Πόλεμος στο Ισραήλ: Ο ύπνος της Δύσης, το στρίμωγμα των frenemies και ο νέος τρομακτικός κόσμος που ανατέλλει

Του Μανώλη Κοττάκη

Το οργανωμένο κτύπημα των Παλαιστινίων στο Ισραήλ, το οποίο μαρτυρά μακρά εκπαίδευση και προετοιμασία υπό την εποπτεία τρίτων δυνάμεων, τουλάχιστον δύο, συμπίπτει με το τέλος της αποτυχημένης θερινής αντεπίθεσης της Ουκρανίας. Ακριβέστερα, συμπίπτει με την ήττα αυτής της αντεπίθεσης, η οποία συνοδεύεται με την εμφάνιση των πρώτων ρωγμών στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ: Η Πολωνία παύει να αποστέλλει όπλα στον Ζελένσκι, η Σλοβακία μετά την εκλογή ρωσόφιλου ηγέτη παύει να στέλνει όπλα στον Ζελένσκι, Γερμανία και Γαλλία σηκώνουν τους ώμους αδιάφορες, ακόμα και ο Έλλην πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ξύπνησε και στη Σύνοδο για το Μεταναστευτικό ζήτησε λεφτά από την Ευρώπη «για την Ελλάδα, όχι μόνο για την Ουκρανία». Το οργανωμένο κτύπημα των Παλαιστινίων υπέρ των οποίων έγιναν χθες ανεμπόδιστα πανηγυρικές διαδηλώσεις στην Κωνσταντινούπολη, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό, συμπίπτει επίσης με την έναρξη της χειμερινής ρωσικής αντεπίθεσης στην Ουκρανία. Στην πραγματικότητα, κοιτώντας ωμά τη νέα πραγματικότητα, διαπιστώνουμε ότι ένα νέο μέτωπο θα αρχίσει να απασχολεί τη Δύση, και ειδικά την Αμερική, στον Νότο, τη στιγμή που πνέει τα λοίσθια ο πόλεμος στην Ουκρανία. Γεγονός που σημαίνει περισπασμό. Όποιες απόπειρες διευθέτησης του Μεσανατολικού με τη συμμαχία του Ισραήλ – Σαουδικής Αραβίας προκειμένου αυτή να αναπτύξει πυρηνικά κατά του Ιράν τινάζονται στον αέρα, στην καλύτερη περίπτωση δοκιμάζονται. Και μαζί κινδυνεύει να συμπαρασυρθεί σε φιάσκο και όποια διευθέτηση σχεδιαζόταν μεταξύ χωρών της ανατολικής Μεσογείου, μεταξύ των οποίων τα δίδυμα Ελλάδα – Τουρκία, Τουρκία – Αίγυπτος και Τουρκία – Ισραήλ. 

