Τι ωφελεί τo εθνικό συμφέρον;

Tου Μανώλη Κοττάκη

Η συντριπτική πλειονότης των ελληνικών ΜΜΕ, αλλά και όλων των συστημικών μέσων ενημέρωσης της Δύσεως ανέδειξε με αναλύσεις «καρμπόν» ως νικήτρια της τηλεμαχίας μεταξύ των υποψήφιων προέδρων της Αμερικής την υποψήφια των Δημοκρατικών Κάμαλα Χάρις. Η προφητεία του Ντόναλντ Τραμπ, πως «ό,τι και να κάνω όλοι θα πουν ότι γνώρισα ταπεινωτική ήττα», επιβεβαιώθηκε πλήρως. Το «ρουλεμάν», ως είθισται να λέγεται στη δημοσιογραφική γλώσσα η αναπαραγωγή ενός ισχυρισμού, δούλεψε αποτελεσματικά. Η μετριότης θριάμβευσε.

Παγκοσμίως αλλά και εσωτερικώς, η μάχη μεταξύ του Τραμπ και της Χάρις προσεγγίζεται αξιακώς. Μεταξύ δύο υποψήφιων προέδρων που υποστηρίζουν δύο διακριτές ιδεολογικές ατζέντες: πιο δεξιόστροφη και πιο συντηρητική η ατζέντα του Τραμπ, πιο φιλελεύθερη και πιο αριστερή η ατζέντα της Χάρις.

Είναι δε βέβαιον ότι η νίκη του ενός ή του άλλου θα αξιοποιηθεί στις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις της Ευρώπης για να «χειραγωγήσει» τα πλήθη. Είτε για να δώσει περαιτέρω ώθηση στις υπερσυντηρητικές δυνάμεις, που προελαύνουν στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία και σε ορισμένες βαλτικές χώρες, είτε για να συγκρατήσει την περαιτέρω πτώση της συστημικής Κεντροδεξιάς και της συστημικής Κεντροαριστεράς.

Ήδη όμως αυτές οι εκλογές στην Αμερική, όπως εξελίσσονται, έχουν έναν κερδισμένο: τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν. Οι μονομάχοι συγκρούονται στη Νέα Υόρκη, αλλά μονίμως κοιτούν προς τη Μόσχα.

Όταν ο ένας εκ των δύο υποψηφίων χρησιμοποιεί το όνομα του Ρώσου προέδρου και τον εμφανίζει ως ικανό να καταβροχθίζει τον αντίπαλό του, όπως έκανε η Χάρις στον Τραμπ, για τον οποίο προέβλεψε ότι «θα σε φάει για μεσημεριανό ο Πούτιν», στην πραγματικότητα αποδίδει υπερφυσικές ηγετικές ικανότητες στον ιστορικό αντίπαλο της Αμερικής – τον ψηλώνει.

Και όταν προεκλογικώς επαναφέρεται η θεωρία της ρωσικής ανάμιξης στις αμερικανικές εκλογές από το FBI, στην ουσία η υπερδύναμη Αμερική ομολογεί ότι είναι αθωράκιστη απέναντι σε μια χώρα που την ικέτευε για δανεικά το 1989, μόλις 35 χρόνια πριν, όταν έπεσε ο υπαρκτός σοσιαλισμός.

Ο τρόπος με τον οποίο εμπλέκεται το όνομα του Πούτιν στον αμερικανικό εμφύλιο, ως ο αόρατος δαίμων που αναμειγνύεται για να διχάσει τις ΗΠΑ και να καθορίσει τις εξελίξεις στο εσωτερικό τους, στην πραγματικότητα ανεβάζει το κύρος του και αυξάνει την επιρροή της χώρας του. Αντί να κάνουν εκλογές για την Κίνα οι Αμερικανοί, διαπνεόμενοι από κεκτημένο αντικομμουνισμό, κάνουν εδώ και 10 χρόνια εκλογές με θέμα τη… Ρωσία.

Εις ό,τι μας αφορά, είναι προφανές ότι το ημέτερο ελληνικό κοινό θα διχαστεί μεταξύ Τραμπ – Χάρις με βάση τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά του πολιτικού τους λόγου. Η Υπερδεξιά ταυτίζεται με τον Τραμπ και τον αντιμεταναστευτικό λόγο, η Αριστερά με τη Χάρις και τα επιχειρήματά της για τις αμβλώσεις, το Κέντρο με τη Χάρις, επειδή τα οικονομικά συμφέροντα των ηγεσιών του είναι πλήρως ταυτισμένα με τους Δημοκρατικούς.

Στην πολιτική παίζουν αναμφίβολα ρόλο και τα συναισθήματα και οι θέσεις που διατυπώνουν οι πρωταγωνιστές. Θα μας επηρεάσουν όλους, χωρίς αμφιβολία. Αλλά για τις χώρες πρωτίστως έχει σημασία το εθνικό συμφέρον.

