Η «φίλα προσκείμενη» στην Ελλάδα, Ανατολική Λιβύη, προσεγγίζει την Τουρκία

Μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να διαφημίζει τις -υποτίθεται- στενές σχέσεις της με την Βουλή των Αντιπροσώπων και τον «στρατάρχη», Χάφταρ, που ελέγχουν την Ανατολική Λιβύη, αλλά τελευταία γίνονται βήματα προσέγγισης Α.Λιβύης – Άγκυρας

Την Τουρκία προσεγγίζει η Ανατολική Λιβύη. Παρ’ ότι η ελληνική κυβέρνηση διατείνεται ότι διαθέτει στενές, φιλικές σχέσεις με τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τον αυτοαποκαλούμενο «στρατάρχη», Χάφταρ, τώρα φαίνεται ότι γίνονται κινήσεις «συμφιλίωσής» τους με την Τουρκία.

Ως γνωστόν, τα προηγούμενα χρόνια οι ελέγχοντες την Ανατολική Λιβύη επέκριναν την Τουρκία με βαρύτατους χαρακτηρισμούς, και ζητούσαν από τους «εισβολείς», όπως χαρακτήριζαν τους Τούρκους στρατιωτικούς και τους μισθοφόρους τους, να φύγουν από τη χώρα. Από τη μεριά της, η Άγκυρα χαρακτήριζε «δικτάτορα» και «δολοφόνο» τον Χάφταρ. Τώρα, όμως, εκδηλώνονται κινήσεις επαναπροσέγγισης.

Σε αυτό το σκηνικό, η ελληνική κυβέρνηση, λίγο μετά την υπογραφή του ψευδεπίγραφου, εκτός του γράμματος του διεθνούς Δικαίου, αλλά και πάσης γεωγραφικής λογικής, μνημονίου οριοθέτησης της ΑΟΖ Λιβύης – Τουρκίας, στο τέλος του 2019, είχε επιλέξει να προσκαλέσει, τον Ιανουάριο του 2020, τον Χαλίφα Χάφταρ στην Αθήνα. Τον υποδέχτηκε με τιμές αρχηγού κράτους, παρ’ ότι δεν είναι, και μάλιστα συναντήθηκε μαζί του και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.

Τότε, η επίσκεψη Χάφταρ είχε συνοδευτεί από διθυράμβους στα φιλοκυβερνητικά για την εξωτερική πολιτική Μητσοτάκη – Δένδια, αν και πάμπολλοι πολιτικοί και διπλωματικοί κύκλοι αντιμετώπισαν με εξαιρετική επιφυλακτικότητα αυτές τις κινήσεις, τις οποίες χαρακτήριζαν ως αλλοπρόσαλλες.

Ανεξαρτήτως αυτού, η ελληνική εξωτερική πολιτική κινήθηκε νωθρά, άτολμα και με ιδιαίτερα καθυστερημένα αντανακλαστικά στη Λιβύη. Κι’ αυτό, ενώ η Τουρκία, όπως και άλλες δυνάμεις (Ιταλία, Ρωσία, κ.α.), είχαν αναπτύξει μεγάλη κινητικότητα στη χώρα.

Η Άγκυρα, μάλιστα, μέσω του τουρκο-λιβυκού μνημονίου, που είχε υπογραφεί στο τέλος του 2019 με την τότε κυβέρνηση – μαριονέτα της Τρίπολης, οικοδομούσε απαιτήσεις κατά της Ελλάδας, ενώ με άλλη συμφωνία έστελνε στρατιωτικό προσωπικό, οπλισμό και μισθοφόρους στη Δυτική Λιβύη.

Η Αθήνα, από τη μεριά της, με δειλές και ημιτελείς κινήσεις, δεν επεδίωξε να ενισχύσει σοβαρά την ελληνική παρουσία στη Λιβύη, να διευρύνει τις ήδη υπάρχουσες σχέσεις με ορισμένα κέντρα εξουσίας κυρίως στην Α.Λιβύη, αλλά και στην Τρίπολη. Ενδεικτικό είναι πως, παρ’ ότι αποφασίστηκε να ξανανοίξει η ελληνική πρεσβεία στην Τρίπολη, εστάλη εκεί επιτετραμμένος και όχι πρέσβης. Μόλις πρόσφατα αποφασίστηκε να σταλεί πρέσβης. Κι όλα αυτά, παρά τη γεωγραφική γειτνίαση της Ελλάδας με τη Λιβύη και τους πολύ στενούς ιστορικούς δεσμούς των λαών των δύο χωρών.