Η Δύση κοιμήθηκε 

Στην προκειμένη περίπτωση η Δύση ήδη βιώνει την τρίτη μεγάλη ήττα μετά την 11η Σεπτεμβρίου και την αποχώρηση από το Αφγανιστάν. Βιώνει, συγκεκριμένα, την ήττα στον πόλεμο των πληροφοριών. Κοιμήθηκε όλη. Αν στην Ουκρανία γνώριζε και προειδοποιούσε τον Πούτιν να μην το κάνει, αν στον Λίβανο πέρυσι γνώριζε και πρόλαβε τα χειρότερα με την ανατίναξη των πυρομαχικών των Χεζμπολάχ – Χαμάς στο λιμάνι, αυτή τη φορά κοιμήθηκε. Κοιμήθηκαν στρατηγοί τους οποίους ξυπνούσαν μεσάνυκτα, κοιμήθηκαν δυνάμεις ασφαλείας, κοιμήθηκαν φημισμένες υπηρεσίες. Είναι βαρύ κτύπημα στο γόητρο της γειτονικής χώρας να συλλαμβάνονται και να απάγονται πολίτες της εν μέση οδώ. Και αυτό ας είναι ένα μάθημα και για τις δικές μας δυνάμεις ασφαλείας (Στρατός και Αστυνομία) οι οποίες, εφησυχασμένες από τις «φιλίες», χαλαρώνουν ανεπίτρεπτα. Η περιπλοκή στο Ισραήλ μάς δείχνει πως ο κόσμος πλέον κινείται ανατολικότερα. Προς τα εκεί γέρνει το κέντρο βάρους του. Προς Βορρά στην Ευρασία της Ουκρανίας, προς Νότο στην Αφρική, στη Μέση και την Άπω Ανατολή. Δεν είναι τυχαίο ότι πρόσφατα κι εμείς χαράξαμε νέο εμπορικό δρόμο με την Ινδία για να σπάσουμε το τρίγωνο Πακιστάν – Ιράν – Τουρκίας. Το δεύτερο που συμβαίνει μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ είναι ότι σιγά σιγά οι frenemies, τα κράτη που το παίζουν καλά με όλους, αρχίζουν να ανοίγουν τα χαρτιά τους και να γέρνουν τις πλάστιγγες. Δεν είναι μόνο που διεξάγουν πολέμους δι’ αντιπροσώπων. Οι Αμερικανοί κατά της Ρωσίας στην Ουκρανία και κάποιοι άλλοι κατά της Αμερικής και της Δύσης στο Ισραήλ. Είναι και ότι καθένας αναγκάζεται από επιλογή ή από τις νέες συνθήκες να αποκαλύψει το «φύλλο» του για να μιλήσουμε με χαρτοπαικτικούς όρους.

Πριν από λίγες εβδομάδες η Τουρκία ανακοίνωσε κοινές γεωτρήσεις με το Ισραήλ. Ενώ στο παρελθόν οι σχέσεις της είχαν περάσει δοκιμασία διαρκείας λόγω των δηκτικών δηλώσεων που έκανε ο Ερντογάν κατά του Νετανιάχου με αφορμή το πλοίο MAVI MARMARA. Αν αύριο ο πρωθυπουργός του Ισραήλ επιτεθεί στο Ιράν, γιατί αλλιώς δεν στέκεται στο εσωτερικό του, η Άγκυρα πρέπει να αποφασίσει με ποιον είναι. Να μην πούμε «φανερώσει». Με το Ιράν, με τον πρόεδρο του οποίου φωτογραφιζόταν ο πρόεδρος Ερντογάν παρέα και με τον Πούτιν με σηκωμένα τα χέρια προ έτους ή με τον Νετανιάχου, με τον οποίο φωτογραφιζόταν στην Αμερική προ ημερών. Το αυτό ισχύει και για τη Σαουδική Αραβία που είχε αποκαταστήσει τις σχέσεις της με το Ισραήλ. Όλοι πρέπει να αποφασίσουν με ποιον θα πάνε και ποιον θ’ αφήσουν. Θυμίζω ότι στον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ ο δικτάτωρ Παπαδόπουλος αρνήθηκε να εμπλέξει τη χώρα στη σύρραξη, μην υπακούοντας στα συμμαχικά αιτήματα για διάθεση στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Η Ελλάς δεν ενεπλάκη στον πόλεμο αλλά ο Παπαδόπουλος αποτέλεσε παρελθόν για τη συμμαχία λίγο καιρό αργότερα. Τα κρίσιμα διλήμματα δυστυχώς αφορούν όλους. 

Πανοπτική ματιά του κόσμου δείχνει κίνηση δυνάμεων προς τα ανατολικά. Δείχνει ότι δυνάμεις που συνεργάζονται κάτω από την ομπρέλα των BRICS ως σύνολο συνεργάζονται ανά δυάδες, τριάδες και τετράδες κατά της Δύσης στη Μέση Ανατολή, στην Ευρασία και τη Μέση Ανατολή. Ο νέος τρομακτικός κόσμος ανατέλλει. Και ο «Οπενχάιμερ» του Νόλαν που έπαιξε το καλοκαίρι (και όχι τον χειμώνα) στις αίθουσες μας προετοιμάζει γι’ αυτό που έρχεται.