Από την 1η Ιουλίου τέθηκε σε εφαρμογή η ψηφιακή κάρτα εργασίας στις τράπεζες και στα σούπερ μάρκετ σε πρώτη φάση (μέσα στους επόμενους 12 μήνες αναμένεται να επεκταθεί στο σύνολο των κλάδων της οικονομίας, δηλαδή θα την χρησιμοποιούν όλοι οι μισθωτοί). Ο πρωθυπουργός πριν από λίγες ημέρες υποστήριξε ότι πρόκειται για «μία σημαντική κατάκτηση για τους εργαζόμενους» αφού το Κράτος θα γνωρίζει πόσο χρόνο δουλεύουν ώστε να αποφεύγεται οποιαδήποτε καταστρατήγηση του χρόνου εργασίας τους. Είναι, όμως, αυτή ή αλήθεια ή… η κυβέρνηση, ενδεχομένως άθελα της, με τη νέα ψηφιακή κάρτα κινδυνεύει να «νομιμοποιήσει» τις εργοδοτικές αυθαιρεσίες και συγκεκριμένα τις επιπλέον, του κανονικού ωραρίου, ώρες απασχόλησης που παράνομα παράσχουν χιλιάδες εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα;
«Ξεπλένονται» οι παρανομίες των επιτήδειων εργοδοτών;
Γιατί, αντί να κατοχυρώνονται οι εργαζόμενοι όπως έχει υποστηρίξει ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, ελλοχεύει ο κίνδυνος να μετατραπεί η ψηφιακή κάρτα εργασίας σε «πλυντήριο» νομιμοποίησης και εντατικοποίησης των εργοδοτικών αυθαιρεσιών; Ο λόγος είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η χρήση της, υπό την απουσία επιτόπιων ελέγχων από τις ελεγκτικές υπηρεσίες, αφήνοντας ελεύθερο πεδίο στους εργοδότες να πιέζουν τους εργαζομένους τους για να δηλώνουν «εικονικές» ώρες προσέλευσης και αποχώρησης από την εργασία τους.
Πώς; Με βάση το πλαίσιο που έχει θέσει η κυβέρνηση, ο κάθε εργαζόμενος (στην παρούσα φάση στις τράπεζες και στα σούπερ μάρκετ) πρέπει όταν προσέρχεται και όταν απέρχεται από την εργασία του να το δηλώνει, μέσω του κινητού του, στην εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας, έτσι ώστε να καταγράφεται ο χρόνος εργασίας του και να μπορούν οι αρμόδιες ελεγκτικές υπηρεσίες να διαπιστώνουν εάν απασχολείται εντός του νόμιμου ωραρίου ή αν μένει περισσότερο στη δουλειά του.
Όμως, δεδομένου ότι επιτόπιοι έλεγχοι στους χώρους εργασίας γίνονται σπάνια λόγω του ελάχιστου προσωπικού που έχουν οι αρμόδιες υπηρεσίες (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας), με αυτή την πρακτική ανοίγει ο δρόμος για να «ξεπλένονται» οι εργοδοτικές αυθαιρεσίες. Συγκεκριμένα, ο κάθε εργοδότης μπορεί να πιέσει τον κάθε υπάλληλο του, με την απειλή της απόλυσης, να δηλώσει «εικονικά» την προβλεπόμενη ώρα προσέλευσης και αποχώρησης από την απασχόλησή του, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να δουλεύει περισσότερες ώρες. Με αυτόν τον τρόπο, αφενός ένας εργαζόμενος μπορεί να δουλεύει, παράνομα, χωρίς να αμείβεται για τις υπερωρίες του ενώ θα φαίνεται ότι καλύπτει μόνο το τυπικό ωράριο του, αφετέρου, εάν θελήσει κάποια στιγμή να προχωρήσει σε καταγγελία, θα έχει εκ των προτέρων χάσει το δίκιο του (θα έχει ελάχιστες ελπίδες να δικαιωθεί δικαστικά) αφού στο σύστημα του υπουργείου Εργασίας θα φαίνεται ότι «κατά δήλωση του», παρείχε εργασία μόνο για το νόμιμο ωράριο.
