Του Μανώλη Κοττάκη
Ένας κύκλος που άρχισε τέλη 2007 – αρχές 2008 με την εκλογή του Αλέξη Τσίπρα στην αρχηγία του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι οδεύει προς το τέλος του. Το ευρύτερο σύστημα επένδυσε τότε στη δημιουργία μιας εναλλακτικής προς την Κεντροαριστερά πολιτικής δύναμης, διαπιστώνοντας ότι ο Γιώργος Παπανδρέου όχι απλώς δεν «τραβούσε», αλλά «παραπατούσε». Έπεφτε από το ποδήλατό του και προκαλούσε τον γέλωτα μάλλον παρά εμπιστοσύνη.
Για αυτό και οι μετρήσεις την άνοιξη εκείνης της χρονιάς εμφάνιζαν τον νεόκοπο Τσίπρα και το κόμμα του στο 18%. Γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε με θέρμη την πολιτική του Ρεπουμπλικάνου πρόεδρου Τζορτζ Μπους στο Βουκουρέστι, με κείμενα υπέρ της αναγνώρισης των Σκοπίων με το συνταγματικό όνομα «Μακεδονία». Στελέχη της Νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ -που αργότερα η τρόικα προήγαγε σε υπουργούς- έκαναν μάλιστα διαδηλώσεις με πανό υπέρ της «Μακεδονίας» μέσα στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων. Τα ποσοστά του Τσίπρα, ο οποίος είχε όλο τον χρόνο μπροστά του, έπεσαν αίφνης στις δημοσκοπήσεις, ως διά μαγείας, το φθινόπωρο του 2008.
Τότε, οι Αμερικανοί, ενοχληθέντες από την τολμηρή ενεργειακή πολιτική Καραμανλή για τον ρωσικό αγωγό φυσικού αερίου South Stream, σχεδίασαν την «ανατροπή» της και επένδυσαν στον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος διακήρυξε την εγκατάλειψή του για περιβαλλοντικούς λόγους, όπως προκύπτει από τηλεγραφήματα της εδώ πρεσβείας τους, αποκαλυφθέντα από τα Wikileaks.
Oι δημοσκοπήσεις, που τον Ιούνιο εκείνης της χρονιάς έδειχναν τη Ν.Δ. πρώτη, άλλαξαν αίφνης επίσης και έφεραν, μετά τη σκευωρία του Βατοπαιδίου, το ΠΑΣΟΚ… πρώτο. Ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ και ειδικώς ο Τσίπρας παρέμειναν στην εφεδρεία του συστήματος. Η ώρα της ανάκλησής τους από αυτήν δεν άργησε.
Τρία χρόνια αργότερα, το 2011, και ενώ η Αθήνα των Μνημονίων συγκλονιζόταν από τις διαδηλώσεις, ήρθε η ώρα της Αριστεράς. Ακριβέστερα, η ώρα της Αριστεράς και της Ακροδεξιάς. Ο επιμελής ιστορικός του μέλλοντος δεν θα αργήσει να ανακαλύψει πως μέσα στις πλατείες των αγανακτισμένων στο Σύνταγμα, στην κάτω και την πάνω, γεννήθηκαν τότε δύο νέα ισχυρά κόμματα: ο ΣΥΡΙΖΑ και η Χρυσή Αυγή.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, εκμεταλλευόμενος την όχι τυχαία σύλληψη Τσοχατζόπουλου λίγο πριν από τις πρώτες εκλογές του Μαΐου του 2012, εκτινάχθηκε στη δεύτερη θέση και αντικατέστησε το ΠΑΣΟΚ στις δεύτερες εκλογές στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης με ποσοστό 26%.
Ως κυβέρνηση, μετά τις εκλογές που προκάλεσε εσκεμμένα τον Ιανουάριο του 2015, η τρόικα του Τόμσεν (διαλύοντας τις διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση Σαμαρά για διαφορά 1,5 δισ. ευρώ στα μέτρα!), η Αριστερά επέτυχε τα εξής:
-Πρώτον, αποδυνάμωσε το ευρώ προς όφελος του δολαρίου μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου 2015. Και με τις μακρόσυρτες διαπραγματεύσεις και με το δημοψήφισμα. Είχε δίπλα της τους ίδιους καθηγητές με τον Παπανδρέου (Γκάλμπρεϊθ, Στίγκλιτς, Πάρκερ), επιχείρησε το ίδιο δημοψήφισμα με τον Παπανδρέου (πιο αποτελεσματικά), αλλά, σε αντίθεση με τον ΓΑΠ, δεν έπαιξε στο σενάριο της ασημένιας δραχμής. Μόνο ένας υπουργός του Τσίπρα φέρεται ότι επεδίωξε τη διάλυση της ευρωζώνης με όχημα την Ελλάδα σε συνεννόηση με τον Σόρος, αλλά ο Τσίπρας τον καρατόμησε ύστερα από απαίτηση του Ομπάμα ένα βράδυ του Μαΐου του 2015.
-Δεύτερον, η Αριστερά κήρυξε τον πόλεμο σε ολιγάρχες που ενοχλούσαν το ευρωπαϊκό ιερατείο κατ’ απαίτησιν της Μέρκελ, εκδότες και τραπεζίτες, και «τελείωσε» δύο από τους τρεις που ήταν στη μαύρη λίστα των Γερμανών. Έχω ακούσει σχετικές μαρτυρίες για αυτό.
