Του Μανώλη Κοττάκη
Tα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προσεχών ευρωεκλογών, όπως αυτά διαμορφώνονται μέχρι στιγμής, είναι τα εξής:
Πρώτον, η Ν.Δ. δεν αντιμετωπίζει άμεση απειλή για την πρωτιά της λόγω της ανικανότητας των αντιπάλων της και αυτό την εμποδίζει να αναστήσει την πόλωση του δικομματισμού. Και, κατά συνέπεια, να περιορίσει την ψήφο διαμαρτυρίας στα δεξιά της και να αυξήσει τη συσπείρωσή της.
Δεύτερον, από τον περασμένο Ιούλιο και μετά, μετά τη μεγάλη εκλογική νίκη της Ν.Δ., η πολιτική και κοινωνική ατμόσφαιρα έχει αλλάξει άρδην. Τα γεγονότα (θεομηνία «Daniel», «καρατομήσεις» πέντε υπουργών σε δόσεις, δύο Δημοσίως Τάξεως, ενός Εμπορικής Ναυτιλίας και δύο υπουργών Επικρατείας, αποκαλύψεις για τα Τέμπη, γάμος ομόφυλων ζευγαριών, νομιμοποίηση παράνομων μεταναστών, επιστολική ψήφος και διαγραφές ευρωβουλευτών από τα ψηφοδέλτια, συγκρούσεις με μιντιάρχες, έξαρση εγκληματικότητας κ.λπ.) δημιουργούν μία νέα ανεξέλεγκτη δυναμική στον δημόσιο βίο και αναγκάζουν την κυβέρνηση να ευρίσκεται διαρκώς, πλην ενός μικρού διαστήματος, τον Νοέμβριο – Δεκέμβριο, σε μόνιμη άμυνα. Η επικοινωνία της είναι συνεχώς σε απολογία, ενώ πέρυσι ήταν συνεχώς στην επίθεση. Το επικοινωνιακό περιβάλλον παραμένει για την ώρα θετικό στο ισοζύγιό του για τη Ν.Δ., αλλά η ατζέντα έχει αλλάξει πλήρως. Και οι τηλεοράσεις δυσκολεύονται πλέον να την προσπεράσουν.
Τρίτον, ο παράγων Κασσελάκης δεν συνιστά άμεση απειλή για τη Ν.Δ., μεν, αλλά έχοντας άγνοια πολιτικού κινδύνου, χρησιμοποιεί απαγορευμένες από την πολιτική ορθότητα λέξεις και κινητοποιεί απολιτίκ αντισυστημικά κοινά να πάνε στην κάλπη να καταψηφίσουν το τρέχον πολιτικό σύστημα, δε. Τα οποία σε κανονικές συνθήκες θα πήγαιναν στην παραλία. Είναι πρόβλημα για τη στρατηγική της Ν.Δ. ότι ο κολλεγιόπαις Κασσελάκης δεν είναι ένας κλασικός αριστερός με ταγάρι και σανδάλια, αλλά δημιούργημα της εικόνας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ο σεξουαλικός του προσανατολισμός θα μπορούσε να περιχαρακώσει το συντηρητικό ακροατήριο, αλλά μετά τη νομοθέτηση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών από τη Ν.Δ. αυτό είναι απλώς ουτοπία.
Τέταρτον, τα διλήμματα που θέτει η Ν.Δ. πρώτη φορά δεν «δουλεύουν». Μέχρι στιγμής, τουλάχιστον. Δεν απορρίπτονται μόνον σε ποσοστό 65% του συνόλου του εκλογικού σώματος, αλλά και από τους ίδιους τους νεοδημοκράτες. Τέσσερις στους 10 ψηφοφόρους της Ν.Δ. απορρίπτουν, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της ALCO, τα επιχειρήματα του πρωθυπουργού περί αστάθειας και αποσταθεροποίησης της κυβέρνησης από γνωστά οικονομικά συμφέροντα. Δεν τα «αγοράζουν». Με ό,τι αυτό σημαίνει για την εκλογική τους συμπεριφορά.
