Δεν στριμώχνεται η αρκούδα

Του Βασίλη Γαλούπη

«Έχουμε κι εμείς όπλα που μπορούν να χτυπήσουν στόχους στο έδαφός τους. Όλα αυτά απειλούν να προκαλέσουν πυρηνική σύγκρουση και την καταστροφή του πολιτισμού. Δεν το καταλαβαίνουν αυτό;» αναρωτήθηκε για τους Ευρωπαίους θυμωμένα ο Πούτιν στην ετήσια ομιλία του προς το έθνος χθες.

Η αντίδραση του Ρώσου προέδρου ήρθε έπειτα από μία φαεινή ιδέα που διατύπωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τη Δευτέρα ότι τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να στείλουν χερσαία στρατεύματα στην Ουκρανία. Αλλά οι υπόλοιποι δυτικοί ηγέτες έσπευσαν να πάρουν αποστάσεις. Ο Μακρόν ακούστηκε όχι ως ο πιο γενναίος, αλλά μάλλον ως ο πιο άσκεφτος, και η πρότασή του απορρίφθηκε γρήγορα από τη Γερμανία, τη Βρετανία, την Ιταλία, τη Σουηδία και τις ΗΠΑ.

Ο Πούτιν απάντησε ότι οι δυτικές χώρες θα διακινδύνευαν να προκαλέσουν πυρηνικό πόλεμο, εάν έστελναν στρατεύματα για να πολεμήσουν στην Ουκρανία, προειδοποιώντας ότι η Μόσχα διαθέτει τα όπλα για να χτυπήσει στόχους στη Δύση.

Η Ρωσία διαθέτει το μεγαλύτερο πυρηνικό οπλοστάσιο στον κόσμο. Η Γαλλία είναι η μοναδική πυρηνική δύναμη της Ε.Ε. Το σενάριο Μακρόν πράγματι θα οδηγούσε στο «αναπόφευκτο» μιας άμεσης σύγκρουσης μεταξύ της Ρωσίας και της δυτικής συμμαχίας, δηλαδή σε παγκόσμιο πυρηνικό πόλεμο.

Γιατί ο Γάλλος πρόεδρος να ξεστομίσει κάτι τόσο τραβηγμένο; Πρακτικά συμβάλλει στο να διαβρωθεί το «ταμπού» των πυρηνικών και να αρχίσει πραγματικά η κουβέντα για το… αν θα πάμε σε πυρηνικό πόλεμο με τη Ρωσία.

Ο Μακρόν ήταν που το 2022 εφιστούσε την προσοχή της Δύσης ώστε «να μην ταπεινώσουμε τη Ρωσία» και επιχείρησε ρόλο διαμεσολαβητή.

Είναι ο Ευρωπαίος ηγέτης που ζητά σταθερά να αποκτήσει η Ευρώπη έναν πιο «μυώδη» ρόλο με δημιουργία κανονικού ευρωστρατού, αλλά η ιδέα να πολεμήσουν οι στρατιώτες της Ε.Ε. εναντίον της Ρωσίας, σαν άλλοι Βοναπάρτες, είναι τελείως διαφορετική και δεν είχε ξανασερβιριστεί.

Μέχρι στιγμής έχουμε την Αμερική, που ουσιαστικά «παίζει» τον πόλεμο με τη Ρωσία, την Ευρώπη που υπομένει τις οικονομικές και γεωπολιτικές συνέπειες, αλλά το να πάνε οι ευρωπαϊκές χώρες σε κανονικό απευθείας πόλεμο με τη Ρωσία είναι ένα σενάριο που δεν βρίσκεται στα σχέδια κανενός.

Παρά ταύτα, ο Μακρόν επέμεινε ότι μίλησε για αποστολή δυτικών στρατευμάτων στην Ουκρανία συνειδητά, υποστηρίζοντας ότι «ζύγισε» τα λόγια του και «τα σκέφτηκε καλά».

Από την πλευρά του ο Πούτιν θεωρεί ότι η ρωσοκρατούμενη Ουκρανία, είτε επειδή πρόκειται κυρίως για ρωσόφωνες περιοχές είτε επειδή απλώς τις κατέκτησε, είναι ρωσικό έδαφος και άρα οι δηλώσεις Μακρόν απειλούν ευθέως τη Ρωσία.