-Τρίτον, αντάλλαξε τις θετικές αξιολογήσεις για τα Μνημόνια και τη ρύθμιση του χρέους έως το 2023 με την αντεθνική Συμφωνία των Πρεσπών.
-Τέταρτον, εφάρμοσε Μνημόνια χωρίς πεζοδρόμιο και λαϊκές αντιδράσεις. Ούτε στα πιο τρελά όνειρα της τρόικας!
-Πέμπτον, εμβάθυνε την εξάρτηση με την εκχώρηση της δημόσιας περιουσίας στο ΤΑΙΠΕΔ για 99 χρόνια.
-Έκτον, διέσυρε τη γερμανοελβετική πολυεθνική εταιρία φαρμάκων Νovartis, η οποία έκλεβε τις διεθνείς δουλειές με μίζες από την αμερικανική φαρμακοβιομηχανία.
Όταν η αποστολή αυτή, που εύλογα προκάλεσε πανικό σε τμήμα της συνδεδεμένης με τον γερμανικό παράγοντα ελληνικής ελίτ, εξετελέσθη, το σύστημα οδήγησε τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ηγέτη του με ασφάλεια προς την έξοδο. Δεν τον σκότωσε αρχικώς. Έχοντας το κράτος στις υπηρεσίες του, πέτυχε ποσοστό 32% στις εκλογές του 2019. Αυτή ήταν η μεγάλη παγίδα.
Στην Κουμουνδούρου πίστεψαν ότι, αφού επέζησαν των Μνημονίων, ήρθαν για να μείνουν. Αλλά η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξαν τα δεδομένα: κατέστησαν απολύτως χρήσιμο τον κύριο Μητσοτάκη τόσο στις δυτικές πολυεθνικές του φαρμάκου (εμβόλια) όσο και στο ΝΑΤΟ.
Από τα μέσα της τετραετίας δημιουργήθηκε λοιπόν μεθοδικά μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ μια «συστημική παράγκα», με απολήξεις τόσο στο πολιτικό σύστημα όσο και στο διπλωματικό σώμα. Ο Τσίπρας, αγνοώντας την τύχη όλων εκείνων που φέρουν σε πέρας μια αποστολή και μετά καταλήγουν στα αζήτητα της Ιστορίας σαν στυμμένη λεμονόκουπα, δεν αντελήφθη το εναντίον του σιωπηρό πραξικόπημα.
Έπρεπε να προκηρυχθούν οι εκλογές, να βρεθεί απολογούμενος για το παράλληλο νόμισμα, για τον φράχτη του Έβρου, για τη «Δήμητρα», για τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και, το κυριότερο, να δει το κοντέρ του κόμματος να πέφτει στο 17%, στα ποσοστά του 2012, για να ξυπνήσει από τον λήθαργό του και να καταλάβει τι του συνέβη.
Την Παρασκευή προ των πρώτων εκλογών του Ιουνίου, γνωστοί παράγοντες των Αθηνών μοιράζονταν στα κινητά τους ένα μιμίδιο με τη χιουμοριστική εικόνα ενός ξένου διπλωμάτη που έφερε γραμμένη από κάτω τη λεζάντα «Να τος, να τος ο πρωθυπουργός»! Μετά τις εκλογές τα έμαθε όλα και μακάριζε τον εαυτό του που κρατούσε… ομπρέλα όταν συνέβαιναν όλα αυτά γύρω του και δεν διέγραψε τους «υπονομευτές» από το 2020.
Όσα ζούμε αυτές τις μέρες είναι το τέλος του κύκλου και η εκδίκηση της Ιστορίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε εις πέρας τον ρόλο του. Έγινε η πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς που έκανε μειώσεις συντάξεων και ιδιωτικοποιήσεις. Ολοκληρώθηκε η ενσωμάτωσή του στο σύστημα.
Όσον αφορά την Ιστορία και την εκδίκησή της: ό,τι έκανε ο Τσίπρας στον Αλαβάνο το κάνει σήμερα ο Κασσελάκης στον Τσίπρα. Όπως δεν υπάκουσε εκείνος στο σχέδιο του ευεργέτη του να είναι ο Συνασπισμός η ισχυρή συνιστώσα μιας ενιαίας ριζοσπαστικής Αριστεράς με αρχηγό τον Αλαβάνο και υπαρχηγό τον ίδιο, έτσι δεν υπακούει και ο Κασσελάκης στο να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ η συνιστώσα μιας ενιαίας Κεντροαριστεράς με ηγεμόνα τον Τσίπρα και ιπποκόμο του τον Στέφανο. Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη. Το κατέβασμα της «μάρκας» ΣΥΡΙΖΑ από τη μαρκίζα είναι θέμα χρόνου – κανείς δεν θέλει την ανανέωση του… domain.
Ο πολυκερματισμός του ελληνικού πολιτικού συστήματος δεν είναι απορριπτέος γεωπολιτικά – θεωρείται συμφέρων. Αυτή η άσκηση δεν περιλαμβάνει τον ΣΥΡΙΖΑ μόνο, αλλά και την ήδη παραπαίουσα Ν.Δ.
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος είχε άδικο, γιατί είχε δίκιο πολύ νωρίς. Τριάντα χρόνια μετά τη διατύπωση της πρόβλεψής του, ο βιοϊστορικός κύκλος των κομμάτων της Μεταπολίτευσης σιγά σιγά κλείνει. Αυλαία.