Στο μεταξύ, όμως, Δυτικές χώρες, όπως η Ιταλία, οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Γερμανία, αλλά και άλλες, όπως η Ρωσία, η Τουρκία, η Αίγυπτος, τα Εμιράτα και το Κατάρ, ανέπτυσσαν εντυπωσιακή κινητικότητα στη Λιβύη, μέσω διπλωματικών, επιχειρηματικών, στρατιωτικών και άλλων διαύλων. Όλες, βέβαια, προσπαθούν να ενισχύσουν την παρουσία τους, να καταστήσουν εξαρτημένο από αυτές το λιβυκό πολιτικό προσωπικό και τους τοπικούς φύλαρχους, με απώτερο σκοπό την εκμετάλλευση του (ενεργειακού) πλούτου της χώρας.

Λιβύη: Εδώ Τουρκία, εκεί Ιταλία και Αίγυπτος, που είναι η Ελλάδα;

Τώρα, λοιπόν, η Τουρκία εμφανίζεται να διεκδικεί και ρόλο «διεθνούς παίκτη» και διαμεσολαβητή στην επίλυση της χρόνιας κρίσης και της εμφύλιας αντιπαράθεσης στην κατακερματισμένη -σε φέουδα- χώρα. Και, ήδη, έχει δρέψει καρπούς. Εάν, μάλιστα, επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας σε μερίδα του αραβικού Τύπου, σύμφωνα με τις οποίες επιχειρείται επαναπροσέγγιση ανάμεσα στην Ανατολική Λιβύη και την Άγκυρα, θα πρόκειται για μια θετική -για την Τουρκία- εξέλιξη.

Πρόσφατα, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Ακίλα Σάλεχ, με τον οποίο πολλάκις η ελληνική πλευρά είχε έλθει σε επαφή και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, διαφήμιζε την καλή σχέση που είχε μαζί του, δήλωσε στον λιβυκό τηλεοπτικό σταθμό, Al-Mesar: «Υπάρχει προσέγγιση με την Τουρκία. Δεν μπορεί να υπάρχει συνεχές μποϊκοτάζ ή συνεχής ανταγωνισμός. Η πολιτική είναι ευέλικτη και ανοιχτή στις αλλαγές» (!).

Πάντως, αφού πρόσθεσε ότι «τα συμφέροντα των Τούρκων συνδέονται με τα δικά μας», αναφερόμενος στην παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και μισθοφόρων στη Λιβύη, είπε: «Όσον αφορά τις ξένες δυνάμεις, τις απορρίπτουμε: Τούρκους, Ρώσους, Αμερικανούς».

Ο Α.Σάλεχ, επίσης, ανέφερε ότι θα επισκεφθεί την Άγκυρα στο μέλλον. «Θα επισκεφθώ την Τουρκία, αλλά η ημερομηνία της επίσκεψης δεν μπορεί να προσδιοριστεί λόγω των πρόσφατων γεγονότων στη Λιβύη (σ.σ. διαδηλώσεις και επεισόδια)». Κατά πληροφορίες, ο Α.Σάλεχ έχει δεχτεί σχετική πρόσκληση από τον Τ.Ερντογάν.

Ο επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων, η οποία βρίσκεται στο Τομπρούκ, στην Α.Λιβύη, και το κτήριό της δέχτηκε επίθεση κατά τις -προ εβδομάδων- διαδηλώσεις, είπε ότι σύντομα θα γίνει και συνάντηση αντιπροσωπείας της τουρκικής Βουλής με τον ορισθέντα ως πρωθυπουργό από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, Φάτχι Μπασάγκα (Fathi Bashagha). 

Ως γνωστόν, οι ελέγχοντες την Τρίπολη, ούτε καν επέτρεψαν στον Μπασάγκα να εισέλθει στην πόλη και να αναλάβει τα καθήκοντά του. Απειλήθηκε, μάλιστα, ένοπλη σύγκρουση.

Στο μεταξύ, σε μερίδα του λιβυκού Τύπου είδαν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες ότι τη Βεγγάζη, το προπύργιο της Α.Λιβύης, θα επισκεφθεί ο Τούρκος αντιπρόεδρος και ο υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ.

Το site, Africa Intelligence, επίσης, κάνει λόγο για πρόθεση της Τουρκίας να φιλοξενήσει μια διευρυμένη συνάντηση μεταξύ των αντιπαρατιθέμενων στρατοπέδων στο εσωτερικό της Λιβύης, καθώς και των βασικών εμπλεκομένων ξένων χωρών στις λιβυκές υποθέσεις, προκειμένου να διευθετηθεί η νέα πολιτική κρίση που σοβεί στη χώρα. Κατά τον ιστότοπο, μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, ο Ταγίπ Ερντογάν επιδιώκει να αναδειχθεί διεθνώς ως βασικός παράγων επίλυσης της κρίσης στη Λιβύη.

Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει μείνει πανηγυρικά εκτός όλων των πρωτοβουλιών που αναπτύχθηκαν για το Λιβυκό εδώ και τρία χρόνια, είτε πρόκειται για γερμανικές, είτε για ιταλικές και ρωσικές πρωτοβουλίες.

Διαμεσολάβηση της Τουρκίας για την κρίση στη Λιβύη – Η Άγκυρα επιδιώκει ηγετικό ρόλο