Του Χρήστου Μπολώση
Οι διάλογοι είναι καθημερινοί και τους ακούμε στο μετρό, μεταξύ ανθρώπων που μιλάνε ή προσπαθούν να μιλήσουνε στο μετρό. Λέει ο ένας:
– Έλα ρε πού είσαι; Έγινε, έγινε τα λέμε.
Και απαντάει ο άλλος:
– Έλα ρε (προαιρετικώς χρησιμοποιείται και η λέξη με τα 3 άλφα), είμαι στο μετρό. Σε 5’ φθάνω στο Σύνταγμα. Έγινε, έγινε τα λέμε.
Στις θέσεις του καλούντος και του καλουμένου βάλτε όποιον θέλετε. Το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο. Είτε πρόκειται να συναντηθούν σε 5 λεπτά είτε καθόλου, η επωδός είναι η ίδια: «Τα λέμε». Τώρα το τι θα πουν, είναι άγνωστο. Πάντως και αυτό είναι βέβαιο, η λεξιπενία των Ελλήνων όσο πάει και… εμπλουτίζεται. Τα «ντάξει μωρέ» και το προαναφερθέν «τα λέμε» πάνε κι έρχονται. Σταθερή παραμένει μόνον η γνωστή λέξη με τα τρία άλφα…
Από την άλλη μεριά, η ελληνική γλώσσα συμπληρώνεται βομβαρδιζόμενη με πλήθος αγγλικών -κυρίως- λέξεων, οι οποίες έχουν εισβάλλει βιαίως στη ζωή μας. Ακαταλαβίστικες λέξεις και φράσεις κυριαρχούν παντού. Παλιά μας ενοχλούσε το «τσάο» που πέταγαν οι μοντέρνες δεσποινίδες και το «μερσί», που έλεγαν οι σιτεμένες κυρίες. Σήμερα είναι δύσκολο να ακούσουμε μια φράση σε αμιγώς Ελληνικά. Αυτό, συναντάται ιδίως σε κουβέντες σχετικές με υπολογιστές. «Μου έκανε like» λέει η κοπελίτσα στον νεαρό και το μυαλό σου πάει στο… προπατορικό αμάρτημα, ενώ είναι απλώς η αποδοχή ενός μηνύματος ή κάτι τέτοιο. «Στείλτο μου με SMS» λέει ο φίλος στον φίλο και άντε συ να καταλάβεις ότι αναφέρεται στο κινητό και όχι σε… τρομοκρατική ενέργεια, ενώ αν δεν ξέρεις να κάνεις chat, κακό του κεφαλιού σου.
Εκείνο βέβαια, στο οποίο τελευταία το κακό έχει παραγίνει, είναι με τους αθλητικούς λεγομένους ρεπόρτερ. Κάθεσαι ο δόλιος να παρακολουθήσεις τον αγώνα της ομάδος σου και πρέπει να έχεις μαζί σου και Αγγλοελληνικό λεξικό και μάλιστα από τα πιο καλά. Οι καινούργιοι όροι, που εισήγαγαν στην καθημερινότητα των φιλάθλων, οι ξερόλες «sportscasters», σούρχονται κατά ριπάς κατακέφαλα και σε αποτελειώνουν. Transition, passing game, roster, best goal, rotation, club, build up και το πιο πρόσφατο Standing ovation (χειροκρότημα σε όρθια στάση, αποθεωτικό) είναι μερικoί μόνον από τους καινοφανείς όρους.
Δεν μπορώ ν’ αντιληφθώ γιατί πρέπει να πεις «roster» και όχι «δυναμικό» ή «best goal» και όχι «καλύτερο τέρμα» ή «μπάτζετ» και όχι «προϋπολογισμός».
Όμως το κακό έχει και συνέχεια. Τώρα τελευταία, άρχισαν να αποκαλούν τις ομάδες «club». Έτσι δεν είναι μακριά η εποχή που θα λέμε ότι το club της Πέρα Παναγιάς, θα αγωνισθεί με το club της Δώθε Παναγιάς.
Άσε δε εκείνες οι ονομασίες των ομάδων. Οι Μπιανκονέρι, οι Γκαλάκτικος, οι Κανονιέρηδες, οι Εφοπλιστές, οι Χωριάτες, οι Αλεπούδες, οι Μπεργκαμάνσκι, οι Ροσσονέρι, οι Τρικολόρ, τα Λιοντάρια, οι Μπέμπηδες, οι Πολίτες και πάει λέγοντας. Για να μη μένουμε στην τύφλα μας, να διευκρινίσουμε ότι οι ομάδες που αναφέραμε είναι κατά σειρά: Γιουβέντους, Ρεάλ Μαδρίτης, Άρσεναλ, Έβερτον, Άστον Βίλα, Λέστερ, Αταλάντα, Μίλαν, Εθνική Γαλλίας, Εθνική Αγγλίας, Μάντσεστερ Γιουνάϊτεντ, Μάντσεστερ Σίτι και πάει λέγοντας.
