Τη γλίτωσε και ο Γιάννος για τις μίζες!

Αθώος λόγω αμφιβολιών ο πρώην ισχυρός υπουργός του ΠΑΣΟΚ για τα εξοπλιστικά. Τα λεφτά ήταν της… θείας από τον Νίγηρα

Του Βασίλη Γαλούπη

Η Δικαιοσύνη επιβεβαίωσε και χθες με την αθώωση του Γιάννου Παπαντωνίου γιατί αποτελεί τη μεγαλύτερη πληγή της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Στην πραγματικότητα, κανείς δεν ένιωσε έκπληξη. Η κατάληξη της υπόθεσης με τις μίζες του πρώην υπουργού ήταν εξαρχής προδιαγεγραμμένη, όπως συμβαίνει κατά κανόνα με τα πολιτικά πρόσωπα στην Ελλάδα.

Η χθεσινή απόφαση μπορεί τυπικά να σβήνει το σκάνδαλο Παπαντωνίου, αλλά φέρνει στο προσκήνιο ακόμα ένα μεγαλύτερο: Τον τρόπο που η Δικαιοσύνη οδήγησε και πάλι, διά της απραξίας και της κωλυσιεργίας της, μια υπόθεση με βαριά πολιτικά χαρακτηριστικά και σωρεία στοιχείων στον κάδο του… πλυντηρίου με ξέπλυμα όλων των κατηγοριών.

Και μόνο το γεγονός ότι το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων δέχτηκε τον ισχυρισμό Παπαντωνίου ότι τα 2.500.000 «μαύρα» ευρώ που βρέθηκαν αδικαιολόγητα στο όνομά του δεν ήταν προϊόν δωροδοκίας από τη Thales Nederland για τις έξι φρεγάτες, αλλά από μια θεία του στον… Νίγηρα, αποδεικνύει ότι η Δικαιοσύνη είναι «τυφλή» όταν έχει να κρίνει σκάνδαλα πολιτικών.

Ο αστικός μύθος αναφέρει πως ο Παπαντωνίου επικαλέστηκε στην απολογία του τη Νιγηρία, όμως πρόκειται για τον Νίγηρα, μια χώρα πέντε φορές πιο φτωχή από το γειτονικό της αφρικανικό κράτος. Μόνο η αγνώστων λοιπών στοιχείων… θεία του Παπαντωνίου ήταν πάμπλουτη στον κατακαημένο… Νίγηρα.

Το δικαστήριο, όχι του υποσαχάριου Νίγηρα αλλά της ευρωπαϊκής Ελλάδας, απεφάνθη ότι ακόμα και σήμερα δεν είναι «δεμένη» μια τόσο πολύκροτη υπόθεση που ερευνάται από τις Αρχές εδώ και 12 χρόνια για αδικήματα… 20ετίας από έναν υπουργό Άμυνας το διάστημα 2001-2004. Κι έτσι προχώρησε στην αθώωση των κατηγορουμένων λόγω… αμφιβολιών.

Είναι οι ίδιες αμφιβολίες που έχουν αναγάγει τη Δικαιοσύνη στο Νο 1 θεσμικό πρόβλημα των πολιτών αυτής της χώρας. Οι αμφιβολίες γιατί γίνεται τόσο απρόθυμη έρευνα για τα Τέμπη και γιατί παραμένουν ακόμα ανέγγιχτοι οι γνωστοί (σε όλους) άγνωστοι (για τη Δικαιοσύνη) που επιχείρησαν το μπάζωμα. Και οι αμφιβολίες για το κατά πόσο έχει διερευνηθεί δύο χρόνια μετά το σκάνδαλο των πρωθυπουργικών υποκλοπών.

