Του δρος Απόστολου Κρητικόπουλου*
Θυμάμαι ακόμη την κυβέρνηση της Ν.Δ. μετά τη χρεοκοπία της τεράστιας αμερικανικής τράπεζας Lehman Brothers το 2008, που είχε συγκλονίσει όλο τον πλανήτη, να δηλώνει με παντελή και ολοκληρωτική άγνοια κινδύνου ότι «η ελληνική οικονομία είναι απόλυτα θωρακισμένη». Παρότι ήμουν αρκετά πιο νέος εκείνα τα χρόνια και με πολύ λιγότερες εμπειρίες απ’ όσες έχω σήμερα, ακόμα κι εκείνες τις ημέρες μού είχε κάνει τρομερά αρνητική εντύπωση που η κυβέρνηση της Ελλάδος δεν αντιλαμβανόταν τις απόλυτα καταστροφικές μαζικές συνέπειες με μορφή χιονοστιβάδας που επέλαυναν γοργά προς την τότε οικονομία της πατρίδας μας. Όπως και δεν άργησε να έρθει η ελληνική δεκαετής κρίση χρέους, που μόλις ένα έτος μετά τις άστοχες εκείνες δηλώσεις, σάρωσε τη χώρα μας και μας έριξε σε επώδυνη ύφεση.
Για ποιο λόγο όμως θυμήθηκα το προ 16ετίας αυτό πολιτικό γεγονός με την επικά άστοχη δήλωση της τότε κυβέρνησης για τον «αδιαπέραστο θώρακα» που έχει η οικονομία μας; Επειδή η κατάσταση μου θυμίζει πολύ τις σύγχρονες ημέρες μας. Από τη μία όντως έχουν γίνει βήματα προόδου για να ξεπεράσουμε τη μακροχρόνια κρίση χρέους, με οικονομικούς δείκτες ανάπτυξης σε θετικό πρόσημο και συνεχείς ανακατατάξεις της βαθμολογίας μας από διεθνείς οίκους. Παρότι υπάρχει έντονος σκεπτικισμός τόσο για τον βραδύ ρυθμό που έρχονται οι θετικές εξελίξεις όσο και για τον πληθωρισμό και την ακρίβεια που συνεχίζουν να εμφανίζονται σε υψηλά μεγέθη με ανυπολόγιστα αρνητικές συνέπειες στην καθημερινότητα και στο πορτοφόλι που έχει ένα νοικοκυριό της μεσαίας τάξης.
Από την άλλη, οι διεθνείς συνθήκες προϊδεάζουν για μια μεγάλη καταστροφή που έρχεται, όμοιας ισχύος με την αντίστοιχη του 2008: είτε είναι μία κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία είτε η μαζική εμπλοκή ισλαμιστικών κρατών όπως το Ιράν στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς ή μία ξαφνική παγκόσμια ανισορροπία σε πετρέλαιο και πρώτες ύλες λόγω αυτών των πολέμων. Πώς είναι προετοιμασμένη σε τέτοια ενδεχόμενα η απόλυτα εύθραυστη ελληνική οικονομία η οποία πασχίζει να αναρρώσει; Πόσο «θωρακισμένοι» είμαστε σε αντίστοιχα με το 2008 κατακλυσμιαία συμβάντα ύφεσης; Είμαι αρκετά βέβαιος ότι η σιγουριά μας βασίζεται στην ευρωπαϊκή μας διάσταση ως μέλους της Ε.Ε. και στην ελπίδα ότι κεντρικά ευρωπαϊκά όργανα «πάλι θα μας σώσουν». Τουλάχιστον ας μην ακούσουμε πάλι από κυβερνητικά χείλη ότι είμαστε θωρακισμένοι. Γιατί θα είναι επανάληψη μιας κωμωδίας η οποία είχε έντονα δραματική και θλιβερή εξέλιξη για όλους μας.
*∆ιδάκτωρ Πληροφορικής (twitter:@kritikopoulos)
Καμία θωράκιση δεν υπάρχει ούτε πρόκειται να αναρρώσει η οικονομία για τον λαό ακόμη κι αν οι διεθνείς εξελίξεις γίνουν ευνοϊκές. Με την μετάβαση στο ευρώ το 2002 η χώρα χρεοκόπησε παταγωδώς εντός 5-6 ετών και επίσημα το 2010. Από τότε είναι συνεχώς χρεοκοπημένη, ξεπουλιέται και δεν έχει καμιά ελπίδα να ανακάμψει καθώς είναι στο έλεος των διεθνών τραπεζιτών και των κερδοσκόπων. Λείπει από την ελληνική δημοκρατία το βασικό εργαλείο άσκησης οικονομικής πολιτικής των δημοκρατιών που είναι το εθνικό νόμισμα. Δεν είναι τυχαίο που τα 15 από τα 22 χρόνια συμμετοχής στην ΟΝΕ τα διανύουμε υπό χρεοκοπία και πτώχευση. Δημιουργήθηκε βέβαια μια ομάδα ολιγαρχών και μαφιόζων σε αυτό το διάστημα που θησαυρίζουν καθώς λυμαίνονται την όποια εγχώρια παραγωγή πλούτου απέμεινε. Αν αυτό θεωρείται πρόοδος και μας ικανοποιεί, τότε μπράβο μας!