Ψυχραιμία και σοβαρότητα παιδιά, ή για να μιλήσω και στη γλώσσα σας self-control και seriousness, αν μου τα έβγαλε σωστά η Google…
Ο Αλέκος Σακελλάριος έγραφε ότι κάποτε είχε πάει στον γιατρό για κάποιες ενοχλήσεις. Όταν ο γιατρός τελείωσε την εξέταση του είπε: «Δεν βλέπω τίποτα σοβαρό. Να παίρνεις αυτά τα χαπάκια που σου γράφω εδώ και προ παντός όχι στενοχώριες». Τότε ο πνευματωδέστατος Σακελλάριος του λέει: «Ωραία γιατρέ! Αυτό το τελευταίο για τις στενοχώριες, μου το γράφεις σε συνταγή;». Αυτό θυμήθηκα προχθές όταν παρακολουθώντας έναν ποδοσφαιρικό αγώνα, ακούω τον τετραπέρατο σπήκερ να λέει: «Ο προπονητής κ. Τάδε ζήτησε από τους παίκτες του να ανεβάσουν την απόδοσή τους». Τι του λες τώρα; Το μόνο που μπορείς να του πεις είναι: «Μας το γράφεις αυτό σε συνταγή;». Τι να ανεβάσουν ρε έρμε; Ό,τι έχουν το έχουν ανεβάσει. Βέβαια δεν είναι βέβαιο ότι όντως αυτό ζήτησε ο προπονητής, ή το έβγαλε από την κοιλιά του ο περιγραφέας από τα συμφραζόμενα (κινήσεις προπονητού κ.λπ.) οπότε είναι για δέσιμο. Ναι, αλλά εμείς αυτόν τον πληρώνουμε. Εξ άλλου όταν κάθεσαι να δεις έναν αγώνα το κάνεις για διασκέδαση και όχι για να γίνεις Αϊνστάιν. Αναφέρομαι στα κάθε είδους στατιστικά που μας βομβαρδίζουν τα κανάλια (κατοχή, 13 σέντρες με το δεξί και 12 με το αριστερό και πάει λέγοντας). Ένας άλλος προπονητής, διέταξε τους παίκτες του να παίξουν… έξυπνα. Προφανώς μέχρι τότε, έπαιζαν ηλίθια…
Διάβασα μία ανακοίνωση και μούφυγε η μαγκιά κατά το κοινώς λεγόμενο. Διάβασα λοιπόν ότι το ΔΗ.Π.Π.Α.Κ.Υ.Θ. διοργάνωσε μια συναυλία στο λιμάνι της Νέας Μηχανιώνας. Ωραία! Ότι επρόκειτο περί συναυλίας το κατάλαβα, όπως και τη Μηχανιώνα. Όμως εκείνο το μυστηριώδες ΔΗ.Π.Π.Α.Κ.Υ.Θ. τι ήταν; Καλό ήταν ή κακό. Μήπως ήταν οι «κάποιες υποχωρήσεις» του κ. Μητσοτάκη κωδικοποιημένες; Μήπως ήταν το όνομα νέου καύσωνα και δεν μας το αποκαλύπτουν για να μη πανικοβληθούμε; (Τα προσέχουν ξέρετε αυτά…) Τελικώς και με τη βοήθεια της Google έμαθα: ΔΗ.Π.Π.Α.Κ.Υ.Θ.= Δημοτικές Πολιτιστικές, Περιβαλλοντικές, Αθλητικές, Κοινωνικές, Υπηρεσίες του Δήμου Θερμαϊκού. Πάνω που ησύχασα διαβάζω σε μια τοπική εφημερίδα της γειτονιάς μου, ότι το ΣΥΠΟΘΑ κάτι απέρριψε. Και ποιό είναι ρε το ΣΥΠΟΘΑ που απορρίπτει, γιατί έτσι γουστάρει φώναξα στο στεφάνι μου, το οποίο ως συνήθως δεν έδωσε σημασία. Φίλοι μου, μετά από έρευνα ανακάλυψα ότι ΣΥΠΟΘΑ σημαίνει Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων. Ένα σύγκρυο μ’ έπιασε. Ανοίξαμε λοιπόν παρτίδες με το τρομερό ΣΥΠΟΘΑ; Κακό που μας βρήκε. Ώστε είμαστε έρμαια των ορέξεων του κάθε ΣΥΠΟΘΑ; Φουρτούνα στα μπατζάκια μας. Και η ΕΦΑΣΤΥΝΟΜΗΤΑ (Έφιππη Αστυνομία Νότη Μηταράκη), ακόμα να βγάλει τ’ άλογα από τον στάβλο, που τα πάρκαρε κατόπιν άνωθεν εντολής; Και ένα κουίζ. Τι σημαίνει ΕΔΔΥΠΠΥ; Ο ευρών αμειφθήσεται.
Φίλοι μου είμαστε ένα κλικ πριν λωλαθούμε. Ήμαρτον ρε. Ήμαρτον, που έλεγε και ο αείμνηστος Γ. Γεωργίου.
Υστερόγραφο: Και, για να μη ξεχνάμε και τις ευρωεκλογές, ένα κείμενο του εξαίρετου αρθογράφου της «Καθημερινής» κ. Μπουκάλα. Απολαύστε το:
