Μαθήματα Ισραήλ προς ΗΠΑ, Ελλάδα, Κύπρο: Απόγειο «στρατηγικής μυωπίας» η άρση στήριξης στον αγωγό αερίου, EastMed

Αρκετά ενδιαφέροντα σημεία και θέσεις περιλαμβάνει το άρθρο του προέδρου του Ινστιτούτου Στρατηγικής και Ασφάλειας Ιεροσολύμων (Jerusalem Institute for Strategy and Security/ JISS), Εφραίμ Ινμπάρ (Efraim Inbar), στην ιστοσελίδα της εφημερίδας, The Jerusalem Post

Για «στρατηγική μυωπία», ειδικά όσον αφορά το «άδειασμα» του σχεδίου υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, EastMed, κατηγορεί τις ΗΠΑ ο πρόεδρος του Jerusalem Institute for Strategy and Security/ JISS), Εφραίμ Ινμπάρ (Efraim Inbar).

Ο ίδιος, στο άρθρο του στην Jerusalem Post, με τίτλο «ποια είναι η ατζέντα για την Ανατολική Μεσόγειο;», τονίζει ότι η Ουάσιγκτον πρέπει να ευαισθητοποιηθεί αναφορικά με τις «περιφερειακές πραγματικότητες», ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς δε φαίνεται να υπάρχει μια συνεκτική αμερικανική πολιτική έναντι αυτής της περιοχής.

Πολύ περισσότερο, όμως, υπογραμμίζει, «χρειάζεται μια κατά το δυνατόν συνεκτικότερη ατζέντα κοινής εξωτερικής πολιτικής, προκειμένου να ενισχυθεί η στρατηγική σημασία της εταιρικής σχέσης Αθηνών- Ιεροσολύμων- Λευκωσίας».

Ο Εφραίμ Ινμπάρ αναφέρει ότι τα τελευταία χρόνια, «οι Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ έχουν εντείνει σε σημαντικό βαθμό τις πολιτικές, ενεργειακές και στρατιωτικές τους σχέσεις. Επιπλέον, συντονίζουν τις ενεργειακές τους πολιτικές, ιδίως σ’ ό,τι αφορά στα κοιτάσματα φυσικού αερίου. Προχώρησαν στη δημιουργία του EastMed Gas Forum, όπου μετέχουν επίσης οι χώρες Αίγυπτος, Ιταλία, Ιορδανία καθώς και η Παλαιστινιακή Αρχή. Ένα Forum που έγινε πλατφόρμα περιφερειακής συνεργασίας για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στη Μεσόγειο. Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ πραγματοποιούν επίσης διάφορες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, βελτιώνοντας τις δυνατότητές τους».

Αμερικανικές «εμμονές» και μη συνεκτικές πολιτικές

Ωστόσο, τονίζει ο ίδιος, υπάρχουν πολλά και σημαντικά θέματα που πρέπει να επιλυθούν. Τα εξής:

-«Πρώτο θέμα στην ημερήσια διάταξη θα πρέπει να είναι ο καλύτερος συντονισμός με την Ουάσιγκτον ως προς την ευαισθητοποίηση των ΗΠΑ αναφορικά με τις «περιφερειακές πραγματικότητες», καθώς δε φαίνεται να υπάρχει μια συνεκτική πολιτική έναντι αυτής της περιοχής.

Η Ουάσιγκτον έχει εμμονή με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην προσέγγισή της με την Αίγυπτο, το σημαντικότερο αραβικό κράτος.

Στην περίπτωση της Λιβύης «κλίνει» προς τα ισλαμιστικά στοιχεία.

Το απόγειο της «στρατηγικής μυωπίας» της υπήρξε η άρση της στήριξής της στον αγωγό EastMed, υποτίθεται για περιβαλλοντικούς λόγους. Ο αγωγός είχε σχεδιαστεί για τη μεταφορά αερίου στην Ευρώπη. Η άρση στήριξης εκφράστηκε λίγο πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία πυροδότησε δριμεία ενεργειακή κρίση.

Καθώς οι ΗΠΑ στρέφουν πλέον για ευνόητους λόγους την προσοχή τους προς την Κίνα, η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου θα βρεθεί ακόμη λιγότερο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός τους. Όμως, η αύξηση των τιμών της ενέργειας μπορεί να επιβραδύνει την αμερικανική αποχώρηση από την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Επομένως, η περίοδος αυτή θα πρέπει να αξιοποιηθεί, προκειμένου να διασφαλιστεί μια καλύτερη κατανόηση εκ μέρους των ΗΠΑ της αξίας της τριμερούς «κοινής γραμμής». Και η επικείμενη επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου, Τζο Μπάϊντεν, στο Ισραήλ αποτελεί ευκαιρία.