Αν γυρίσουμε πίσω το ρολόι της Ιστορίας, θα θυμηθούμε ότι αναμφίβολα οι Δημοκρατικοί πριν από τον Κλίντον ήταν περισσότερο υποστηρικτικοί με δημόσιες παρεμβάσεις για τα εθνικά μας συμφέροντα. Ας θυμηθούμε πώς στάθηκαν απέναντι στη δικτατορία και στο Κυπριακό οι Ρεπουμπλικάνοι: ήταν φιλότουρκοι, ανεκτικοί και αδιάφοροι για εμάς. Έως και αναίσθητοι (βλέπε Κίσινγκερ). Ωστόσο, σταδιακά μετά το 1996, στην ίδια σχολή σκέψης με τους Ρεπουμπλικάνους εντάχθηκαν και οι Δημοκρατικοί.

Στην περίπτωσή μας, αν και «αρχή άνδρα δείκνυσι», είναι βέβαιο ότι, αν κερδίσει ο Τραμπ, η ηγεσία του θα καθοδηγηθεί ως προς το εσωτερικό της Αμερικής από το γινάτι που τον κατακυριεύει εναντίον όλων όσοι θεωρεί ότι τον έβλαψαν. Η πολιτική του θα έχει ισχυρά στοιχεία αυταρχισμού.

Εάν κερδίσει η Κάμαλα, η ηγεσία της θα είναι πιθανότατα ασθενής. Τα εσωτερικά προβλήματα που έχουν οι Δημοκρατικοί αυτή τη στιγμή -και κρύβονται επιμελώς κάτω από το χαλί- θα αποκαλυφθούν στο φως της ημέρας. Ενώ και η ίδια δεν είναι αυτό που μας εμφανίζουν τώρα με το νέο «αμπαλάζ».

Για την πατρίδα μας και για την Ευρώπη, μεγάλη σημασία έχει τι στάση θα τηρήσει ο νέος πρόεδρος στον πόλεμο της Ουκρανίας. Για λόγους ενεργειακούς, αλλά και για λόγους προστασίας της εδαφικής μας ακεραιότητας.

Εις ό,τι αφορά την ενέργεια, αρκεί να δούμε τη στροφή 180 μοιρών που έκανε η πανικόβλητη κυβέρνηση Σόλτς λίγες μέρες μετά τη βαριά ήττα της στα κρατίδια της ανατολικής Γερμανίας. Ζήτησε ευθέως από την Ουκρανία να συνθηκολογήσει, να παραχωρήσει εδάφη στον Πούτιν και να δώσει τέλος στον πόλεμο.

Σε λίγο, το ίδιο θα κάνουμε και εμείς. Οι ηγεσίες μας, ειδικώς αν ο χειμώνας είναι βαρύς, θα εκλιπαρούν για τον συμβιβασμό, για να μην τις πάρουν με τις λεμονόκουπες. Το ενεργειακό κόστος, λόγω και του πολέμου, είναι τόσο ακριβό ώστε εξεγέρθηκαν ακόμη και οι βιομήχανοι, ο ΣΕΒ.

Αν εκλεγεί λοιπόν μια Χάρις, που κάνει ό,τι της πουν τα «γεράκια» της αμυντικής της βιομηχανίας και συνεχίσει τον πόλεμο, η οικονομία μας θα πληγεί βαριά. Ήδη πλήττεται.

Υπάρχει και κάτι ακόμη που αφορά την εδαφική μας ακεραιότητα: όσο περνά ο καιρός οι Τούρκοι παίρνουν θάρρος, αγνοούν τους συμμάχους και διεκδικούν ευθέως εδάφη μας. Αν θυμηθούμε ποια χώρα τους σταμάτησε στο παρελθόν όσες φορές καταλαμβάνονταν από αυτές τις διαθέσεις τον 19ο και τον 20ό αιώνα, αν δούμε ποια χώρα φοβούνται ιστορικώς περισσότερο από όλες οι Τούρκοι, τότε ξέρουμε ποια έκβαση επιθυμούμε στον πόλεμο της Ουκρανίας. Και, κατ’ επέκταση, ποιος από τους δύο υποψηφίους, ο κύριος Τραμπ ή η κυρία Χάρις, είναι συμβατός με τα εθνικά μας συμφέροντα στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο.

Επαναλαμβάνω: δεν είναι θέμα συναισθηματισμού, δεν είναι θέμα ιδεολογικό, δεν είναι θέμα προσωπικής συμπάθειας – είναι ζήτημα ψυχρού υπολογισμού για το εθνικό μας συμφέρον. Η προσέγγιση του τύπου «Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός», που ακολουθούν ορισμένοι στην πατρίδα μας για τις διεθνείς σχέσεις, είναι επιπόλαιη, παιδική και επικίνδυνη. Τα επόμενα χρόνια πρέπει να έχουμε τον νου μας στις συμμαχίες που μας συμφέρουν. Οι ιδέες έπονται.