Ανεπαρκής… με το καλημέρα και ο Τάκης Θεοδωρικάκος. Οι διαφορετικές τιμές αν πάρεις ρόφημα στο χέρι ή το πιείς στην καφετέρια φέρνει νέα άνοδο
Του Βασίλη Γαλούπη
Είναι το τέταρτο καλοκαίρι στη σειρά που η κυβέρνηση παλεύει με το φάντασμα της ακρίβειας. Από το υπουργείο Ανάπτυξης έχουν ήδη περάσει αυτό το διάστημα -κι αποτύχει παταγωδώς- ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο Κώστας Σκρέκας. Αμφότεροι είχαν αποφασίσει να παρουσιάζουν διαρκώς διάφορες… πρωτοποριακές ιδέες, πατέντες και δήθεν πρωτοβουλίες για το πώς θα αντιμετωπιστεί ο πληθωρισμός στα τρόφιμα.
Ασφαλώς και κανένας τους δεν τα κατάφερε. Όσο υπόσχονταν μείωση τιμών στα ράφια, οι τιμές ανέβαιναν. Το κόμμα τους πλήρωσε το πανάκριβο κόστος στις πρόσφατες ευρωεκλογές. Όμως, και ο νέος υπουργός Ανάπτυξης φαίνεται πως βαδίζει με την ίδια συνταγή των προκατόχων του. Για κάποιον λόγο, που μόνον ο ίδιος μπορεί να εξηγήσει, ο Τάκης Θεοδωρικάκος αποφάσισε να εξαγγείλει, από χθες κιόλας, το δικό του μανιφέστο κατά της ακρίβειας. Δεν άφησε να περάσει έστω μία εβδομάδα από την ανάληψη των καθηκόντων του και προφανώς θεώρησε ότι αρκούν πέντε έξι μέρες για να αποκτήσει την τεχνογνωσία, ώστε να πολεμήσει με αποτελεσματικότητα το «τέρας»: τον πληθωρισμό των τροφίμων, που διαλύει τα νοικοκυριά από το καλοκαίρι του 2021.
Αυτό που κατάφερε να αποδείξει χθες ο Θεοδωρικάκος με την επιπολαιότητά του και την άγνοια επί του θέματος ήταν να εκτεθεί. Το μόνο που πέτυχε ο νέος υπουργός είναι να δείξει ανεπαρκής και αδύναμος ταυτόχρονα. Ανεπαρκής επειδή παρουσίασε ως μείωση μια ουσιαστική αύξηση στον ΦΠΑ για τα ροφήματα. Η μονιμοποίηση για το μέτρο του 13% ΦΠΑ αν πάρεις τον καφέ στο χέρι, ενώ θα βρίσκεται στο 24% ΦΠΑ αν κάτσεις να τον πιείς στην καφετέρια οδηγεί ξανά σε νέες αυξήσεις, πάνω στις προηγούμενες. Με αναβαθμισμένο κόστος για τον καταναλωτή.
Είναι αυτά τα ακατανόητα τρικ με τα οποία διαρκώς «πειραματίζεται» η κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αρχικά χάος και στη συνέχεια να στρώνεται το χαλί για αλλεπάλληλα limit-up στις τιμές. Ο Θεοδωρικάκος, πάντως, έμεινε με την αίσθηση ότι εξήγγειλε ένα καλό μέτρο που θα βοηθήσει τον κόσμο. Έδειξε, όμως, και αδύναμος ο υπουργός, επειδή έφτασε να εκλιπαρεί δημοσίως «να βάλουν… πλάτη οι μεγάλοι παίκτες από τους κλάδους των τροφίμων και των σούπερ μάρκετ». Μήπως κι έτσι σωθεί από τη φθορά της ακρίβειας η κυβέρνηση.
Το «βάλτε πλάτη» είχε γίνει εθιστικό από την αρχή της οικονομικής κρίσης. Αλλά πάντα το ζητούν οι πιο δυνατοί απευθυνόμενοι στους πιο αδυνάμους. Ποτέ το ανάποδο. Και η κυβέρνηση δεν είναι σίγουρα πιο δυνατή από τις πολυεθνικές. Στην περίπτωση της ακρίβειας, έχει αποδειχθεί ότι η ισχύς βρίσκεται στις γιγάντιες επιχειρήσεις τροφίμων, όχι στο Μαξίμου. Κι όπως βλέπουμε στην καθημερινότητά μας, πράγματι αυτή που μέχρι σήμερα αναγκάζεται να βάζει πλάτη στην αισχροκέρδεια των μεγάλων αλυσίδων είναι η κυβέρνηση.