«Απρόθυμη» Αίγυπτος

-Δεύτερο θέμα της κοινής ημερήσιας διάταξης θα πρέπει να είναι η Αίγυπτος, μέλος του EastMed Gas Forum και ιστορική αντίπαλος τη Τουρκίας.

Ελλάδα και Κύπρος έχουν προχωρήσει σε στρατιωτικές σχέσεις με την Αίγυπτο, ωστόσο η τελευταία εμφανίζεται απρόθυμη να ενταχθεί στην «κοινή γραμμή» Ελλάδας- Κύπρου- Ισραήλ, παρά τη σημαντική βελτίωση στις σχέσεις Καΐρου- Ιεροσολύμων.

Η συμμετοχή της Αιγύπτου σε μία τέτοια ομάδα θα ήταν βεβαίως ιδιαιτέρως επωφελής και για τις τέσσερις χώρες.

«Ελευθερία δράσης» για την Τουρκία

-Τρίτο ζήτημα είναι η Τουρκία, αναθεωρητική δύναμη με νεο-οθωμανικές και ισλαμιστικές «παρορμήσεις», της οποίας η επιθετική συμπεριφορά μπορεί να έχει μετριαστεί, πλην όμως, όσο κυβερνά ο Ερντογάν, οι πιθανότητες να δημιουργηθούν νέα προβλήματα είναι μεγάλες.

Η αποχώρηση των ΗΠΑ από την περιοχή και η αποδυναμωμένη Ρωσία παρέχουν στην Τουρκία και σε άλλες περιφερειακές δυνάμεις μεγαλύτερη ελευθερία δράσης.

Οι δε ΗΠΑ εξακολουθούν να διστάζουν να ασκήσουν πίεση στην Τουρκία, φοβούμενες ότι μπορεί να την σπρώξουν έτσι στην αγκαλιά της Μόσχας. Εξ ου και ο υπαρκτός κίνδυνος ενθάρρυνσης του τουρκικού τυχοδιωκτισμού.

Ινδία ή Κίνα;

-Τέταρτο είναι το ζήτημα κοινού ενδιαφέροντος που συνδέεται με την ομάδα West Asia Quad, απαρτιζόμενης από τις ΗΠΑ, την Ινδία, το Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ).

Το Νέο Δελχί επιχειρεί να οικοδομήσει μια εναλλακτική στον κινεζικό «νέο δρόμο του μεταξιού», συνδέοντας την Ινδία με τη Μεσόγειο μέσω των ΗΑΕ και του Ισραήλ.

Το Ισραήλ, τα ΗΑΕ, η Ελλάδα και η Κύπρος θα πρέπει να προωθήσουν αυτήν την εναλλακτική. Επιπλέον η καθιέρωση αυτής της ομάδας θα ενισχύσει τις πρόσφατες και εύθραυστες ακόμη Συμφωνίες του Αβραάμ.

«Δυναμική συγκρούσεων» στην Α.Μεσόγειο

Η Ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή είναι περιοχές με δυναμική συγκρούσεων, το δε διεθνές Δίκαιο αποδεικνύεται, όπως φαίνεται από τις εξελίξεις, αναποτελεσματικό σ’ ό,τι αφορά στην αποτροπή επιθετικών κρατών.

Την ίδια στιγμή, ανεξάρτητα από την κοινή γραμμή Αθηνών- Ιεροσολύμων- Λευκωσίας, το Ισραήλ θα πρέπει να λειτουργήσει ως πρότυπο και το δόγμα της αυτοδυναμίας του να αποτελέσει αντικείμενο μίμησης: κάθε κράτος χωριστά θα πρέπει να επενδύσει στην άμυνα και να ενισχύσει τις στρατιωτικές του δυνατότητες. Η επίδειξη αδυναμίας πάντοτε λειτουργεί ως πρόκληση για τον επιτιθέμενο.

Η εφαρμογή μιας τέτοιας ατζέντας θα μπορούσε να συμβάλει στην επίτευξη σταθερότητας σε μια προβληματική περιοχή. Η Αθήνα και τα Ιεροσόλυμα, τα ιδρυτικά θεμέλια του δυτικού πολιτισμού, θα πρέπει να δείξουν τον δρόμο στον υπόλοιπο κόσμο».