Πέμπτον, ο κύριος Μητσοτάκης έκανε προχθές στο συνέδριο της Ν.Δ. κάτι που δεν έπραξε προσωπικώς σε καμία εθνική εκλογική αναμέτρηση από το 2019 έως σήμερα. Έβαλε προσωπικά το κεφάλι του στον τορβά. Με τη φράση ότι πίσω από το ψηφοδέλτιο της Ν.Δ. «κρύβεται το όνομά μου». Στην πραγματικότητα, προκήρυξε δημοψήφισμα για το επώνυμο «Μητσοτάκης» και προσδιόρισε ως ημέρα διεξαγωγής του την 9η Ιουνίου. Πρόκειται για ενδιαφέρον ρίσκο, που έχει στόχο το κοινό του Κέντρου. Αν το επώνυμο «Μητσοτάκης» υπερβαίνει κατά πολύ τα στενά όρια της επιρροής της Ν.Δ. τότε βεβαίως και θα περιορίσει τη ζημιά στα δεξιά του και θα ανακτήσει δυνάμεις. Εάν όμως το επώνυμο «Μητσοτάκης» είναι για τον σκληρό πυρήνα των νεοδημοκρατών υποδεέστερο από το πολιτικό brand name «Ν.Δ.», στο υποσύνολό του, τότε αυτομάτως το προκηρυχθέν δημοψήφισμα θα λειτουργήσει ως πράξη λύτρωσης και απελευθέρωσης. Όσοι για χρόνια ψήφιζαν, παρά τις επιμέρους δυσαρέσκειες για τις πολιτικές της κυβέρνησης Μητσοτάκη, τη Ν.Δ. τώρα που το δίλημμα δεν αφορά το κόμμα αλλά ένα πρόσωπο ίσως συμπεριφερθούν διαφορετικά. Και δεν θα τους αποτρέψουν από αυτό ούτε οι επισκέψεις του πρωθυπουργού στην Καππαδοκία ούτε η συνύπαρξή του με τους εκπροσώπους των Εκκλησιών στα τέλη Μαΐου στην Αθήνα. Οι συναισθηματικοί εκβιασμοί δεν πιάνουν στην προεκλογική περίοδο.
Τέλος, δεν πρέπει να υποτιμάται η επίδραση της ηθικής σε θέματα καθημερινότητας σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία. Μια νοητή γραμμή συνδέει πλέον τα Τέμπη με την ακρίβεια. Η γραμμή που δείχνει στους πολλούς ότι επί διαφορετικών διλημμάτων η κυβέρνηση αποφεύγει να συγκρουστεί με τους ισχυρούς και αδικεί τους ανίσχυρους.
Υπάρχει, τέλος, ακόμα ένας παράγων, ο γεωπολιτικός. Οι γνωστοί «βαθέως πληροφορημένοι» της πλατείας Κολωνακίου υποστηρίζουν ότι, όπως το 2019 το «ιππικό» έδρασε την τελευταία εβδομάδα και εκτόξευσε τη διαφορά υπέρ της Ν.Δ., έτσι και τώρα θα προσφέρει δώρο στην τελική ευθεία ένα έκτακτο γεγονός στον πρωθυπουργό, ώστε να του επιτρέψει να γλιτώσει τον γκρεμό και να παραμείνει στην περιοχή του 30% και άνω. Ούτως ώστε να μπορέσει μετά τις εκλογές να σταθεί στη διαπραγμάτευση με τον γείτονα. Θυμίζω ότι στην τελευταία συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν καθιερώθηκε μια νέα αρχή που αντικατέστησε την παλαιά. Η παλαιά όριζε ότι δύο κυβερνήσεις με ισχυρότατη λαϊκή εντολή υπέρ τους «μπορούν να κάνουν αποφασιστικά βήματα συμβιβασμού». Η νέα αρχή, η οποία διατυπώθηκε με αφορμή την ήττα Ερντογάν στις δημοτικές εκλογές αλλά αφορά και τη δική μας κυβέρνηση, είναι ότι τα αποτελέσματα των εκλογών «δεν αναστέλλουν τον ελληνοτουρκικό διάλογο».
