Χρυσή μετριότητα φρούδων προσδοκιών

Η φανέλα του ΠΑΣΟΚ έπεσε βαριά στον Νίκο Ανδρουλάκη, που αποδεικνύει στην πράξη ότι δεν είναι γεννημένος για πρωταθλητισμό

Του Βασίλη Γαλούπη

Λίγο πριν από τις ευρωεκλογές κυκλοφόρησαν κάποιες φωτογραφίες του Ανδρουλάκη στα 19 του. Σε εποχές που είχε μακρύ μαλλί, ήταν στη Θύρα 13 και μέλος της νεολαίας ΠΑΣΟΚ. Φορούσε τότε στην κερκίδα μια πράσινη φανέλα, της Σέλτικ είπε, ίσως να ήταν και του Παναθηναϊκού. Τον Δεκέμβριο 2021, στα 42 του, βρέθηκε με μια άλλη πράσινη φανέλα στην πλάτη, αυτή του ΠΑΣΟΚ. Κι αποδείχθηκε πολύ βαριά για να τη σηκώσει.

Ο αρχικός ενθουσιασμός από την εκλογή του, με τα πρώτα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις να «χτυπούν» 15%, ξεφούσκωσε γρήγορα. Έκτοτε είναι τόσο υποτονικός ο ρυθμός ανόδου του ΠΑΣΟΚ, που δεν αφήνει καμία υπόσχεση. Τα δυόμισι πρώτα χρόνια ηγεσίας του Ανδρουλάκη είναι μια χρυσή μετριότητα γεμάτη από χαμένες ευκαιρίες και φρούδες προσδοκίες.

Η αλήθεια είναι ότι ο Κρητικός πολιτικός δεν είχε εύκολο έργο. Παρέλαβε το ΠΑΣΟΚ από το 8,1% των εκλογών του 2019 και με το κάποτε κόμμα εξουσίας να έχει απαξιωθεί από τους ψηφοφόρους μετά το 2010.

Όμως, στο διάστημα στο οποίο βρίσκεται ο ίδιος στην κεφαλή της Χαριλάου Τρικούπη προέκυψαν τεκτονικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Τα παράθυρα εκτίναξης άρχισαν να εμφανίζονται διαρκώς μπροστά του. Αλλά δεν συγκίνησε καμία νέα δεξαμενή «ορφανών» ψηφοφόρων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ το 2023 άδειασε από υποστηρικτές, το βαρύ όπλο του που ήταν ο Τσίπρας αποχώρησε ύστερα από δύο συντριβές, το κόμμα διασπάστηκε ξανά και ξανά, ενώ την προεδρία έχει αναλάβει ένας λιγότερο πολιτικός και περισσότερο influencer, o Κασσελάκης.

Αυτό το πολλαπλό «δώρο» ο Ανδρουλάκης δεν στάθηκε ικανός να το αξιοποιήσει στο ελάχιστο. Ούτε και το τελευταίο από την εκκωφαντική πτώση της Ν.Δ. στις ευρωεκλογές. Στη βουλευτική κάλπη του 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ηττηθεί μαζεύοντας 1.800.000 ψήφους. Τότε το Κίνημα Αλλαγής έλαβε 450.000 «κουκιά». Στις πρόσφατες ευρωεκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε μόνο 593.000 ψήφους, η Ν.Δ. έχασε 1.000.000 ψηφοφόρους από τις περσινές βουλευτικές, αλλά το ΠΑΣΟΚ δεν «ψάρεψε» ουσιαστικά από πουθενά, ούτε από την Κεντροδεξιά ούτε από την Κεντροαριστερά.

Αναπόφευκτα βρέθηκε στις 508.000 ψήφους, που λόγω της αποχής μεταφράζονται σε ποσοστό 12,8%. Αλλά αυτό είναι και το ταβάνι όσο ηγείται ο Ανδρουλάκης. Και με τέτοια συγκομιδή το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται να παλεύει για την τρίτη θέση, όχι για τη δεύτερη και πολύ περισσότερο για την πρώτη.

Αυτές οι απογοητευτικές επιδόσεις αφύπνισαν από την Κυριακή τους δελφίνους του ΠΑΣΟΚ από τη χειμερία νάρκη τους, προκειμένου, με την αμφισβήτηση στο λίμιτ απ πλέον, να εκκινήσουν οι διαδικασίες της επόμενης μέρας. Ο Ανδρουλάκης δεν σκοπεύει να παρατήσει τα όπλα εύκολα. Θεωρεί ότι δικαιούται κι άλλο χρόνο και ότι έχει αποκτήσει έλεγχο στον κομματικό μηχανισμό.

Αν και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ είχε σημαντικές θεσμικές επιτυχίες σε βάρος της κυβέρνησης, κυρίως με το θέμα των υποκλοπών αλλά και την αποπομπή τριών έμπιστων του Μητσοτάκη στο Μαξίμου, ενώ ανέδειξε και κάποια αξιόλογα νέα στελέχη, ο ίδιος φαίνεται ότι αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο βαρίδι του κόμματός του.

Οι ψηφοφόροι διακρίνουν ότι ο Ανδρουλάκης δεν μπορεί να υποστηρίξει τον ρόλο, όχι του προέδρου αλλά του ηγέτη. Όταν βγαίνει στο μπαλκόνι, ο λόγος του ακούγεται «μουχλιασμένος» και «γεροντίστικος», σαν να είναι πολιτικός άλλης εποχής, εντελώς ξεπερασμένης, και όχι ένας 45άρης. Στις τηλεοπτικές συνεντεύξεις του δεν δίνει αυθόρμητες απαντήσεις, ακόμα και ύστερα από καιρό εμπειρίας μπροστά από το γυαλί, καταφεύγοντας σε νερόβραστες χιλιοειπωμένος ατάκες.

Είναι αδικία να προσάψει κάποιος στον Νίκο Ανδρουλάκη ότι δεν έχει πολιτική σκέψη και συγκρότηση. Τουναντίον. Όμως, η σιδερωμένη σοβαροφάνεια δεν ελκύει νέους ψηφοφόρους. Δίχως διάθεση υποτίμησής του, η μέχρι τώρα παρουσία του στην πολιτική σκηνή είναι αφόρητα πληκτική.

Δεν είναι, όμως, οι αρχηγοί ο μοναδικός λόγος που το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκονται σε πορεία περιδίνησης. Τα τελευταία χρόνια, η Αριστερά, η Κεντροαριστερά και τα σοσιαλιστικά κόμματα της Ευρώπης βλέπουν την ατζέντα τους να εξαϋλώνεται από τα πρώην δεξιά κόμματα, που πλέον μεταλλάσσονται σε φιλελεύθερα κεντροδεξιά. Και που κατ’ ουσίαν αποτελούν το νέο κέντρο, αφήνοντας χώρο πια μόνο προς τη λαϊκή και αντισυστημική δεξιά.

Οι τελευταίες ευρωεκλογές επιβεβαίωσαν ότι η Κεντροαριστερά χάνει διαρκώς εδάφη από την προέλαση κυρίως της Κεντροδεξιάς, αλλά τώρα και της λαϊκής Δεξιάς. Αν για τη Ν.Δ. του Μητσοτάκη είναι εύκολο να απλωθεί λίγο περισσότερο προς τα αριστερά ή τα δεξιά ανάλογα με τις πιέσεις που δέχεται, για το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι εύκολες τόσες επιδέξιες μανούβρες.

Αν η ατζέντα ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ προσαρμοστεί στην Κεντροδεξιά, θα βρεθούν στο γήπεδο του Μητσοτάκη χάνοντας και τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους τους, αν πάνε πιο αριστερά θα βρουν άδειες δεξαμενές ψηφοφόρων και ο λόγος τους θα ακούγεται σαν να έχει χρονοκαθυστέρηση από την εποχή τους.

Αν ο Ανδρουλάκης εξελιχθεί σε καμένο χαρτί για το ΠΑΣΟΚ, είναι κάτι που θα φανεί προσεχώς. Όμως, ο ίδιος είναι που έπαιξε από την αρχή με τη φωτιά, επιλέγοντας μια φοβική «λίγο απ’ όλα» τακτική, που τελικά ισούται με ένα ποτήρι σταθερά μισοάδειο.