τουρκία Χουσεΐν Γκιουζέλγκιουλ φέρεται ότι αντιδρά στο πρότζεκτ του Ράμα, επειδή «η πίστη των Μπεκτασήδων και το θρησκευτικό κράτος δεν μπορούν να συμβαδίσουν», ο Ερντογάν έχει ανάψει στον Αλβανό πρωθυπουργό το πράσινο φως, που, όμως, ενδεχομένως να σηματοδοτήσει το «κόκκινο» από την Ε.Ε.