Με το «καλημέρα» ( ; ) οι πρώτες παραβάσεις
Είναι ενδεικτικό ότι το φαινόμενο αυτό παρουσιάστηκε μέσα στις πρώτες κιόλας ημέρες της εφαρμογής του θεσμού της ψηφιακής κάρτας εργασίας στα σούπερ μάρκετ και στις τράπεζες. Όπως αναφέρεται σε πρόσφατη ανακοίνωση της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΙΥΕ) «η καθιέρωση της ψηφιακής κάρτας εργασίας από 1.7.2022, αρχικά στις Τράπεζες και τα Σούπερ Μάρκετ, ήδη από τις πρώτες ημέρες λειτουργίας της, έδειξε ότι είναι και θα παραμείνει ‘’δώρον άδωρον’’ για τους εργαζόμενους, εάν δεν συνοδεύεται από εντατικούς και συνεχείς ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας». Οι καταγγελίες για την εφευρετικότητα των παραβατικών εργοδοτών (που παρακάμπτουν την ψηφιακή κάρτα, είτε χτυπώντας οι ίδιοι τις κάρτες στο δηλωμένο ωράριο των εργαζομένων, είτε εξαναγκάζοντας τους εργαζόμενους να το κάνουν και στη συνέχεια να τους στέλνουν να συνεχίζουν κανονικά τη δουλειά τους με απλήρωτες υπερωρίες), είναι πολλές και έρχονται από όλη τη χώρα, τόσο στην Ομοσπονδία μας, όσο και στα σωματεία μας», επισημαίνεται από την Ομοσπονδία, η οποία τονίζει ότι «το ΣΕΠΕ είναι αποψιλωμένο από Επιθεωρητές Εργασίας ειδικά στην Περιφέρεια, όπου οι έλεγχοι είναι σπάνιο φαινόμενο (και αυτοί μετά από σοβαρή καταγγελία)».
Επίσης, σε ανακοίνωση του Συλλόγου Ιδιωτικών Υπαλλήλων «η Ένωση» σημειώνεται ότι «ήδη τα παρατράγουδα ξεκίνησαν με αλυσίδες Σούπερ Μάρκετ να απαιτούν από τους εργαζόμενους να παραδίδουν εκτυπωμένο το QR code στους υπευθύνους των καταστημάτων, ώστε οι δεύτεροι να δηλώνουν την ώρα έναρξης και λήξης της βάρδιας των εργαζομένων. Μάλιστα, σε μεγάλη αλυσίδα Σούπερ Μάρκετ, η οποία πολυδιαφημίζεται για τις “καλές συνθήκες απασχόλησης”, ζητήθηκε ήδη από το προσωπικό καταστήματος στη Βούλα να ενημερώνει ναι μεν εικονικά το σύστημα για την αποχώρησή του από την εργασία εντός του προγραμματισμένου ωραρίου, αλλά να παραμένει επιπλέον χρόνο και μετά τη λήξη της βάρδιας»!
Πρέπει να συνδυαστεί με εφαρμογή εντοπισμού θέσης ώστε η καταχωρημένη ώρα να συνδυάζεται και με καταγραφή γεωγραφικού στίγματος για τα προηγούμενα και επόμενα 15′. Για την προστασία της εργοδοσίας κυρίως… Μπορεί κάποιοι “τεμπέληδες εργαζόμενοι” να φαίνονται ότι δουλεύουν αλλά αντ’ αυτού να… κάνουν κρουαζιέρα στο Turkaegean.
Οι εποπτικές υπηρεσίες του Υπουργείου απασχόλησης είναι από υποστελεχωμένες έως ανύπαρκτες.
Επομένως οι όποιες καλές προθέσεις, αν υπάρχουν τέτοιες που δεν…… ακυρώνονται στην πράξη.
Εξ αυτών δύο πράγματα συμβαίνουν.
Ή αυτοί που εισηγούνται και αυτοί που θεσμοθετούν τέτοιες εφαρμογές, δεν έχουν περάσει ούτε απ’ έξω από εργασιακούς χώρους, ή προσπαθούν να ρίξουν στάχτη στα μάτια των εργαζομένων και της κοινής γνώμης, ότι τάχα μου δήθεν ενδιαφέρονται για τους εργαζόμενους.
Μάλλον και τα δύο συμβαίνουν.
Οι συνήθεις παλαβομάρες της κυβέρνησης του Κυριάκου!
Αλλο ένα γραφειοκρατικό εμπόδιο που δεν κάνει καμία διαφορά για τον εργαζόμενο και επιβαρύνει την επιχείρηση. Δείχνει και πόσο μακριά από την πραγματική οικονομία είναι οι τύποι.
Τον εργαζόμενο τον εξασφαλίζει μόνο ένα πράγμα. Η προσφορά εργασίας. Που σημαίνει επενδύσεις.
Που η κυβέρνηση δεν μπορεί να προσελκύσει.
Τα υπόλοιπα είναι να έχουμε να λέμε.
Το επόμενο βήμα φαντάζομαι θα είναι η διατίμηση και το ενοικιοστάσιο για να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια και το στεγαστικό.
Πάντα ήθελα να ζήσω τον “αστυνόμο που διπλώνει για να ζυγίσει, μια ελλιπή μερίδα” του Καρυωτάκη!