Του Γιάννη Χ. Κουριαννίδη*
Εδώ και μερικές εβδομάδες συλλογικότητες της Θεσσαλονίκης ξεκίνησαν μία πρωτοβουλία για την πολύπαθη πλατεία Ελευθερίας και συγκεκριμένα για τη φυσιογνωμία που αυτή πρέπει να αποκτήσει, σύμφωνα και με το βαθύ ιστορικό αποτύπωμα του Ελληνισμού σε αυτήν. Η πρωτοβουλία αυτή εκδηλώθηκε με παρέμβαση στον χώρο της πλατείας, με τη διανομή ενημερωτικών φυλλαδίων στους χώρους γύρω από αυτήν, αλλά και με τη συλλογή υπογραφών για την ανάπλαση της πλατείας, μία πρωτοβουλία που ήδη «τρέχει» και διαδικτυακά (βλέπε σχετική εικόνα).
Στην ανακοίνωσή τους οι φορείς της πόλης αναφέρουν τα εξής:
«Τα τελευταία χρόνια οι διοικήσεις του Δήμου Θεσσαλονίκης στηρίζουν το αίτημα της Ισραηλιτικής Κοινότητας της πόλης, προκειμένου στην πλατεία Ελευθερίας να δημιουργηθεί ένα πάρκο μνήμης και ένα μνημείο για το ολοκαύτωμα των Ισραηλιτών της Θεσσαλονίκης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Όμως, η ιστορική αυτή πλατεία της Θεσσαλονίκης, εκτός από τη σύνδεσή της με τους Έλληνες Ιουδαίους της πόλης μας, φέρει ένα βαθύ ιστορικό αποτύπωμα και για τον προσφυγικό Ελληνισμό της Ανατολής, που γενοκτονημένος και ξεριζωμένος από τις πατρογονικές εστίες του βρήκε εδώ ένα προσωρινό καταφύγιο. Εδώ αγκυροβολούσαν πλοία που μετέφεραν τους Έλληνες πρόσφυγες από τις πανάρχαιες πατρίδες της Μικράς Ασίας και εδώ διέμεναν προσωρινά σε πρόχειρα παραπήγματα, μέχρι να μεταφερθούν στους τόπους της μόνιμης εγκατάστασής τους.
Είχαν προηγηθεί, στον ίδιο χώρο, τα ογκώδη συλλαλητήρια των Νεοτούρκων, που λίγο αργότερα οδήγησαν στη γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολής.
Το ιστορικό αυτό αποτύπωμα δεν είναι δυνατόν να διαγραφεί.
Κατανοούμε τη σημασία και τον συμβολισμό που έχει αυτός ο χώρος για τους Ιουδαίους συμπατριώτες μας, αλλά και αυτοί πρέπει να κατανοήσουν την αντίστοιχη σημασία και τον συμβολισμό που έχει για τις περισσότερες από 150.000 οικογένειες προσφυγικής καταγωγής που ζουν σήμερα στη Θεσσαλονίκη.
Ζητάμε, λοιπόν, ευλόγως, να δημιουργηθεί στον χώρο αυτόν ένα κοινό μνημείο για όλους τους Ελληνες που γενοκτονήθηκαν, ασχέτως θρησκεύματος, εποχής και θύτη.
Καλούμε: α) όλους τους Θεσσαλονικείς (και όχι μόνο) να στηρίξουν αυτό το λογικό αίτημα και β) τις συλλογικές εκπροσωπήσεις τού προσφυγικού Ελληνισμού (Ποντίους, Θρακιώτες, Μικρασιάτες) να σταθούν ενώπιον των ιστορικών ευθυνών τους διαδίδοντας και υπογράφοντας το σχετικό ψήφισμα».
Το παράξενο είναι πως η διοίκηση του Δήμου Θεσσαλονίκης όχι μόνο δεν έλαβε υπόψη της την πρωτοβουλία αυτή που συγκεντρώνει ήδη τη στήριξη εκατοντάδων πολιτών που υπογράφουν τόσο ηλεκτρονικά όσο και με φυσικό τρόπο το ψήφισμα, αλλά αντιθέτως προέβη άμεσα σε κατηγορηματικές δηλώσεις διά του αντιδημάρχου τεχνικών έργων ότι η πλατεία Ελευθερίας θα παραχωρηθεί στην ισραηλιτική κοινότητα για τη δημιουργία πάρκου μνήμης του Εβραϊκού Ολοκαυτώματος. Παράλληλα, ο ίδιος ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης έσπευσε αμέσως μετά να προκηρύξει τον διαγωνισμό για τη δημιουργία του «πάρκου μνήμης θυμάτων Ολοκαυτώματος». Δεν μπήκε, δηλαδή, καν στον κόπο να εξηγήσει γιατί να μη γίνει ένα μνημείο με μία ολιστική προσέγγιση της Ιστορίας, αφού ο Ελληνισμός γνώρισε γενοκτονίες, ολοκαυτώματα και σφαγές στο πέρασμα των αιώνων, που έχουν να κάνουν όχι μόνο με τη θρησκεία του, αλλά και με διαφορετικούς θύτες.