«Θυμόμαστε τη μοίρα εκείνων που κάποτε έστειλαν τα στρατεύματά τους στο έδαφος της χώρας μας» είπε προς την Ευρώπη, αναφερόμενος στις εισβολές του Χίτλερ και του Ναπολέοντα. «Αλλά τώρα οι συνέπειες για όποιον μας επιτεθεί θα είναι πολύ πιο τραγικές. Νομίζουν ότι ο πόλεμος είναι καρτούν».

«Θέλουν να δείξουν στους πολίτες τους ότι εξακολουθούν να κυβερνούν τον κόσμο» ανέφερε για τη Δύση ο Πούτιν στην κεντρική ομιλία του. «Η Δύση, που έχει αποικιακές συνήθειες και έχει συνηθίσει να πυροδοτεί εθνικές συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο, σκοπεύει να κάνει στη Ρωσία ό,τι έκανε στην Ουκρανία και σε πολλά άλλα έθνη: να τη μετατρέψει σε ένα ετοιμοθάνατο, αποτυχημένο κράτος. Στη θέση της Ρωσίας θέλουν έναν εξαρτημένο, μαραζωμένο, ετοιμοθάνατο χώρο, όπου μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν» πρόσθεσε.

Στην αρχή του πολέμου στην Ουκρανία ο Πούτιν είχε κάνει και τότε συγκαλυμμένες πυρηνικές απειλές κατά της Δύσης, ως απάντηση στο ενδεχόμενο Ευρώπη και ΗΠΑ να εμπλακούν απευθείας. Αλλά η τωρινή, και εντονότερη, αντίδραση ήρθε μετά την απειλή Μακρόν που μάλλον σκόπευε να «στριμώξει» τον Ρώσο πρόεδρο.

Οι απειλές του Πούτιν για πρόκληση πυρηνικού πολέμου ως απάντηση στον Μακρόν διήρκεσαν μόνο τα λίγα εναρκτήρια λεπτά της ομιλίας του, που κράτησε πάνω από δύο ώρες. Ήταν η καθιερωμένη ετήσια ομιλία του, που όμως φέτος έχει πρόσθετη σημασία λόγω των προεδρικών εκλογών στη Ρωσία στις 15-17 Μαρτίου, στις οποίες είναι υποψήφιος για ακόμα μία εξαετή θητεία κι αναμένεται να τις κερδίσει.

Κατά τη διάρκεια του λόγου του ο Πούτιν έθιξε βασικά ζητήματα κοινωνικής, οικονομικής, στρατιωτικής και ψηφιακής ανάπτυξης της Ρωσίας για τα επόμενα έξι χρόνια.

Από τα βασικά της σημεία ήταν θέματα όπως το «Εθνικό Project Οικογένεια», που θα αποτελέσει τη φιλοσοφία της κοινωνικής ζωής στη χώρα και βασική στρατηγική της Ρωσίας. Με κατασκευή πολυάριθμων οικονομικά προσιτών κατοικιών και άλλες βοήθειες για τη βελτίωση του επιπέδου ζωής. Στόχος, η περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη της Ρωσίας που σύντομα θα γίνει η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο.

Για να υποστηρίξει τη θέση του ότι η Ευρώπη πρέπει να στείλει τα στρατεύματά της στην Ουκρανία, ο Μακρόν δήλωσε: «Είμαστε πεπεισμένοι ότι η ήττα της Ρωσίας είναι απαραίτητη για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη».

Ο Πούτιν, πάντως, χθες απέρριψε τους ισχυρισμούς ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εξαπολύσει επίθεση στην Ευρώπη: «Η Δύση προκάλεσε τη σύγκρουση στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή και σε άλλες περιοχές του κόσμου και συνεχίζουν να λένε ψέματα. Τώρα, χωρίς καμία ντροπή, ισχυρίζονται ότι η Ρωσία υποτίθεται ότι σκοπεύει να επιτεθεί στην Ευρώπη. Αυτό είναι μια ανοησία».