Βαριές κατηγορίες

Η… θεία από τον Νίγηρα, την οποία είχε επικαλεστεί στην απολογία του ο Γιάννος Παπαντωνίου για να αντικρούσει τις βαριές κατηγορίες στην υπόθεση της «δωροδοκίας» του από τη Thales Nederland BV, ποσού ύψους 2.437.962 ευρώ, ώστε να βάλει την υπογραφή του στη σύμβαση του 2003 για τον εκσυγχρονισµό έξι φρεγατών, φαίνεται πως… έβαλε το χεράκι της στη δίκη του, που διεξαγόταν επί μήνες στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Αθήνας.

Η αθωωτική -έστω και λόγω αμφιβολιών- απόφαση που εξέδωσε χθες το δικαστήριο για τον άλλοτε ισχυρό υπουργό του ΠΑΣΟΚ, τη σύζυγό του Σταυρούλα Κουράκου και τον στενό τους φίλο Ανδρέα Μπάρδη δεν μπορεί να εξηγηθεί αλλιώς παρά μόνο με όρους αφρικανικού τύπου Δικαιοσύνης.

Με τη δικαστική απόφαση και οι τρεις κατηγορούμενοι της μεγάλης αυτής δικογραφίας, η οποία επί τόσα χρόνια απασχόλησε σχεδόν όλες τις βαθμίδες της Δικαιοσύνης, κρίθηκαν αθώοι από τα αδικήματα που αντιμετώπιζαν, παρά την αντίθετη πρόταση που είχε κάνει τον Ιούλιο ο εισαγγελέας της έδρας, ζητώντας την ενοχή τους. Επιπλέον, οι δικαστές μετά την αθώωση προχώρησαν, όπως ήταν αναμενόμενο, και στην αποδέσμευση τραπεζικών λογαριασμών του πρώην υπουργού, οι οποίοι είχαν μπλοκαριστεί στο πλαίσιο των ερευνών.

Μετά την εκφώνηση της αθωωτικής απόφασης το δικαστήριο αποσύρθηκε για λίγο και ο Γιάννος Παπαντωνίου, φανερά ανακουφισμένος, αγκαλιάστηκε με τον δικηγόρο του Μιχάλη Δημητρακόπουλο. Αντίθετα, απούσα από τη δικαστική αίθουσα ήταν η σύζυγος του πρώην υπουργού Σταυρούλα Κουράκου.

Για τη συγκεκριμένη υπόθεση, στην οποία τώρα το πρωτοβάθμιο δικαστήριο δεν «είδε» κανένα στοιχείο για να στηρίξει ενοχή, ο Γιάννος Παπαντωνίου και η σύζυγός του είχαν προφυλακιστεί τον Οκτώβριο του 2018. Ο πρώην υπουργός είχε παραμείνει στη φυλακή για 17 ολόκληρους μήνες, ενώ η σύζυγός του είχε αποφυλακιστεί έπειτα από πεντάμηνη προσωρινή κράτηση. Είχε δε προηγηθεί πολύμηνη ανακριτική έρευνα, κατά την οποία το ζεύγος Παπαντωνίου δεν μπόρεσε να δικαιολογήσει την πηγή των εσόδων του. Αυτός ήταν και ο λόγος που είχε οδηγηθεί στη φυλακή.

Τώρα, όμως, ο Γιάννος Παπαντωνίου φαίνεται πως κατάφερε να πείσει τους δικαστές του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας για την προέλευση των χρημάτων, λέγοντας, μεταξύ άλλων, στην απολογία του πως είχε μια θεία από τον Νίγηρα που του κατέθετε χρήματα στους λογαριασμούς του στο εξωτερικό. Παράλληλα, είχε μιλήσει και για επιστροφή χρημάτων από την πρώην σύζυγό του, η οποία έφυγε από τη ζωή το 1997.