Ο υπουργός Ανάπτυξης προφανώς κι έδωσε για λόγους εντυπωσιασμού μια, τρόπος του λέγειν, υπόσχεση, η οποία, όμως, έχει ακυρωθεί από την ίδια την πραγματικότητα. Αν ο ίδιος όντως πιστεύει ότι οι μεγάλες αλυσίδες τροφίμων θα βάλουν ποτέ… πλάτη και θα μειώσουν τις τιμές σε προϊόντα τα οποία πωλούν 300% πάνω σε σχέση με δύο χρόνια νωρίτερα, τότε πολύ απλά είναι ακατάλληλος για το συγκεκριμένο υπουργείο. Δυστυχώς, η χθεσινή ατζέντα του Θεοδωρικάκου είχε κι άλλα ακατάληπτα. Ότι, για παράδειγμα, η μείωση του ΦΠΑ στην Ισπανία απέτυχε. Είναι ένα επιχείρημα που συχνά πυκνά επικαλείται η κυβέρνηση, αλλά αποτελεί επιβεβαιωμένο fake new. Οι ίδιοι οι αριθμοί έχουν αποδείξει ότι υπάρχουν σημαντικά οφέλη στην ισπανική οικονομία.
Μια λεπτομέρεια που ίσως δεν γνωρίζει ακόμη, ως υπουργός έξι ημερών, ο Θεοδωρικάκος είναι ότι στις 12 Ιουνίου ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε πως θέλει να παρατείνει τον μηδενικό ή πολύ χαμηλό ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής πέραν της 30ής Ιουνίου. Τον Ιανουάριο 2023 η Ισπανία κατήργησε τον ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα, όπως το ψωμί, το τυρί, το γάλα, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά, για τα οποία ίσχυε προηγουμένως συντελεστής 4%, προκειμένου να θωρακίσει τους καταναλωτές από τις συνέπειες του αυξανόμενου πληθωρισμού.
Αν ισχύει αυτό που σε όλη την Ευρώπη ισχυρίζεται μόνον η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ότι η κατάργηση του ΦΠΑ στην Ισπανία δεν απέδωσε, πώς μπορεί να εξηγηθεί από τον Έλληνα υπουργό Ανάπτυξης ότι το μέτρο θα διευρυνθεί χρονικά από τον Σάντσεθ, σε βαθμό που πλέον να παγιώνεται; Είπε κι άλλα, όμως, ο Θεοδωρικάκος με το… καλημέρα του στο υπουργείο. Υποσχέθηκε αυστηρούς και συστηματικούς ελέγχους τιμών και ενίσχυση της ΔΙΜΕΑ – ό,τι μας έλεγαν και ο Γεωργιάδης και ο Σκρέκας. Δεσμεύτηκε και για… καλή συνεργασία με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, την οποία είναι γνωστό ότι η κυβέρνηση πολεμάει με νύχια και με δόντια. Ποιος, άλλωστε, έχει ξεχάσει τις υποτιμητικές δηλώσεις του Σκρέκα κατά της Αρχής;
Αυτό που βλέπουμε σε κοινή θέα από το 2021 είναι ότι με την κραυγαλέα απραξία και την απουσία της η κυβέρνηση βάζει πλάτη στην αισχροκέρδεια. Ούτε τώρα φαίνεται ότι θα αλλάξει το δόγμα Μαξίμου «κάνε ότι κοιμάσαι» απέναντι στη λεηλασία του μηνιάτικου των νοικοκυριών, κι όχι μόνο μέσω τροφίμων. Ειδικά όταν προμοτάρονται οι αυξήσεις τιμών δήθεν ως μειώσεις. Μέχρι να φύγει από μόνος του κάποτε ο πληθωρισμός στα τρόφιμα, οι υπουργοί Ανάπτυξης θα προσπαθούν να κερδίζουν χρόνο, κάνοντας το μαύρο άσπρο. Μόνο που πλέον όλοι έχουν αντιληφθεί ότι πρόκειται για… στάχτη στα μάτια. Φάνηκε και στην πρόσφατη κάλπη.