Πιστεύω οτι η κρίση που έρχεται είναι πολλαπλά, γεωμετρικά μεγαλύτερη απο αυτήν του 2008.
Δεν μιλάμε για 2-3 μεγάλες τράπεζες που χρεωκόπησαν. Μιλάμε για ένα σύμπλεγμα παραγόντων που κάνουν collapse. Οικονομίες ολοκληρες και βασικοι πυλώνες του παγκοσμιου συστηματος (ΗΠΑ) πεφτουν απο την πρωτη στην 3η ή ακομα και 4η θεση. Οι ΗΠΑ επρεπε καιρό τωρα να ειναι σε προγραμμα ΔΝΤ. Κλωτσανε το ντενεκεδακι εδω και 10 χρονια τουλαχιστον. Θεμα χρονου ποτε θα τους σκασει “in their face”. Αγγλία τα ίδια.
Γερμανία λίγο καλύτερα. Αν επιστρέψουν στο ρώσικο αεριο τοτε θα βγουν με μικρα σχετικα τραυματα απο ολο αυτο. Οχι ασημαντα τραυματα ομως.
Οι ασθενεις της Ευρωπης με τα μεγαλα χρεη (Γαλλια, Ιταλια, Ελλαδα), αυτοι σωζονται μονο με ευρωομολογο. Πρεπει να το αποδεχτει η γερμανια το συντομοτερο δυνατο. Οσο καθυστερει το ευρωομολογο η γερμανια, τοσο ποιο ακριβα θα της κοστισει στο τελος. Απαξ και οι αγορες μπουν σε panic mode (θεμα χρονου) τοτε τα spreads θα ξεφυγουν και τα τρις δεν θα φτανουν να καλυψουν το κενο.
ενα μεγαλο πλοκαμι της κρισης των επομενων χρονων ειναι τα γεωπολιτικα/στρατιωτικα. Δεν αντεχει η δυση να αιμοραγει σε proxy πολεμους στον πλανητη. Οποτε εβαλε την Ευρωπη να πληρωνει τον πολεμο με τη ρωσια. Ομως για ποσο ακομα μπορει να στελνει χρηματα η ευρωπη σε ενα νεοναζι ουκρανικο βαρελι διχως πατο.
το ισραηλ καταναλωνει επισης τεραστιους οικονομικους και στρατιωτικους πορους των ΗΠΑ. Ουτε αυτο μπορει να συνεχισει. Ειδικα αν “απαντησει” στο Ιραν. Τοτε θα ανοιξει αλλο ενα Κουτι της Πανδωρας στη γειτονια μας.
Το Ιραν προχθες απεδεξει οτι μπορει να χτυπησει με πυραυλους (χωρις ιδιαιτερη προσπαθεια) την πιο καλα φυλλασομενη βαση της Μεσογειου (αν οχι του πλανητη) στο Ισραηλ. Βαση που θεωρουταν απορθητη απο ΗΠΑ και Ισραηλ. Δοθηκε το μυνημα απο το Ιραν. Μπορουμε να χτυπησουμε οποτε θελουμε, μην μας προκαλειτε.
Παμε παρακατω.
Τα συστηματα υγειας των χωρων παγκοσμιως πανε για collapse. Οι ασθενεις πολλαπλασιαζονται και οι γιατροι μειωνονται. Οι γεννησεις μειωνονται παγκοσμιως ανησυχητικα και οι θανατοι πολλαπλασιαζονται.
Και εδω συμβαινει ενα περιεργο. Ενω μειωνονται οι θεσεις εργασιας, οι εταιριες δεν βρισκουν προσωπικο. Απο μικρες εταιρεις μεχρι μεγαλες.
Ολο το παραπανω σκηνικο ηρθε για να μεινει. Δεν αφορα μια ή δυο χωρες, αλλα ολοκληρο το παγκοσμιο συστημα.
Το συμπλεγμα ολων των παραπανω θα αλλαξει τον πλανητη σε ροτα την οποια δεν γνωριζουμε ουτε μπορουμε να προβλεψουμε.
Επειδη δεν ειμαι doomsday fan, τα παραπανω δεν ειναι για κακο. Αλλα για καλο.
Το συστημα ως εχει αυτη τη στιγμή, ειναι non sustainable απ οπου και να το δεις.
Όπως ανέφερε συν-σχολιαστής, εδώ μιλάμε για διαπλανητικό χάος που μας περιμένει με ταυτόχρονα πολέμους μεγάλης κλίμακας με πυρηνικά, οικονομική κατάρρευση μεγάλων τραπεζών, έλλειψη μετρητών και καυσίμων και τροφίμων και προβλήματα με ασφάλεια και υγεία. Όλα μαζί. Και όλα προγραμματισμένα από όσους το έχουν οργανώσει από δεκαετίες για να μπορέσουν μετά (έτσι νομίζουν οι ανόητοι) να επιβάλλουν την παγκόσμια διακυβέρνηση για την οποία έχουν μιλήσει πολλοί πολιτικοί παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων τα δικά μας ξεφτέρια ΓΑΠ και Τσίπρας…