Ο σεβασμός στην ιστορική μνήμη δεν μπορεί, προφανώς, να είναι αλά καρτ. Οι εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες προσφυγικής καταγωγής που ζουν στη Θεσσαλονίκη σαφώς και δικαιούνται μερίδιο αυτής της μνήμης και μάλιστα σε έναν χώρο όπου απουσιάζει ένα τέτοιο μνημείο ολιστικής θεώρησης της Ιστορίας. Ο κ. Αγγελούδης, πέρα από αφοριστικές προσεγγίσεις, πρέπει να δώσει μία πειστική απάντηση πάνω στο γιατί αρνείται να συζητήσει μία τέτοια λογική πρόταση.
*Διευθυντής περιοδικού «Ενδοχώρα», endohora@yahoo.gr
Αυτό που διαρκώς φωνάζουμε αλλά που δεν ακούγεται, αφού καθορίζουν τις ζωές μέσα στη χώρα μας παράγοντες ξένοι με την χώρα.
Πρώτα να αγαπήσουμε εμείς ο λαός- οι πολίτες τις ρίζες μας, την ιστορία μας, τους τόσους αγώνες για την ελευθερία που απλόχερα ζούμε σήμερα, που δεν μας έμαθαν να αξιολογούμε και να εκτιμούμε.
Ένα μνημείο στολίδι στην πλατεία επιβάλλεται να έχει άμεση σχέση με την χώρα και αυτά που δεν πρέπει να λησμονούμε ποτέ ανά τους αιώνες, όπως αρμόζει και το όνομα πλατεία ελευθερίας.
Ονειρεύονται κάποιοι ότι πολλά πιθανόν να αλλάξουν που θα μας οδηγήσουν σε εποχές περασμένες και όχι σε εποχές του μέλλοντος.
Το σχόλιο για την εικόνα που δώσατε, μας μεταφέρει σε ομοιότητες η πιθανόν παραλλαγές από έργα που ουδεμία έχουν σχέση με την χώρα μας, την ιστορία της.
Για να μπει λοιπόν ο καλλιτέχνης στο κόπο να δώσει μια ολιστική εικόνα άμεσα συνδεδεμένη με το ιστορικό της χώρας, φρονώ πως θα πρέπει να το έχει από μέσα του, να τον καίει τόσο ώστε να θέλει να το δώσει να το θαυμάσει το κοινό.
Ουδέποτε υπήρξαμε φτωχοί από ιδέες, από δημιουργία, από λεπτότητα, από ομορφιά και κάλλος.
Βεβαίως διαρκώς μας χτυπάνε πισώπλατα ως να μην μας θέλουν να ζούμε στο τόπο μας.
Και ως προς αυτό δεν χάνουν καθόλου χρόνο, παραμονεύουν για την κατάλληλη ώρα με τα κατάλληλα πρόσωπα.
Τον πατριωτισμό τον θυμούνται μόνο όταν θέλουν να καταλαμβάνουν την εξουσία.
Εποχές που ζούμε λεφτά που μας περισσεύουν …………………………………………
Όχι παρακλήσεις για να έχουμε μνημεία ελληνικά και δη του προσφυγικού μικρασιατικού Ελληνισμού στην πόλη του Κασσάνδρου και του Μυροβλήτου.
Τα μνημεία που στήνουν οι Εβραίοι προσβάλλουν την εθνική μας αξιοπρέπεια και μνήμη.
Σύμμαχοι των Τούρκων οι Ισραηλίτες της Θεσσαλονίκης. Τους έφεραν οι Τούρκοι από Ισπανία για να τους εγκαταστήσουν ως συμμάχους σε ελληνικές πόλεις και στην Θεσσαλονίκη της οποίας είχαν αφανίσει τον ελληνικό πληθυσμό με την κατάληψη της το 1431.
Τουρκοκρατία στην Θεσσαλονίκη εσήμαινε Εβραιοκρατία.