Ο εισαγγελέας της έδρας, ωστόσο, δεν είχε δεχτεί τα παραπάνω «επιχειρήματα» του πρώην υπουργού, κάνοντας, κατά την αγόρευσή του, ξεκάθαρα λόγο για δωροδοκία του με μαύρο χρήμα που «έπρεπε» να νομιμοποιηθεί. Ο εισαγγελέας, μάλιστα, είχε περιγράψει όλη τη διαδρομή από τα διαθέσιμα στοιχεία της υπόθεσης:

«Τα (μαύρα) χρήματα πήγαιναν στο υπουργείο. Όμως, δεν πήγαν κατευθείαν χρήματα στο γραφείο του υπουργού (Εθνικής Άμυνας). Πρέπει να είσαι τελείως ερασιτέχνης. Δεν πάει κανείς να αφήσει στο γραφείο υπουργού τη μίζα. Δεν μπορεί να λέμε ότι η δωροδοκία θα γίνει μέσω web banking! Αλλιώς γίνονται αυτές οι δουλειές, διά της μεταφοράς μετρητού χρήματος.

Ο Μπάρδης λάμβανε χρηματικά ποσά, μετρητά, από τους Παπαντωνίου και Κουράκου και τα έβαζε στη Eurobank και μετά έφταναν στην Ελβετία. Ο Παπαντωνίου έδωσε στον Μπάρδη περίπου 2.500.000 ευρώ. Έπρεπε αυτά τα λεφτά να αποκτήσουν νομιμοφάνεια. Έγινε, λοιπόν, μια επένδυση σε ομόλογο που έχει τον ρόλο ξεπλύματος.

Ο κατηγορούμενος μας είπε για κάποια αδελφή του πατέρα του στον Νίγηρα που είχε χρήματα και του έδινε. Αυτά τα χρήματα τα αποταμίευε, μας είπε, και μπόρεσε να εξοικονομήσει το ποσό αυτό. Όμως, αυτά τα χρήματα δεν φτάνουν για να συμπληρωθεί το ποσό. Μένει ένα ποσό 700.000 ευρώ, το οποίο, μας είπε, προερχόταν από την πρώην γυναίκα του, την οποία είχε διευκολύνει και του επέστρεψε τα χρήματα από το 1993-1997. Όμως, δεν είναι αυτή η προέλευση των χρημάτων. Ο κατηγορούμενος είχε τις χείριστες σχέσεις με την πρώην σύζυγό του».

Απαλλαγή παρά την αγόρευση «καταπέλτη» του εισαγγελέα

Πάρα την αγόρευση «καταπέλτη», όμως, του εισαγγελέα για το ζεύγος Παπαντωνίου και τον στενό τους φίλο Ανδρέα Μπάρδη, οι δικαστές του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων (πρώτος βαθμός) εξέδωσαν αθωωτική απόφαση και για τους τρεις κατηγορουμένους.

Ο Παπαντωνίου δήλωσε: «Με συγκίνηση υποδέχομαι την απόφαση του δικαστηρίου. Είναι δικαίωση ουσιαστική των πολιτικών μου αγώνων για μια καλύτερη Ελλάδα». Και πρόσθεσε: «Είναι μια απόφαση δίκαιη που διαγράφει την τεράστια ταλαιπωρία που υπέστη η οικογένειά μου τα τελευταία οκτώ χρόνια και που τιμά την ελληνική Δικαιοσύνη».

Ο αγαπημένος υπουργός του Σημίτη και η σκανδαλώδης αποτυχία της Δικαιοσύνης 

Ο Κώστας Σημίτης στηρίχτηκε για όλα τα κορυφαία πρότζεκτ στον Γιάννο Παπαντωνίου στο διάστημα που ήταν πρωθυπουργός της Ελλάδας (Ιανουάριος 1996 – Μάρτιος 2004). Σε αυτό το διάστημα:

– Ο Παπαντωνίου έγινε υπουργός Οικονομικών και Εθνικής Οικονομίας από τον Σεπτέμβριο 1996 – Οκτώβριο 2001. Ο τότε «τσάρος» είχε τον πρώτο και τελευταίο λόγο για την είσοδο της χώρας στο ευρώ το 2002 και τις «περίεργες» προσαρμογές που έγιναν στους δείκτες για να βρεθεί η Ελλάδα στο ενιαίο νόμισμα. Επίσης, ήταν η εποχή που άρχιζε ο οργασμός των υπερκοστολογημένων έργων για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

– Από τον Οκτώβριο 2001 έως και τον Μάρτιο 2004, οπότε έχασε το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές, ο Παπαντωνίου ήταν υπουργός Εθνικής Άμυνας.

Για πρώτη φορά ο Παπαντωνίου βρέθηκε στη δίνη του κυκλώνα στο ξεκίνημα της οικονομικής κρίσης, με το «Spiegel» να έχει ήδη αρχίσει να εξαπολύει βέλη για ύποπτες συναλλαγές στα εξοπλιστικά, τόσο γι’ αυτόν όσο και για τον Τσοχατζόπουλο. Στο πιο βαθύ σημείο της ύφεσης και με το πολιτικό σύστημα να τραντάζεται, «πετάχθηκαν» στην εξαγριωμένη κοινή γνώμη, ως εξιλαστήρια θύματα, οι δύο κορυφαίοι πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ.

Επί κυβέρνησης Σαμαρά δημοσιεύτηκε η «λίστα Λαγκάρντ». Εκεί εντοπίστηκε λογαριασμός ύψους 1.300.000 ευρώ στην ελβετική τράπεζα HSBC, που συνδεόταν με τον Παπαντωνίου. Στη συνέχεια βρέθηκε στο επίκεντρο για τα εξοπλιστικά και προφυλακίστηκε. Όμως, οι έρευνες της Δικαιοσύνης και των άλλων Αρχών κωλυσιεργούσαν διαρκώς. Μέχρι στο σημείο να υπάρχει ορατός, και σκανδαλωδώς, ο κίνδυνος της παραγραφής.

Απόφαση-σοκ

Αν και οι συμβάσεις για τις μίζες στα εξοπλιστικά είχαν υπογραφεί το 2003 και η έρευνα διεξαγόταν επί χρόνια, με τον Παπαντωνίου να προφυλακίζεται το 2018, το Δικαστικό Συμβούλιο εξέδωσε τον Απρίλιο 2020 μια απόφαση-σοκ που έδειχνε και τι θα ακολουθήσει. Το Συμβούλιο απεφάνθη «ότι τα υπάρχοντα στοιχεία εις βάρος του Παπαντωνίου δεν επαρκούν για να παραπεμφθεί σε δίκη» και «ότι οι κατηγορίες που του αποδόθηκαν δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένες».

Έτσι, διατάχθησαν περαιτέρω ανακρίσεις, όμως ήταν ενδεικτικό του κλίματος ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη διάθεση εκ μέρους των Αρχών για περαιτέρω «σκάλισμα» της υπόθεσης, προκειμένου να «δεθεί» η ενοχή. Όλοι οι φόβοι για τη συνολική αδράνεια και απάθεια, επί 21 χρόνια από την υπογραφή της σύμβασης το 2003 επί Σημίτη, επιβεβαιώθηκαν με τη χθεσινή απόφαση.

Στην προκειμένη περίπτωση επρόκειτο για έναν πανίσχυρο υπουργό του κυρίαρχου ΠΑΣΟΚ τις δεκαετίες 1990 και 2000. Όμως, η Δικαιοσύνη έχει copy paste μέθοδο για τα πολιτικά πρόσωπα εξουσίας.

Οι υποθέσεις Τσοχατζόπουλου και Παπαντωνίου ήταν η εξαίρεση και αναδείχθηκαν τόσο πολύ λόγω ειδικών συνθηκών εποχής. Άλλα μεγάλα πολιτικά σκάνδαλα, όπως αυτά του Χρηματιστηρίου, της Siemens, των Τεμπών, των υπερκοστολογημένων και σάπιων έργων στη Θεσσαλία μετά τον «Ιανό» και πριν από τον «Daniel», αλλά και των πρωθυπουργικών υποκλοπών, παραμένουν στο απυρόβλητο μιας Δικαιοσύνης που «τρομάζει» τους πολίτες όλο και περισσότερο με την επιλεκτική κρίση της.

Οι βαριεστημένες έρευνες δεκαετιών για τα μάτια του κόσμου, τα αποδεκτά επιχειρήματα περί συγγενών εξ Αφρικής και οι αθωώσεις, παραγραφές ή αρχειοθετήσεις για υποθέσεις που ζημιώνουν οικονομικά, κι όχι μόνο, τους πολίτες δηλητηριάζουν και απελπίζουν την ελληνική κοινωνία.

Όλο το χρονικό της «μαύρης» υπόθεσης 

– Οκτώβριος 2012: Εντοπίζεται λογαριασμός ύψους 1.300.000 ευρώ στην ελβετική τράπεζα HSBC, στο όνομα της συζύγου του Γιάννου Παπαντωνίου, Σταυρούλας Κουράκου. Για την υπόθεση ο Γιάννος Παπαντωνίου καταδικάστηκε πρωτόδικα για το πλημμέλημα της ψευδούς υποβολής «πόθεν έσχες» με εξαγοράσιμη ποινή φυλάκισης τεσσάρων ετών. Όταν η υπόθεση τελεσιδίκησε, ο Παπαντωνίου προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

– 23 Οκτωβρίου 2018: Στη συνέχεια άνοιξε η υπόθεση των μιζών. Ο Γιάννος Παπαντωνίου και η σύζυγός του κρίθηκαν προφυλακιστέοι για νομιμοποίηση παράνομων εσόδων ύψους 2.800.000 ελβετικών φράγκων που φέρεται ότι έλαβε παράνομα από την Thales ο πρώην υπουργός για τη σύμβαση 010Β/03, στις 06/02/2003, για τον εκσυγχρονισμό έξι φρεγατών. Η ζημιά για το Ελληνικό Δημόσιο εκτιμήθηκε, κατά τους ανακριτές διαφθοράς, στα 400.000.000 ευρώ.

– 8 Ιανουαρίου 2020: Ο εισαγγελέας Εφετών Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος εισηγήθηκε προς το Συμβούλιο Εφετών την παραπομπή σε δίκη του πρώην υπουργού Άμυνας και της συζύγου του για το αδίκημα της νομιμοποίησης παράνομων εσόδων.

– 20 Μαρτίου 2020: Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών έκανε δεκτή την αίτηση αποφυλάκισης του Γιάννου Παπαντωνίου με περιοριστικούς όρους.

– 7 Απριλίου 2020: Ο Παπαντωνίου αφέθηκε ελεύθερος ύστερα από 17 μήνες προσωρινής κράτησης.

– 13 Απριλίου 2020: Το Δικαστικό Συμβούλιο αποφάσισε ότι τα υπάρχοντα στοιχεία εις βάρος του Παπαντωνίου δεν αρκούν για να παραπεμφθεί σε δίκη και ότι οι κατηγορίες που του αποδόθηκαν δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένες, διατάσσοντας περαιτέρω ανακρίσεις.

– 2022 (στη διάρκεια του έτους): Αρχικά η εισαγγελέας πρότεινε τη μη παραπομπή του Παπαντωνίου σε δίκη, αλλά το Δικαστικό Συμβούλιο αποφάσισε λίγο αργότερα να τον παραπέμψει ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων για το αδίκημα της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα.

– 15 Ιανουαρίου 2024: Η δίκη άρχισε στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων.

– 20 Σεπτεμβρίου 2024: Χθες απαλλάχθηκαν λόγω αμφιβολιών ο Γιάννος Παπαντωνίου, η σύζυγός του Σταυρούλα Κουράκου και ο Ανδρέας Μπάρδης.

Δημοσιεύεται στη «δημοκρατία»