Ο χρησμός του υπουργού Εξωτερικών για το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, στην παρούσα συγκυρία που λόγω της ουκρανικής κρίσης σημειώνονται ανακατατάξεις στην ευρύτερη περιοχή, προκαλεί αν μη τι άλλο ερωτηματικά.
«Θα είναι αντισυνταγματικό να μην πάμε σε εκλογές αν προκύψει κάτι έκτακτο», δήλωσε πρόσφατα ο Νίκος Δένδιας. Εκτός από υπουργός Εξωτερικών περιορισμένης αρμοδιότητας, ο κ. Δένδιας είναι νομικός και γνωρίζει καλά ότι το Σύνταγμα δεν προβλέπει ως λόγο εκλογών «κάτι έκτακτο», αλλά μόνο «εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας». Παράλληλα ο ρόλος του υπουργού Εξωτερικών δεν είναι να κάνει την πυθία, δημιουργώντας ανησυχίες στον πληθυσμό -ή σε όποιον παρακολουθεί-, αλλά να προβλέπει και να αποτρέπει αρνητικές εξελίξεις, να διασφαλίζει το εθνικό συμφέρον και να καθησυχάζει τους πολίτες ακόμη και όταν υπάρχουν εύλογες ανησυχίες.
Τα μηνύματα δεν είναι θετικά για την Αθήνα. Οι πληροφορίες ότι οι ΗΠΑ ζήτησαν από την Τουρκία να στείλει S-400 στην Ουκρανία με αντάλλαγμα τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα παραγωγής των F-35 δε μπορούν παρά να προκαλούν ανησυχία. Φυσικά επιβεβαιώνουν ότι ο Ερντογάν κάθε άλλο παρά απομονωμένος είναι και ότι αντίθετα εκμεταλλεύεται την κρίση για να βελτιώσει τη θέση της χώρας του. Ερωτηθείς επ’ αυτού ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε: «Δεν έχουμε να σχολιάσουμε κάτι. Αυτό που για την Ελλάδα αποτελεί προτεραιότητα είναι η καλύτερη δυνατή δική της θωράκιση, η υλοποίηση του εξοπλιστικού της προγράμματος και η χώρα μας πάντα σε διεθνές επίπεδο με βάση τις αρχές του διεθνούς δικαίου να ασκεί την εξωτερική της πολιτική». Ακολούθως σημείωσε ότι πρόκειται για «δημοσιογραφικές πληροφορίες που δεν επιβεβαιώνονται από κάπου από τη δική μας πλευρά».
Καθώς σταδιακά κάθεται ο κουρνιαχτός από τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν τείνει να επικρατήσει η εντύπωση ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός εξασφάλισε ένα μορατόριουμ μέχρι να τεθούν στον διάλογο οι διεκδικήσεις της Τουρκίας. Ήδη τα συστημικά μέσα ενημέρωσης κινούνται προς αυτή την κατεύθυνση προετοιμάζοντας το κοινό με επιχειρήματα «για το πόσο δύσκολες είναι οι σχέσεις με την Τουρκία και ότι η Ελλάδα δε μπορεί και δεν έχει λόγο να αρνείται τον διάλογο». Φυσικά αποκρύπτουν επιμελώς ότι διάλογος σημαίνει υποχώρηση από πάγιες ελληνικές θέσεις. Παράλληλα διακινούνται πληροφορίες και σενάρια για συνεκμετάλλευση με την Τουρκία, όχι βέβαια του Αιγαίου -αφού δεν υπάρχουν κοιτάσματα- αλλά στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το εάν ο κ. Δένδιας σε συνεννόηση με το Μαξίμου, εννοεί ότι ένας ευρύς διάλογος με την Τουρκία που θα περιλαμβάνει τις διεκδικήσεις της είναι «κάτι έκτακτο», και προειδοποιεί με εκλογές στην περίπτωση αντιδράσεων, μένει να φανεί. Μία τέτοια στροφή από το πάγιο δόγμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής φυσικά θα προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό της ΝΔ, παρότι έχει τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είναι όμως βέβαιο ότι θα συμφωνήσει το ΚΙΝΑΛ, που φλερτάρει με την παπανδρεϊκή παράδοση και σε αυτή την περίπτωση θα μαζέψει το πατριωτικό κοινό που δεν κινείται στο ακροδεξιό φάσμα του πολιτικού συστήματος.
Σε ένα άλλο επίπεδο επανέρχεται η εκκρεμότητα της ψήφισης των πρωτοκόλλων συνεργασίας με τη Βόρειο Μακεδονία. Σύμφωνα με πληροφορίες από διπλωματικές πηγές το σχετικό ενδιαφέρον έχει εκδηλώσει η αμερικανική πλευρά προκειμένου να μην αφήσει περιθώριο αποσταθεροποίησης ή ρωσικής διείσδυσης στη γειτονική χώρα. Παράλληλα τίθεται στην ελληνική κυβέρνηση το αίτημα για αναγνώριση του Κοσόβου, κάτι που αρνείται για να μην αποτελέσει πρόκριμα για την κατεχόμενη Κύπρο. Φυσικά δεν είναι εύκολο για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όσο έντονες κι αν είναι οι πιέσεις αφού υπάρχει η δηλωμένη θέση του Αντώνη Σαμαρά ότι θα καταψηφίσει, όπως και του Κώστα Καραμανλή ότι δε θα ψηφίσει. Μένει να φανεί πόσοι βουλευτές θα ακολουθήσουν. Το να προβάλλει ο πρωθυπουργός ότι η ουκρανική κρίση διαμορφώνει διαφορετικές συνθήκες, μάλλον δε θα είναι πειστικό επιχείρημα.
Σενάρια για συνεργασία Ελλάδας-Τουρκίας-Ισραήλ
Στο μπρίφινγκ ο κ. Οικονόμου διέψευσε και τις πληροφορίες για συνεργασία Ελλάδας- Τουρκίας- Ισραήλ για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη, που δημοσίευσε η τουρκική εφημερίδα Χουριέτ. Το ένα σενάριο αφορά σε μεταφορά φυσικού αερίου από το Ισραήλ στην Τουρκία και από εκεί μέσω της Ελλάδας και του TAP στην ΕΕ. Το άλλο σενάριο αφορά στη συνεργασία Ελλάδας- Τουρκίας- Ισραήλ στον αγωγό EastMed. Ο κ. Οικονόμου δήλωσε: «Δεν υπάρχει καμία συμφωνία, ούτε φανερή ούτε μυστική, μεταξύ Ελλάδας- Τουρκίας- Ισραήλ», και πρόσθεσε ότι «δεν υπάρχει και κάποια νέα εξέλιξη όσον αφορά στον EastMed». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος πάντως προανήγγειλε ανακοινώσεις το επόμενο διάστημα για την αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου με οικονομικό ενδιαφέρον, όπως είχε δηλώσει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο «διάγγελμά του» για τα νέα μέτρα κατά της ακρίβειας.
