Επέτειος που πρέπει να βγει από το ημερολόγιο

Του Γιώργου Χατζηδημητρίου

Ρώτησα κάποτε στην αίθουσα των κοινοβουλευτικών συντακτών τον έντιμο και ακέραιο Παναγιώτη Κρητικό, που εκλεγόταν χρόνια με το ΠΑΣΟΚ στη Β’ Πειραιώς: «Γιατί δεν πηγαίνεις κι εσύ στην Ηρώδου Αττικού τέτοια μέρα γιορτινή για τη Δημοκρατία, αγαπητέ Πρόεδρε;» Ετοιμόλογος -όπως πάντα- ο ευφυής Λάκων, που -σε αντίθεση με τους σημερινούς τηλεαστέρες- έζησε έναν υποδειγματικά λιτό βίο και γνώρισε από πρώτο χέρι τα κάτεργα της χούντας, μου απάντησε γελώντας: «Φοβάμαι, Γιώργη, ότι με τόσους χουντικούς εκεί μέσα, θα με συλλάβουν!»…

Ο πρώτος Πρόεδρος Δημοκρατίας που άνοιξε πραγματικά τις πόρτες του Μεγάρου στους αληθινούς αντιστασιακούς ήταν ο Κάρολος Παπούλιας. Μέχρι τότε η εκδήλωση για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα ή, κατ’ άλλους, για τον τερματισμό του μετεμφυλιακού διχασμού και την έναρξη της Γ’ Ελληνικής Δημοκρατίας, ήταν ένα φθίνον τελετουργικό πανηγυράκι. Μια ενιαύσια σύναξη αυτοβαρυσήμαντων κοσμικών, που περιέφεραν με κορδωμένο στόμφο τη ματαιοδοξία τους, κρατώντας ένα ποτήρι λευκό κρασί γύρω από τους πλούσιους μπουφέδες των δροσερών προεδρικών κήπων.

Η επέτειος αυτή θα έπρεπε να βγει από το ημερολόγιο. Γιατί στήθηκε πάνω στα συντρίμμια της Κύπρου και έκλεισε τον κύκλο της με την πέμπτη ιστορικά πτώχευση της χώρας, την οποία προκάλεσαν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, που κυβέρνησαν διαδοχικά από το 1974 έως την επιβολή του στυγνού Μνημονίου.

Το 1974 ο λαός βγήκε ξανά στο προσκήνιο της Ιστορίας, με τα ρούχα του να καπνίζουν ακόμα από τα ερέβη της εφτάχρονης δικτατορίας, αλλά γεμάτος προσδοκίες για ένα καλύτερο μέλλον. Το 2024 αποσύρεται ηττημένος στην ιδιωτεία του, έχοντας άρει την εμπιστοσύνη του από ένα πολιτικό σύστημα διαβρωμένο μέχρι το μεδούλι, χωρίς εθνικές προτεραιότητες -εκτός από την αναπαραγωγή του- και ζωτικές προβολές στο μέλλον. Η Ελλάδα πεθαίνει και δεν το αποτυπώνουν αυτό οι μελαγχολικοί δημογραφικοί δείκτες.

Πεθαίνει η ηθική της συγκρότηση και ό,τι μάς συνέχει. Ξεθωριάζουν η στάση των ανθρώπων, που βασιζόταν σε κληρονομημένες αρχές και δοκιμασμένες αξίες, ο άκαμπτος τρόπος που στέκονταν οι πατεράδες μας πάνω στη γη, το φρόνημα, ο κοινοτισμός και η αλληλεγγύη, η περηφάνεια, το φιλότιμο, ο στέρεος και ευθύς λόγος, που δεν χρειαζόταν συμβόλαια, η καλοσύνη. Δεν συνιστούν εξιδανίκευση του παρελθόντος όλα αυτά. Απεικονίζουν, σε αντιδιαστολή, μια ασυνάρτητη χώρα, που πέρασε ισοπεδωτικά από πάνω της -με ευθύνη της πολιτικής- ο «πολιτισμός» της κατανάλωσης και δεν απόμεινε τίποτε όρθιο. Στο στέρφο έδαφος, που αφήνει πίσω του το γελοίο εκκρεμές «Αράχοβα –  Μύκονος» των «ξεβλαχεμένων», στεγνώνουν οι ρίζες και το «λάλον ύδωρ» της φιλοπατρίας.

Ξεχνάμε στον βρόμικο πόλεμο κάθε καινούργιας μέρας ότι εδώ είναι τα χώματά μας, δεν έχουμε κάπου αλλού να πάμε, δεν υποχωρούμε από εδώ. Εδώ είναι οι πατρογονικές μας εστίες, εδώ αποχαιρετήσαμε τα μάτια των δικών μας και φέραμε στο φως τα παιδιά μας, και δεν θα το υπερασπιστεί κανένας άλλος αυτό το λιγοστό και τίμιο χώμα, παρά μονάχα εμείς.