Του Νίκου Μερτζάνη
Μια φράση από τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη, κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς του να διαχειριστεί την «κρίση Συρίγου», έχει την αξία της: «Δεν παίζουμε με τα εθνικά θέματα». Βέβαια, ο κ. Μαρινάκης χρησιμοποίησε το συγκεκριμένο επιχείρημα για να επιτεθεί στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανο Κασσελάκη, αλλά η αλήθεια που κρύβει αφορά όλους τους πολιτικούς.
Το «Δεν παίζουμε με τα εθνικά θέματα» είναι μια συνθήκη που είναι υποχρεωμένοι όλοι να τηρούν, είτε βρίσκονται στις τάξεις του κόμματος που κυβερνά είτε στην αντιπολίτευση.
Τι είπε ακριβώς
Οπότε, ας εξετάσουμε τι ακριβώς είπε ο βουλευτής της Ν.Δ. και πρώην υπουργός Άγγελος Συρίγος. Παραθέτω ακριβώς τη φράση του και αντιπαρέρχομαι δικαιολογίες του τύπου «δεν εννοούσα αυτό ή διαστρεβλώθηκαν αυτά που είπα», γιατί δεν τιμούν ούτε τα πολιτικά πρόσωπα που τις χρησιμοποιούν ούτε τους αποδέκτες των δικαιολογιών και δεν διορθώνουν την ζημιά που έχει προκληθεί: «Σήμερα θεωρώ ότι πρέπει να περάσουμε στην επόμενη φάση και να πούμε την πραγματικότητα. Η Συνθήκη της Λωζάννης είναι μια συνθήκη παρωχημένη σε σχέση με την αποστρατιωτικοποίηση. […] Η Συνθήκη της Λωζάννης είναι ένα τεράστιο πράγμα που περιλαμβάνει μια βασική συμφωνία και έχει άλλες 14 συμφωνίες, παραρτήματα κ.λπ. Το 97% όλων αυτών στο σήμερα δεν έχει καμία αξία. Τα μόνα τα οποία έχουν αξία στο σήμερα είναι αυτά που ορίζουν σύνορα. Της Τουρκίας έναντι των γειτονικών χωρών. Αυτό έχει αξία στο σήμερα. Οι Τούρκοι εμμένουν ότι έχει αξία στο σήμερα το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης, το οποίο όμως είναι παρωχημένο εκ των πραγμάτων. Και, επίσης, υπάρχει κάποια θεωρητική σημασία για το θέμα της παρουσίας των δύο μειονοτήτων στη Θράκη και την Κωνσταντινούπολη».
Πολιτικό θεμέλιο
Μια απλοϊκή απάντηση στον πρώην υπουργό και πανεπιστημιακό, ο οποίος μετέχει στον δημόσιο λόγο ως ειδικός επί εθνικών θεμάτων, είναι ότι αν η ελληνική πλευρά, χωρίς καν να πιεστεί, δημοσίως παραδέχεται ότι η Συνθήκη της Λωζάννης είναι παρωχημένη στο μεγαλύτερο μέρος της, τότε γιατί δεν μπορεί και η Τουρκία να ισχυριστεί -όπως άλλωστε το κάνει συνεχώς- ότι ολόκληρη η συνθήκη είναι παρωχημένη και πως οποιαδήποτε συζήτηση πρέπει να γίνει σε άλλη βάση;
Τον Δεκέμβριο του 2017, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος είχε απαντήσει στον Ερντογάν: «Βασική εθνική θέση μας είναι και το ότι, από τη φύση της κατά το Διεθνές Δίκαιο, η Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 -και όλες οι μεταγενέστερες, κάθε μορφής, εκτελεστικές της ρυθμίσεις- δεν επιδέχονται, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, αναθεώρηση. Άρα, το σύνολο των ρυθμίσεων της Συνθήκης της Λωζάννης αποτελούν -και θα αποτελούν και στο μέλλον- το συμπαγές θεσμικό και πολιτικό θεμέλιο των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τόσο ως προς τα μεταξύ τους σύνορα όσο και ως προς όλα τα επιμέρους ζητήματα, τα οποία εμπίπτουν στο κανονιστικό τους πλαίσιο».
Αλλά και ο ίδιος ο κ. Συρίγος, στις 29 Δεκεμβρίου 2020 (στον Σκάι), έλεγε: «Συνθήκες όπως της Λωζάννης, που καθορίζουν σύνορα, θεωρούνται ιερές. Δεν τις αγγίζεις».
Τι μεσολάβησε αυτά τα τρία χρόνια και από ιερή η Συνθήκη της Λωζάννης μετατράπηκε σε «παρωχημένη»; Πότε έλεγε την αλήθεια ο κ. Συρίγος, τότε ή τώρα;
«Δεν παίζουμε με τα εθνικά θέματα» είναι η φράση την οποία ο Παύλος Μαρινάκης έπρεπε να απευθύνει πρώτα στον κ. Συρίγο και τον κ. Γεραπετρίτη, που εξακολουθεί να θεωρεί ότι η «κόκκινη γραμμή» της Ελλάδας είναι τα 6 ναυτικά μίλια.
