«Όλοι ίδιοι είναι»: Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη δημοκρατία

Του Πάνου Σώκου

«Στους τυφλούς βασιλεύει ο μονόφθαλμος» λέει η παροιμία κι αυτό ακριβώς συμβαίνει στη σημερινή πολιτική κατάσταση της χώρας, όπου η Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη, με ποσοστό μόλις 21% στην πρόθεση ψήφου της τελευταίας δημοσκόπησης, εξακολουθεί να κυριαρχεί έναντι των αντιπάλων της -ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ-, που βρίσκονται λίγο πάνω ή λίγο κάτω από το 10%.

Η Ν.Δ. επί Μητσοτάκη ποτέ δεν είχε αυτό το χαμηλό δημοσκοπικό ποσοστό, που είναι 20 μονάδες κάτω από το 41% των εθνικών εκλογών του Ιουλίου 2023 και επτά μονάδες κάτω από το πολύ χαμηλό 28% που έλαβε στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024. Δεν χωρά αμφιβολία ότι η Ν.Δ. περνάει μεγάλη κρίση κυβερνητικής αξιοπιστίας κι αν υπήρχε ένας σοβαρός και δυναμικός αντίπαλος, ήδη θα κινδύνευε με απώλεια της πλειοψηφίας. Όμως εξακολουθεί να κυριαρχεί, έστω και με αυτά τα χαμηλά ποσοστά, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ περνάνε παρατεταμένη κρίση πολιτικής ταυτότητας και ηγεσίας, ενώ τα κόμματα που κινούνται δεξιότερα της Ν.Δ., παρά την εκτόξευση των ποσοστών τους στις ευρωεκλογές, δεν φαίνεται τούτη τη στιγμή δημοσκοπικά να ενισχύουν τα ποσοστά τους (πλην της Φωνής Λογικής της κυρίας Λατινοπούλου), παρά το γεγονός ότι η Ν.Δ, που είναι ο «αιμοδότης τους», σημειώνει δημοσκοπική κατάρρευση.

Η στασιμότητά τους δίνει μια ανάσα στη Ν.Δ., στελέχη της οποίας θεωρούν ότι οι διαρροές της προς τα δεξιά δεν θα συνεχιστούν. Θεωρούν ακόμα ότι το χαμηλό δικό τους ποσοστό είναι αποτέλεσμα της πτώσης των άλλων κομμάτων! Λένε δηλαδή πως οι νεοδημοκράτες ψηφοφόροι, βλέποντας να μην υπάρχει υπαρκτή απειλή προς το κόμμα τους, αποσυσπειρώνονται πρόσκαιρα για να στείλουν τα μηνύματά τους, αλλά δεν κόβουν τη σχέση τους με τη «γαλάζια» παράταξη.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης δήλωσε στα Παραπολιτικά FM πως «οι κυβερνήσεις δεν πέφτουν από τις δημοσκοπήσεις» και «δεν θα υπάρξει αποτέλεσμα 22% – 11% – 8%, όταν ο κόσμος βρεθεί να επιλέξει κυβέρνηση, θα τοποθετηθεί». Προφανώς είναι μια λανθασμένη ερμηνεία που δεν λαμβάνει υπόψη της τα εξής: Πρώτον, η Ν.Δ. έχει ήδη ένα αρνητικό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές, παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός είχε δώσει σε αυτές χαρακτήρα εθνικών εκλογών, που σημαίνει ότι η αποστασιοποίηση ψηφοφόρων της φάνηκε και στην κάλπη. Δεύτερον, μετά τις ευρωεκλογές έχει συνεχώς δημοσκοπικά ποσοστά χαμηλότερα του 28%, κάτι που σημαίνει ότι η δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων της παραμένει και διευρύνεται. Τρίτον, τα προβλήματα, όπως είναι π.χ. η ακρίβεια, παραμένουν, γεγονός που σημαίνει ότι η κυβερνητική πολιτική συνεχίζει να μην αποδίδει. Και, τέταρτον, όσο πιο μακριά από το κόμμα του μένει ένας ψηφοφόρος και για μεγάλο χρονικό διάστημα τόσο πιο εύκολα μπορεί στην κρίσιμη στιγμή να πάρει την απόφαση να το εγκαταλείψει οριστικά…

Σε κάθε περίπτωση, η χαμηλή δημοσκοπική απήχηση των κομμάτων -μηδέ της Ν.Δ. εξαιρουμένης- δείχνει με ξεκάθαρο τρόπο ότι η απογοήτευση των πολιτών από το πολιτικό σύστημα παραμένει, ενώ η μεγάλη αποχή στις ευρωεκλογές (59,5%), όπως και στις εθνικές εκλογές (47%), δεν ήταν ένα συγκυριακό φαινόμενο, αλλά έχει αποκτήσει πλέον βαθιές ρίζες. Οι ψηφοφόροι σε κάθε ευκαιρία εκφράζουν την έντονη δυσαρέσκειά τους και την απαισιοδοξία τους σχετικά με την πορεία της χώρας αλλά και των ίδιων. Η έντονη αίσθηση απογοήτευσης που επικρατεί στην κοινωνία αποτυπώνεται ολοφάνερα στο γεγονός πως το 72% των ερωτηθέντων της τελευταίας δημοσκόπησης πιστεύει ότι η χώρα κινείται προς λανθασμένη κατεύθυνση, έναντι μόλις του 25% που θεωρεί ότι η πορεία της είναι σωστή.

Η αδιαφορία, η απάθεια και η απογοήτευση είναι στοιχεία που θα τα βρούμε μπροστά μας από δω και πέρα, και αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για το μέλλον. Το σημαντικότερο όμως είναι πως οι ψηφοφόροι με τη στάση τους δείχνουν πως ότι οποιοδήποτε κόμμα κι αν επιλέξουν το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο: αρνητικό! Αυτό σημαίνει πως η αντίληψη «όλοι ίδιοι είναι» έχει παγιωθεί στη συνείδηση της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων κι αυτός είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη δημοκρατία μας.